Hàng nghìn người đã tập trung bên ngoài Tòa nhà Quốc hội để ủng hộ việc thông qua luật The Voice. (Tin tức ABC: Evelyn Manfield)

NAM ÚC - Thủ hiến Nam Úc, Peter Malinauskas, đã thừa nhận rằng ông không cho rằng cơ quan The Voice của người thổ dân tại Nghị Viện tiểu bang sẽ dẫn đến những cải thiện đột ngột, nhưng hy vọng rằng "trong nhiều năm và nhiều thập kỷ tới, sẽ có một số thay đổi tích cực".

Hôm 26/03, tiểu bang Nam Úc đã trở thành khu vực tài phán đầu tiên trong cả nước  thiết lập cơ quan bảo vệ quyền lợi của người bản địa Nghị Viện, cơ quan The Voice.

Cuộc họp đặc biệt vào Chủ nhật, ngày 26/03, của nghị viện tiểu bang đã thông qua dự luật lập ra cơ quan The Voice, dự luật này đã được thống đốc Nam Úc thông qua trong một cuộc họp chính thức  của hội đồng điều hành tiểu bang.

Hàng nghìn người đã tụ tập bên ngoài Tòa Nghị viện để chứng kiến việc thông qua dự luật, được chiếu trực tiếp trên màn hình để mọi người cùng xem.

Nhưng giờ đây sự chú ý sẽ chuyển sang việc thực thi The Voice và tính hiệu quả rõ ràng trong lập pháp.

The Voice sẽ thực hiện việc gì?

Ông Malinauskas nói với đài Đài ABC Radio Adelaide vào hôm sau, ngày 27/03 rằng có nhiều cách để đo lường tính hiệu quả của The Voice, bao gồm cả việc thực hiện báo cáo Thu hẹp khoảng cách (Closing the Gap) được gửi cho chính phủ liên bang mỗi năm.

Đám đông tụ tập để xem thời khắc lịch sử. (ABC News)

Ông nói “Tôi không muốn đánh lừa người nghe theo bất kỳ cách nào… Tôi không nghĩ rằng việc thành lập Cơ quan Tiếng nói Thổ dân Tiểu bang Nam Úc -  South Australian Voice – tại Nghị viện có nghĩa là năm tới chúng ta đột nhiên bắt đầu thấy những cải thiện phi thường.”

"Chúng tôi chỉ hy vọng rằng theo thời gian, khi luật được nghị viện thông qua, khi chúng ta thấy nhiều lần lặp lại các chính sách được xem xét trong nhiều năm và nhiều thập kỷ tới, sẽ có một số thay đổi tích cực."

Ông Malinauskas cho biết ông sẽ coi The Voice là thất bại nếu không có sự cải thiện nào được phản ánh trong số liệu thống kê Thu hẹp khoảng cách.

Ông nói "Tôi không nghĩ rằng có bất cứ điều gì bị mất khi chú ý đến những người mà các chính sách và luật khác nhau tác động đến nhiều nhất, và đó là điều mà The Voice yểm trợ.”

Ai sẽ có mặt trong cơ quan Tiếng nói Thổ dân Tiểu bang Nam Úc?

Các cuộc bầu cử sẽ được tổ chức vào cuối năm nay để xác định thành phần của Tiếng nói, với dân số Bản địa của tiểu bang đủ điều kiện bỏ phiếu cho sáu nam và sáu nữ sau khi khu vực bầu cử đã được xác định.

Dale Agius, Ủy viên Nam Úc của The First Nations Voice , cho biết ông sẽ khuyến khích mọi người bỏ phiếu.

Ông nói “Tôi sẽ ra ngoài và nói chuyện lại với các cộng đồng, nói chuyện với họ về tầm quan trọng của việc ghi tên vào danh sách bầu cử để họ bày tỏ quan điểm của mình,”

"Và thể hiện quyền dân chủ của họ để bỏ phiếu cho những người mà họ cho là phù hợp và những ứng cử viên tốt nhất mà họ có trong khu vực của họ."

Dale Agius là Ủy viên đầu tiên của tiểu bang Nam Úc cho tổ chức First Nations Voice. (ABC News: Che Chorley)

Nhìn chung, 46 người sẽ được bầu và sau đó 12 người trong số đó sẽ tạo thành cơ quan The Voice và có thể phát biểu tại buổi đọc thứ hai (second reading stage) của bất kỳ dự luật nào trước Nghị Viện Tiểu bang Nam Úc.

Ông Malinauskas nói: “The Voice không làm giảm phiếu bầu của bất kỳ ai khác, không chiếm quyền của bất kỳ ai khác trong nghị viện, nó không bác bỏ hay phủ quyết bất kỳ luật nào”.

