Nguồn: Getty / Brendon Thorne/Bloomberg via Getty Images
AUSTRALIA - ‘Ngày rút tiền mặt’ bắt đầu như một bản kiến nghị trực tuyến, phản đối việc các giao dịch sử dụng tiền mặt ngày càng ít đi. Những người biểu tình trên mạng đang kêu gọi người Úc đến máy ATM và rút một số tiền nhất định, với mục đích đưa tiền mặt trở lại xã hội Úc.
Trong đại dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp đã ngừng nhận tiền mặt như một phần trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh.
Tuy nhiên, việc sử dụng tiền mặt đã giảm dần trên toàn nền kinh tế kể từ trước năm 2019, khi thanh toán kỹ thuật số và giao dịch thẻ ngày càng phổ biến trong thập niên qua.
Bà Anna Bligh - Giám đốc điều hành Hiệp hội Ngân hàng Úc “Chúng ta không phải lo việc sẽ không dùng tiền mặt, mà chúng ta sẽ sử dụng ít tiền mặt hơn, điều đó đã xảy ra trong hơn một thập niên rồi. Nhưng chúng ta sẽ không trở thành nước không dùng tiền mặt.”
Cùng với việc các máy ATM trên khắp nước Úc biến mất và các chi nhánh ngân hàng đóng cửa, nhiều người tự hỏi liệu nước Úc có hướng tới một tương lai không tiền mặt hay không.
Một chủ doanh nghiệp địa phương ở Sydney là Sanjiv, nói rằng ông lo lắng lượng tiền mặt sụt giảm có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình.
ông Sanjiv nói "Thực ra mọi người chắc chắn sẽ gặp khó khăn, bởi vì bạn biết đó, họ hầu như không có nhiều hiểu biết về những chiếc máy đó và họ chắc chắn cần sự giúp đỡ.”
“Phải có ai đó ở bên họ để giúp họ tiêu tiền, nếu đó là tiền mặt, thì họ có thể tìm ra cách để tiêu tiền.”
“Nhưng với thẻ, họ không chắc liệu họ có thể sử dụng nó trong cửa hàng hay không.”
“Và với việc giao dịch điện tử, không cần đến thẻ, doanh nghiệp cũng đang gặp khó khăn khi không có tiền mặt.”
“Vì gần đây trong kỳ nghỉ cuối tuần dài Lễ Phục sinh, chúng tôi cần một ít tiền xu và tiền mặt, các ngân hàng đều đóng cửa và rất khó tìm được chi nhánh quanh khu vực này."
Sanjiv đã mở cửa hàng tạp hóa phục vụ chính cho người gốc Nepal vào đầu năm nay, ông cho biết việc có tiền mặt là một lựa chọn quan trọng đối với nhiều khách hàng.
Ông Sanjiv nói "Vâng, sẽ thực sự khó khăn. Như tôi đã đề cập, giống như công nghệ đang thay đổi hàng ngày.”
“Và tôi đoán, một nguồn gốc khác của vấn đề, đó là sự thiếu kiến thức, làm thế nào để bạn biết được công nghệ.”
Hiện nay, những người biểu tình trên mạng đang kêu gọi người dân Úc hướng tới các máy ATM, với hy vọng bơm thêm tiền vào nền kinh tế.
Xuất phát từ các bài đăng lan truyền trên mạng xã hội, nhiều công dân ủng hộ tiền mặt đã đổ xô đến các máy ATM, để rút tiền mặt nhằm phản đối việc Úc chuyển sang thanh toán kỹ thuật số.
Tiền mặt hiện chỉ chiếm 13% các khoản thanh toán ở Úc, và đa phần các khoản thanh toán đó được thực hiện bởi những người từ 65 tuổi trở lên.
Việc thiếu các lựa chọn thanh toán bằng tiền mặt đã khiến một số người, như Peter, lo ngại về khả năng tiếp cận ngày càng giảm đối với những người phụ thuộc nhiều hơn vào tiền mặt.
Ông Peter nói "Một số bạn bè của tôi hoàn toàn không mang theo tiền mặt.”
“Vì vậy, tôi có thể hiểu điều đó, nhưng tôi nghĩ chúng vẫn nên được cung cấp cho những người thích sử dụng tiền mặt.”
“Vì vậy, điều đáng lo ngại là một số cửa hàng và nhà bán lẻ không không chấp nhận tiền mặt mà họ yêu cầu thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ".
Những người khác, ví dụ như bà Fay, nói rằng việc chuyển sang kỹ thuật số trong thời kỳ đại dịch không phải là điều đáng lo ngại, nhưng bà thừa nhận có sự dè dặt về các khoản phụ phí tính vào trong mỗi giao dịch.
