Đảng Đối lập chống đối nổ lực của chính quyền tiểu bang Victoria trong việc chính quyền muốn kéo dài tình trạng khẩn cấp (state of emergency) thêm 12 tháng nữa. Nguồn: Darrian Traynor/Getty Images

 

 

 

 

 

Tình trạng Khẩn cấp tại tiểu bang Victoria được tuyên bố hôm 16/3/2020. Đạo luật An sinh và Sức khoẻ Cộng đồng tiểu bang chỉ cho phép tình trạng khẩn cấp được kéo dài tối đa sáu tháng. Theo đạo luật này, ngày 13/9/2020, tức là chỉ còn khoảng ba tuần nữa, tình trạng khẩn cấp tại Victoria sẽ phải kết thúc. Thủ hiến Daniel Andrews đang thỉnh cầu tu chính luật, nhằm gia hạn tình trạng này thêm 12 tháng nữa.

 

 

Ông Andrews nhấn mạnh việc thỉnh nguyện tu chính luật nhằm kéo dài tình trạng khẩn cấp thêm 12 tháng sẽ không khiến Victoria bị phong toả kéo dài, nhưng có thể giữ được quyền hạn pháp lý của chính phủ tiểu bang, nhằm duy trì việc bắt buộc người dân phải đeo mặt nạ, và bảo vệ các quy định cách ly tại khách sạn đang áp dụng.

 

 

  • Tình trạng Khẩn cấp tại Victoria sẽ kết thúc trong vòng ba tuần, đồng nghĩa với quyền lực tuyệt đối của chính phủ và bộ Y tế trong thời gian qua sẽ được cởi bỏ.
  • Chính phủ Tây Úc nay có thể bắt buộc người dân mang vòng kiểm soát điện tử nhằm dễ bề theo dõi việc đi lại và khả năng tiếp xúc với nguồn lây nhiễm coronavirus.
  • Để đối phó với đại dịch, NSW đủ quyền chi phối cuộc sống người dân mà không cần tuyên bố Tình trạng Khẩn cấp.

 

 

 

Kể từ đầu năm nay, chính phủ các tiểu bang liên tiếp tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại tiểu bang mình, khi coronavirus hoành hành dữ dội. Tuy nhiên chính phủ tiểu bang có những quyền lực gì có thể chi phối cuộc sống người dân khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp này?

 

 

 

Victoria

Tình trạng khẩn cấp đã trao quyền lực lớn lao cho Trưởng ban Y tế Victoria, Brett Sutton. Ông có thể ban hành các hướng dẫn y tế khẩn cấp, chẳng hạn các quy định bắt buộc về cách ly, mang khẩu trang, và số lượng người được phép đi vào quán rượu.

 

 

Ông Sutton và các nhân viên dưới quyền có thể giam giữ bất kỳ ai “trong một khoảng thời gian hợp lý nhằm loại bỏ hoặc giảm bớt nguy cơ cho sức khoẻ người dân”.

 

 

Bộ Y tế cũng có quyền ngăn cản sự đi lại của bất kỳ ai, họ cũng có thể khám xét một ngôi nhà hoặc một khu vực bất kỳ mà không cần tới lệnh khám xét.

 

 

Họ có thể ban hành “bất kỳ hướng dẫn nào mà giới chức cho là cần thiết nhằm bảo vệ sức khoẻ người dân”.

 

 

Có lẽ hành động thể hiện rõ rệt nhất quyền lực này trong thời gian qua chính là sự phong toả tuyệt đối, ‘nội bất xuất ngoại bất nhập’, các toà chung cư xã hội tại Flemington và Bắc Melbourne.

 

 

Như vậy, nếu tình trạng khẩn cấp tại tiểu bang kết thúc, thì giới chức sẽ không có quyền duy trì các biện pháp y tế hiện có, chẳng hạn như bắt buộc người dân phải ở yên trong nhà khi bị nhiễm virus nữa.

 

 

Bộ trưởng Y tế tiểu bang Jenny Mikakos nói Victoria có thể phải hứng chịu làn sóng coronavirus thứ ba nếu tình trạng khẩn cấp này không được gia hạn.

