Một người vô gia cư. Ảnh: AAP

AUSTRALIA - Mặc dù chính phủ đã đạt được thỏa thuận với Đảng Xanh để thông qua cơ chế Bảo vệ môi sinh, buộc các công ty gây ô nhiễm nghiêm trọng phải giảm lượng khí thải carbon, nhưng không phải ai cũng hài lòng về điều này. Chính phủ hiện cũng phải đàm phán lại với Đảng Xanh để thông qua Nghị viện về dự luật nhà ở giá rẻ.

Chính sách khí hậu dấu ấn của chính phủ Lao động đã được hạ viện thông qua sau một thỏa thuận với Đảng Xanh.

Đảng Xanh cho biết họ sẽ tiếp tục thúc đẩy chính phủ cấm các dự án nhiên liệu hóa thạch mới, trong khi Liên đảng cho rằng thỏa thuận giữa Đảng Lao động và Đảng Xanh là không phù hợp và sẽ tạo ra tình trạng thiếu khí đốt, cũng như đẩy giá năng lượng lên cao.

Chính phủ đã nhận được sự ủng hộ của Đảng Xanh và thông qua dự luật cơ chế bảo vệ tại hạ viện của Quốc hội, với một thỏa thuận buộc 215 công ty gây ô nhiễm nghiêm trọng nhất của Úc phải giảm 4,9% lượng khí thải mỗi năm.

Đảng Xanh đã đàm phán về một "mức trần nghiêm khắc" đối với tổng lượng khí thải là 140 triệu tấn, con số này sẽ giảm dần xuống 100 triệu tấn vào năm 2030.

Nhưng lãnh đạo đảng Xanh Adam Bandt nói rằng đảng sẽ tiếp tục thúc đẩy chính phủ Lao động cấm tất cả các dự án nhiên liệu hóa thạch mới.

"Than và khí đốt không thể tiếp tục nếu chúng ta muốn kiểm soát khủng hoảng khí hậu. Với những thay đổi được bảo đảm bởi Đảng Xanh, khoảng một nửa trong số 116 dự án than và khí đốt sẽ không thể tiến hành và bây giờ chúng tôi đang theo đuổi phần còn lại.”

“Chính phủ có quyền dừng các dự án than và khí đốt còn lại đang được triển khai, đã đến lúc chính phủ phải hành động, lắng nghe khoa học và ngừng khai thác các mỏ than mới, hay mở rộng các dự án khí đốt. Không còn lời bào chữa nào nữa."

Cơ chế bảo vệ giờ đây cũng sẽ yêu cầu tất cả các mỏ khí mới xuất khẩu LNG phải có lượng CO2 bằng 0 kể từ ngày đầu tiên.

Nhưng Hiệp hội Thăm dò & Sản xuất Dầu mỏ Úc (APPEA) cho biết Cơ chế Bảo vệ đã bỏ qua vai trò trung tâm của khí đốt tự nhiên trong việc đáp ứng các mục tiêu khí hậu của Úc là giảm 43% lượng khí thải vào năm 2030.

Lãnh đạo đảng quốc gia David Littleproud cho biết cơ chế bảo vệ của chính phủ Lao động sẽ tác động tiêu cực đến thị trường khí đốt bằng cách hạn chế nguồn cung, làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và tăng giá.

Lãnh đạo đảng Quốc gia, David Littleproud, nói "Là một người ít học, hãy để tôi nói với bạn một điều mà tôi đã học được ở trường, nếu bạn giảm nguồn cung, giá sẽ tăng lên và đó là những gì đang xảy ra ở đây.”

“Nếu bạn tiếp tục đánh mất niềm tin đó, thì cuối cùng nguồn cung sẽ tiếp tục giảm xuống vì không ai muốn lỗ. Nếu bạn lấy đi nguồn cung cấp khí đốt, bạn sẽ tốn kém hơn, và điều này sẽ đè nặng mọi hộ gia đình. Không có cách nào để chính phủ có thể bọc đường cho điều này.”

Bộ trưởng Năng lượng và Biến đổi Khí hậu, Chris Bowen, cho biết chính sách khí hậu sẽ không làm tăng giá năng lượng hoặc tạo ra tình trạng thiếu khí đốt, mặc dù Cơ quan Điều hành Thị trường Năng lượng Úc (AEMO) đã cảnh báo về khả năng thiếu hụt khí đốt trong mùa đông này.

"Điều này đòi hỏi tất cả các cơ sở mới, tất cả các dự án mới phải tuân thủ thông lệ quốc tế tốt nhất khi nói đến khí thải. Đó không phải là điều xấu và chắc chắn APPEA cam kết đạt mức phát thải bằng 0 vào năm 2050, nhiều công ty khí đốt đang cam kết đạt mức phát thải 0 vào năm 2040.”

“Chúng tôi chỉ đơn giản là cung cấp một khuôn khổ để họ đạt được điều đó. Nhiều đề xuất khí đốt mới là để xuất khẩu chứ không phải cung cấp cho thị trường khí đốt ở bờ biển phía đông, đó là một tuyên bố thực tế."