Bà Fay nói "Điều đó đã xảy ra trong thời gian diễn ra dịch bệnh COVID, trong thời gian đó, mọi người không nhận tiền mặt.”
“Vì vậy, tôi sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến nên việc sử dụng thẻ tín dụng không phải là vấn đề lớn đối với tôi.”
“Nhưng tôi thực sự bực bội vì phải trả một khoản phí khi sử dụng thẻ tín dụng. Và một khi có rất nhiều khoản phải thanh toán, ngay cả đối với ly cà phê.”
“Bạn biết nó sẽ là cả vấn đề đáng quan tâm đối với nhiều người."
Theo Ngân hàng Trung ương Úc châu, sự tiện lợi, thanh toán không tiếp xúc và việc sử dụng các dịch vụ đi chung xe không chấp nhận tiền mặt chỉ là một vài trong số những yếu tố khiến việc sử dụng tiền mặt giảm sút.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn thích dùng tiền mặt vì lý do riêng tư hoặc để sử dụng trong các tình huống khẩn cấp như thiên tai.
Trên thực tế, một phần tư số người Úc cho biết họ sẽ gặp bất tiện lớn hoặc khó khăn thực sự nếu khó tiếp cận hoặc khó sử dụng được tiền mặt.
Giám đốc điều hành Hiệp hội Ngân hàng Úc, Anna Bligh, cho biết việc giảm sử dụng tiền mặt không tương ứng với lượng tiền mặt được in ra tại Úc.
bà Bligh nói "Những gì chúng tôi thấy ở Úc là chưa bao giờ có nhiều tiền mặt hơn trong nền kinh tế.”
“Có khoảng 100 tỷ đô la tiền giấy được lưu hành, nhưng chỉ 10 tỷ trong số đó được sử dụng để thanh toán cho hàng tạp hóa và dịch vụ cũng như những thứ mà tất cả chúng ta đều cần hàng ngày.”
“Điều rõ ràng là có rất nhiều người Úc muốn giữ một ít tiền mặt, ngay cả khi họ không sử dụng đến. Họ lo lắng rằng có thể bị cúp điện.”
“Họ thích sự thoải mái của biết rằng nếu có sự cố xảy ra, thì họ có tiền mặt.”
“Đó cũng là một điều thận trọng nếu bạn sống ở những vùng bị thiên tai ở Úc, mọi người thường muốn đảm bảo rằng họ có tiền mặt ở trong nhà để ứng phó với những trường hợp đó."
Với việc số lượng máy ATM do ngân hàng sở hữu trên toàn quốc giảm từ gần 14.000 vào năm 2017 xuống dưới 6.000 vào tháng 6 năm 2023, thì ngày càng ít doanh nghiệp chấp nhận tiền mặt.
Bà Anna Bligh nói rằng trách nhiệm của cả ngân hàng và chính phủ là đảm bảo người dân có đủ khả năng tiếp cận tiền mặt.
bà Bligh nói "Các ngân hàng Úc thực sự muốn đảm bảo rằng những khách hàng muốn hoặc cần tiền mặt của họ có thể rút được ngay tiền mặt khi họ cần.”
“Và điều đó có nghĩa là các ngân hàng phải là một phần của giải pháp cùng với chính phủ, cùng với một số nhà bán lẻ lớn và Bưu điện Úc.”
“Chúng ta phải đảm bảo rằng hệ thống trong tương lai sẽ sẵn sàn để mọi người có thể rút tiền mặt khi cần."
Đồng thời bà Bligh cũng bảo đảm với người Úc rằng mặc dù việc sử dụng tiền mặt ngày càng giảm nhưng Úc vẫn không hướng tới một xã hội không tiền mặt.
Bà Bligh nói "Vâng, tôi muốn nói với tất cả người dân Úc, chúng ta không phải lo việc sẽ không dùng tiền mặt, mà chúng ta sẽ sử dụng ít tiền mặt hơn, điều đó đã xảy ra trong hơn một niên rồi.”
“Nhưng chúng ta sẽ không trở thành nước không dùng tiền mặt.”
“Đó là lý do tại sao các ngân hàng, cơ quan quản lý chính phủ và các nhà bán lẻ lớn đang hợp tác để thiết kế một hệ thống thu tiền mặt cho nền kinh tế.”
“Việc này không chỉ cho hôm nay, cho ngày mai, mà trong 5 năm, 10 năm và xa hơn thế nữa."