 

 

 

Tây Úc

Nếu bạn sống tại Tây Úc, thì trong tình trạng khẩn cấp, chính phủ có thể bắt buộc bạn phải mang một cái vòng theo dõi điện tử. Đây là một phần của các biện pháp kiểm dịch bắt buộc.

 

 

Hồi tháng Tư, chính phủ Tây Úc đã từng giới thiệu biện pháp này, khi xem xét các đạo luật về tình trạng khẩn cấp hiện có, trong những ngày đầu tiên bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

 

 

Nay chính phủ tiểu bang muốn mở rộng thêm các đạo luật về tình trạng khẩn cấp, nhằm bắt buộc những tội phạm, hoặc những kẻ tình nghi là tội phạm phải mang một cái vòng theo dõi lộ trình khi đặt chân tới tiểu bang.

 

 

Đạo luật về Tình trạng Khẩn cấp hiện hành cũng không cho phép người dân kháng cáo trước những quyết định của cảnh sát, về các ngoại lệ mà cảnh sát có quyền đồng ý hoặc bác bỏ một đương đơn xin được chuyển tới Tây Úc làm việc.  

 

 

Điều này đơn giản có ý nghĩa rằng nếu giới chức Tây Úc bác bỏ đơn xin đi vào tiểu bang để làm việc của bạn, thì bạn phải bắt đầu lại quá trình nộp hồ sơ, ngay từ bước đầu tiên.

 

 

Tình trạng Khẩn cấp của Tây Úc có thể được chính phủ xem xét sau mỗi hai tuần, tuy nhiên tình hình hiện nay cho thấy Tây Úc có thể kéo dài Tình trạng Khẩn cấp tới cuối năm nay.

 

 

Ngoài ra giới chức Tây Úc có thể dựa vào một vài quy định pháp lý khác, nhằm bắt buộc một người phải khai rõ lịch sử đi lại và sức khoẻ của cá nhân. Và quyền này có thể kéo dài vĩnh viễn.

 

 

 

Queensland

Tiểu bang này đã gia hạn tình trạng y tế khẩn cấp cho tới ngày 2/10/2020, tuy nhiên thời hạn này có thể kéo dài lâu hơn.

 

 

Queensland nhanh chóng tách mình ra khỏi phần còn lại của phương Nam, khi dứt khoát đóng sập cửa biên giới với NSW và Victoria từ rất sớm.

 

 

Chính phủ tiểu bang đã tuyên bố một lộ trình nhằm giảm nhẹ các quy định COVID-19, tuy nhiên văn bản này được cho là rất lỏng lẻo, cũng như nội dung của nó có thể thay đổi bất kỳ lúc nào, khi tình hình dịch bệnh thay đổi.

 

 

Việc tụ tập đông người đã bị xiết chặt, cũng như tiểu bang sắp sửa bắt buộc người dân phải mang khẩu trang nếu con số nhiễm bệnh tăng lên.

 

 

 

New South Wales

Chính phủ NSW không cần thiết phải tuyên bố Tình trạng Khẩn cấp khi đối phó với khủng hoảng sức khoẻ cộng đồng này. Bộ trưởng Y tế NSW Brad Hazzard ngay lập tức có một quyền lực lớn lao khi một vấn đề về sức khoẻ cộng đồng xảy ra.

 

 

Ông Brad Hazzard có thể ban hành bất kỳ sự hướng dẫn nào cần thiết, nhằm giảm bớt hoặc loại bỏ nguy hiểm về COVID-19 trong một khu vực, đó có thể là sự bắt buộc cư dân trong một khu vực phải lập tức cách ly và tách ra khỏi cộng đồng chung, hoặc có thể ngăn cấm mọi người đi vào một phần nào đó của tiểu bang.

 

 

Các giới chức liên quan khác tại NSW nay cũng có quyền:

-       Đi vào và khám xét bất kỳ nơi ở nào nhằm phục vụ việc điều tra thích hợp về vấn đề y tế cộng đồng.