Cơ Quan The Voice sẽ hoạt động như thế nào?

Ông Malinauskas cho biết The Voice  sẽ có thể phát biểu về bất kỳ điều luật nào họ muốn có ý kiến với nó.

Ông nói "Vì vậy, The Voice sẽ có khả năng phát biểu ở giai đoạn đọc thứ hai (second reading stage) của một dự luật, tại một viện của nghị viện,"

"Họ sẽ quyết định xem họ muốn nói chuyện về bộ luật nào.”

"Và ở giai đoạn đọc thứ hai, đóng góp của họ sẽ không khác với các nghị sĩ khác, tất nhiên, ngoại trừ việc The Voice không bỏ phiếu bầu."

Nghị Viện có phải lắng nghe Theo Voice không?

Ông Malinauskas thừa nhận đóng góp ý kiến về luật của The Voice có thể bị bỏ qua.

Ông nói "Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi trên là có,"

"Đại diện của Theo Voice tại Nghị viện không có nghĩa là nghị viện nhất thiết phải đồng ý với mọi điều mà The Voice nói ra.”

Jamie và Lois Agius vui mừng bên ngoài Tòa Nghị viện khi dự luật được thông qua. (ABC News: Evelyn Manfield)

"Nhưng tôi không nghĩ đó là điều đáng sợ vì điều đó sẽ cho phép tiến trình dân chủ diễn ra theo đúng con đường của nó.”

"Nếu nghị viện phớt lờ các đề xuất của The Voice, thì nghị viện, từng nghị sĩ, chính quyền, phe đối lập sẽ phải chịu trách nhiệm trước cử tri."

Mọi người có đồng ý với cơ chế The Voice ở tiểu bang Nam Úc không?

Đảng Tự do tiểu bang Nam Úc không ủng hộ luật này, khi Lãnh đạo phe đối lập, David Speirs, nói với chương trình Bữa sáng (Breakfast) của Đài ABC Radio Adelaide, rằng ông không tin rằng The Voice sẽ thành công.

Ông nói "Hôm Chủ Nhật ngày 26/03 là một ngày kỷ niệm mang tính biểu tượng, và đối với nhiều người, nó có thể mang lại cảm giác hy vọng rằng chúng ta có thể tạo ra kết quả tốt hơn cho người thổ dân ở tiểu bang Nam Úc, nhưng tôi nghĩ có những thách thức thực sự, và tôi không chắc mô hình này có phù hợp hay không".

"Tôi hy vọng nó sẽ cải thiện cuộc sống và kết quả chăm sóc sức khỏe cũng như kết quả giáo dục và tỷ lệ đi tù ở người thổ dân, nhưng tôi không thấy bằng chứng nào về điều đó trong luật.”

Ông Speirs cho biết hôm 26/03 vừa qua là một dịp đặc biệt nhưng không tin rằng tổ chức The Voice sẽ mang lại kết quả thiết thực. ( ABC News: Evelyn Manfield)

“Tôi nghĩ đó là một lĩnh vực rất phức tạp và tôi nghĩ sẽ có một số thách thức thực sự khi chúng ta đi vào chi tiết việc khai triển, nhưng tôi chúc họ thành công.”

Có thể thay đổi The Voice được không?

Vâng, nó có thể.

Cơ quan Tiếng Nói Thổ dân Nam Úc – South Australia Voice - đã được luật hóa, không được đề cập đến trong hiến pháp của tiểu bang.

Điều đó có nghĩa là công chúng đã không bỏ phiếu về việc liệu cơ quan này có nên tồn tại hay không, và cơ quan này sẽ có thể bị thay đổi hoặc bãi bỏ bởi các chính quyền trong tương lai.

Sự ủng hộ dành cho cơ quan The Voice  còn nhiều ý kiến khác nhau, nhưng nhiều người đã tụ tập vào Chủ nhật, ngày 26/03,  để xem thời khắc lịch sử. (ABC News)

Ông Agius nói với suy nghĩ cho tương lại, điều quan trọng là The Voice phải nổ lực hết sức có thể.

Ông Agius nói: “Có một mức độ do dự ở đây từ cộng đồng thổ dân và cư dân đảo Torres Strait cũng như những người ủng hộ chúng tôi.”

"Có nhiều lo lắng rằng các chính quyền trong tương lai có thể thu hẹp quy mô này lại.”

"Những gì chúng tôi có ở đây là một điều khoản để xem xét luật sau hai hoặc ba năm, vì vậy điều quan trọng là những người được đề cử đầu tiên vào The Voice phải thực sự thành công."