Mặc dù cơ chế bảo vệ của chính phủ được thiết lập để trở thành luật, nhưng nó vẫn cần hỗ trợ cho dự luật Quỹ Nhà ở Tương lai Úc- Housing Australia Future Fund.

Đạo luật này sẽ cho phép chính phủ đầu tư 10 tỷ đô-la vào một quỹ tương lai, số tiền thu được sẽ giúp xây dựng 30 nghìn ngôi nhà xã hội có giá cả phải chăng trong vòng 5 năm, với giới hạn chi tiêu là 500 triệu đô-la mỗi năm.

Bộ trưởng Nhà ở, Julie Collins, cho biết quỹ được đề xuất là "khoản đầu tư lớn nhất" của quốc gia vào lĩnh vực nhà ở trong hơn một thập niên và sẽ giúp đỡ những người dễ bị tổn thương nhất.

“Ngay từ cơ hội đầu tiên, chúng tôi đã đưa ra Nghị viện Quỹ nhà ở Tương lai và các dự luật liên quan khác, đó là lý do chúng tôi muốn đưa các dự luật này ra tranh luận. Đó là lý do chúng tôi muốn đảm bảo rằng chúng tôi xây dựng những ngôi nhà này nhanh nhất có thể cho những người cần chúng nhất.”

“Chúng tôi biết rằng vào đêm Điều tra dân số năm 2021, gần 123 nghìn người Úc là người vô gia cư."

Nhưng Đảng Xanh và những nghị sĩ Độc lập khác đang kêu gọi tăng cường dự luật với nhiều khoản tài trợ hơn cho nhà ở xã hội có giá cả phải chăng và giúp đỡ người thuê nhà.

Đảng Xanh muốn 5 tỷ đô la đầu tư trực tiếp vào nhà ở xã hội với giá cả phải chăng, đồng thời đóng băng giá cho thuê.

Lãnh đạo đảng Xanh, Adam Bandt, nói rằng dự luật hiện tại làm cho cuộc khủng hoảng nhà ở trở nên tồi tệ hơn và đảng này vẫn đang đàm phán với chính phủ, nhưng sẽ không thông qua nó theo hình thức hiện tại.

Lãnh đạo đảng Xanh, Adam Bandt, nói “Không có khoản tài trợ đảm bảo nào cho nhà ở trong gói này cả. Chính phủ sẽ đưa 10 tỷ đô la vào thị trường chứng khoán, nếu nó mang lại lợi nhuận thì một phần trong số đó sẽ được chuyển đến nhà ở. Năm ngoái khoản đầu tư thua lỗ, vì vậy nếu kế hoạch này được thực hiện thì sẽ không có nhà ở từ việc này.”

“Chúng ta đang ở trong một cuộc khủng hoảng tiền thuê nhà, giá thuê đã tăng nhanh gấp bảy lần so với tiền lương, chính phủ cần để làm điều gì đó cho những người thuê nhà ngay bây giờ.”

Bên ngoài nghị viện, các đoàn thể và chính trị gia đã cùng nhau tập hợp để có một dự luật nhà ở tốt hơn.

Thượng nghị sĩ độc lập David Pocock cũng đang đàm phán với chính phủ về dự luật nhà ở mà ông cho rằng cần phải có nhiều tham vọng hơn.

"Chúng tôi biết rằng tình trạng vô gia cư đang ảnh hưởng nhiều đến phụ nữ. Phụ nữ trên 55 tuổi là nhóm người vô gia cư nhanh nhất ở Úc. Chính phủ làm chưa đủ và chúng ta có thể bắt đầu khắc phục điều đó bằng chính sách nhà ở táo bạo, đầy tham vọng.”

“Tôi hoan nghênh cam kết của chính phủ mới đối với nhà ở xã hội với giá cả phải chăng, nhưng tôi nói rằng chúng ta cần nhiều hơn nữa, chúng ta cần tham vọng hơn.”

Nhưng Giám đốc điều hành của Hội đồng Dịch vụ Xã hội Úc, Cassandra Goldie, nói rằng điều quan trọng là quốc hội phải đồng ý với một kết quả càng sớm càng tốt cho những người đang gặp khó khăn về nhà ở.

"Luật này rất quan trọng, điều quan trọng không kém là chúng ta tăng nguồn cung nhà ở xã hội có giá cả phải chăng. Chúng tôi đã để nguồn cung nhà ở cho người thu nhập thấp ngày càng tụt lại phía sau. Chúng tôi muốn thấy nguồn cung 25.000 căn nhà ở xã hội mỗi năm tăng lên.”

“Tôi biết rằng các nghị sĩ đang làm việc rất nỗ lực để đạt được kết quả khả quan cho hóa đơn nhà ở, và chúng tôi hy vọng kết thúc tuần nhóm họp với kết quả tốt đẹp"

Nhưng với việc các cuộc đàm phán bị trì hoãn, nhiều khả năng dự luật sẽ không được thông qua trong tuần này.