Anjali Sharma (thứ tư, từ trái qua) và những người ủng hộ. Nguồn: SBS/Abby Dinham.

Một nhóm thanh thiếu niên và một nữ tu 86 tuổi vừa khởi kiện tập thể tại Tòa án Liên bang Úc để ngăn cản việc mở rộng mỏ than Vickery ở Tây Bắc New South Wales. Phiên tòa kéo dài 5 ngày sẽ cho thấy Tổng trưởng Môi sinh có nhiệm vụ quan tâm đến các thế hệ tương lai, nhằm ngăn chặn những tác động tiềm tàng đối với biến đổi khí hậu.

Bên ngoài Tòa án Liên bang ở Melbourne, Anjali Sharma, 16 tuổi, đang phát động một vụ kiện tập thể chống lại Tổng trưởng môi sinh Susan Ley.

Anjali Sharma nói “Tôi đã đăng tải lên phương tiện truyền thông xã hội, đã đưa thông điệp ra đường phố, và tôi đã phản đối mạnh mẽ. Bây giờ tôi đưa vụ kiện ra tòa và yêu cầu tòa án công nhận rằng Tổng trưởng Môi sinh Sussan Ley nợ chúng tôi một nghĩa vụ chăm sóc.”

Anjali Sharma là người yêu cầu bồi thường chính trong vụ việc, được tám người trẻ tuổi ở bốn tiểu bang đồng khởi kiện.

Phiên tòa kéo dài 5 ngày sẽ quyết định số phận của đơn xin mở rộng mỏ than Vickery ở New South Wales, trên cơ sở Tổng trưởng môi sinh có nghĩa vụ quan tâm đến luật chung là bảo vệ những người trẻ trước những tác hại của biến đổi khí hậu trong tương lai.

Luật sư David Barnden cho biết đây là vụ kiện đầu tiên thuộc loại này ở Úc:

“Chưa từng có trường hợp nào tương tự xảy ra ở Úc. Việc khởi kiện khiến luật pháp phải phát triển để bảo vệ những người trẻ hơn, bảo vệ những người dễ bị tổn hại bởi những tác động của biến đổi khí hậu.”

Việc đề xuất mở rộng mỏ than lộ thiên nhằm tăng sản lượng khai thác lên khoảng 25%, và các bên tranh chấp ước tính điều đó sẽ dẫn đến khoảng 370 tấn khí thải carbon trong vòng 25 năm tới.

Anjali Sharma nói rằng đó là một quyết định sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của cô:

“Chúng tôi là một trong những nhóm sẽ bị ảnh hưởng không tương xứng. Chúng tôi là những người phải sống với các quyết định mà giới chức ở Canberra hiện tại đang đưa ra, chúng tôi là những người sẽ phải sống với những quyết định đó.”

Trong phát biểu mở đầu, luật sư trưởng Noel Hutley nói với tòa rằng có khả năng thực sự là Tổng trưởng môi sinh sẽ phê duyệt dự án mở rộng mỏ than, trừ khi bị ngăn cản.

Tòa án cho biết việc mở rộng khai thác mỏ than sẽ góp phần tích tụ carbon dioxide khiến trái đất nóng lên vượt quá 2 độ, một sự kiện mà ông nói rằng sẽ kết thúc với khả năng thực sự gây ra những tác hại thảm khốc.

Bà Brigid Arthur đóng vai trò là người giám hộ tranh tụng cho những người yêu cầu bồi thường ở tuổi vị thành niên. Bà nói rằng chính phủ cần phải hành động khẩn cấp.

“Hành tinh của chúng ta đang bị tổn hại, chúng ta cần phải hành động, không phải là viết ra giấy hoặc là lập kế hoạch dài hạn, mà hãy hành động ngay bây giờ."

Luật sư David Barnden nói rằng mục đích của vụ kiện không chỉ là ngăn chặn việc mở rộng mỏ than Vickery, mà còn nhằm thiết lập một tiền lệ pháp lý đối với chính phủ liên bang về biến đổi khí hậu.

“Nếu chúng tôi thành công, vụ việc sẽ có tác động đáng kể đến các dự án nhiên liệu hóa thạch khác ở Úc.”

Phát ngôn viên của Bộ trưởng Môi sinh, Sussan Ley, nói với SBS rằng bà sẽ không đưa bình luận nào trước khi phiên tòa kết thúc.

Phiên tòa dự kiến sẽ có những tranh luận cuối cùng vào thứ Sáu tuần này.