-       Lấy mẫu xét nghiệm, chụp hình, quay phim và kiểm tra giấy tờ nếu có liên quan đến dịch bệnh.

-       Bắt buộc một người nào đó phải trả lời mọi câu hỏi liên quan đến vấn đề y tế cộng đồng.

 

 

 

 

Vùng Lãnh thổ Thủ đô

Hồi tuần trước, lãnh thổ Thủ đô đã tuyên bố kéo dài tình trạng khẩn cấp vì hai tiểu bang lân cận là NSW và Victoria vẫn đang bị dịch bệnh bao phủ.

Tình trạng Khẩn cấp giúp giới chức có thể giới hạn số người tụ tập nơi công cộng, và áp dụng các quy định cách ly đối với những ai trở về ACT từ bất kỳ một nơi nào của nước Úc.

 

 

Canberra chưa ghi nhận thêm ca nhiễm COVID-19 nào kể từ ngày 10/7.

 

 

 

 

Nam Úc

Chính phủ Nam Úc cũng được trao quyền lực lớn lao, dựa theo tuyên bố khẩn cấp quan trọng hiện nay, đã được gia hạn tới ngày 19/9.

 

 

Nhà chức trách có quyền:

-       Đi vào và khám xét bất kỳ một vùng đất, toà nhà, kiến trúc hoặc phương tiện giao thông nào nếu cần thiết.

-       Hướng dẫn hoặc ngăn cản một lộ trình của nhóm người, động vật hoặc phương tiện giao thông.

-       Bắt buộc mọi người phải cách ly.

-       Bắt buộc mọi người phải làm xét nghiệm y tế, kiểm tra sức khoẻ hoặc điều trị.

-       Buộc mọi người phải khai báo thông tin.

-       Cảnh sát mặc đồng phục không cần phải giới thiệu các bằng chứng về quyền hạn của mình khi thực thi quyền lực.

-       Cảnh sát mặc thường phục phải có các bằng chứng về quyền hạn của mình, nhưng chỉ đưa ra khi nào được yêu cầu.

 

 

 

 

Lãnh thổ Bắc Úc

Tình trạng Khẩn cấp của Lãnh thổ Bắc Úc sẽ kết thúc vào ngày 24/9, tuy nhiên tình trạng này có thể được gia hạn nhiều lần và có thể được gia hạn thêm 90 ngày mỗi lần.

 

 

Bộ trưởng Y tế Natasha Fyles mới đây đã cảnh báo các quy định nghiêm khắc về kiểm soát đường biên giới có thể vẫn được áp dụng trong nhiều năm tiếp theo.

 

 

Và cũng như các tiểu bang và vùng lãnh thổ khác, giới chức Lãnh thổ Bắc Úc có thể bắt buộc mọi người phải khai báo thông tin về sức khoẻ, và có thể giới hạn sự đi lại của bất kỳ ai.

 

 

Nhà chức trách có thể sử dụng quyền lực khi cần thiết nhằm:

-       Đưa một ai đó ra khỏi một khu vực nào đó.

-       Ngăn cấm một ai đó không được đi vào một khu vực nào đó.

-       Kiểm soát và thu giữ bất kỳ thứ gì nếu liên quan đến sức khoẻ cộng đồng.

-       Khám xét và thu giữ tài liệu liên quan đến sức khoẻ cộng đồng.

 

 

Và giới chức có thể làm những điều nói trên vào bất kỳ lúc nào và bất kỳ nơi nào thuộc lãnh thổ mà không cần thông báo trước, hoặc không cần một lệnh triệu tập.

 

 

 

 

Tasmania

Tình trạng Khẩn cấp của Tasmania kéo dài tới cuối tháng 8/2020, tuy nhiên có thể được gia hạn thêm 12 tuần nữa.

 

Các quyền lực tương tự cũng áp dụng cho giới chức Tasmania, đó là họ có thể giới hạn sự di chuyển của một nhóm người nếu thấy nguy cơ, có thể đi vào bất kỳ nơi nào, đóng cửa bất kỳ khu vực cộng cộng nào và bắt buộc mọi người phải trả lời mọi câu hỏi liên quan về sức khoẻ.