Anthony Albanese từ trên chiếc xe buýt chạy bằng điện dừng chân ở bến xe buýt Swan Transit Joondalup, ở thành phố Perth hồi tháng Tư. Ảnh: AAP / LUKAS COCH/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Ngày càng có nhiều người Úc suy nghĩ về cách họ di chuyển từ nơi này đến nơi khác và tác động của việc lựa chọn phương tiện đi lại của họ đối với biến đổi khí hậu. Một cuộc thăm dò mới thậm chí còn cho thấy, họ muốn các chính phủ đầu tư nhiều hơn vào giao thông công cộng.

Với việc chính phủ liên bang mới nhậm chức trong năm nay, đã có lời kêu gọi lập lại là nên tập trung vào lãnh vực môi trường.

Bà Penny Wong nói “Người Úc đã chọn và và đó là chọn sự thay đổi, chính phủ sẽ hành động về biến đổi khí hậu”.

Được biết ngành giao thông vận tải chiếm 17% lượng phát thải khí nhà kính của Úc.

Advertisement

Vì vậy, sự chú ý ngày càng tập trung vào những gì các chính phủ đang làm, về cách mọi người đi từ nơi này đến nơi khác và làm thế nào để giảm lượng khí thải đó.

Ông Michael Fotheringham thuộc Viện Nghiên cứu Đô thị và Nhà ở Úc Châu cho biết, từ lâu mọi thứ đều được xây dựng xung quanh chiếc xe.

Ông Michael Fotheringham nói “Tôi nghĩ rằng cách các thành phố của Úc được thiết kế, giống như các thành phố ở Bắc Mỹ, là việc xe hơi sử dụng đất khá chiếm ưu thế".

"Lịch sử của các thành phố của chúng ta là một trong những nơi, mà việc sử dụng đất cho mục đích làm đường chiếm nhiều ưu thế”.

Sự thống trị của xe hơi có nghĩa là điểm khởi đầu, cho rất nhiều chính sách giao thông của chính phủ.

Một số tiểu bang còn dẫn đầu hơn những tiểu bang khác, với Bộ trưởng Lộ Vận Queensland là ông Mark Bailey, đã thông báo vào năm 2016 về việc bắt đầu cái mà họ gọi là, siêu xa lộ để sạc lại các xe hơi chạy bằng điện.

Ông Mark Bailey nói “Đây là tương lai và xe chạy điện đang thịnh hành trên khắp thế giới".

"Chúng tôi phải đưa xe điện lưu hành ở Queensland và có được cơ sở hạ tầng ở đó, để có thể hỗ trợ chúng là một phần quan trọng”.

Bất chấp sự nhiệt tình và phấn khởi ban đầu, tiến độ thực hiện dự án có phần chậm lại.

Sáu năm sau, hiện chỉ có 31 trạm sạc được lắp đặt trên khắp Queensland, từ Coolangatta ở Gold Coast đến Port Douglas ở cực bắc.

Trên khắp đất nước, chỉ có hơn 3 ngàn điểm sạc điện, trong đó nhiều nhất ở New South Wales và ít nhất ở Lãnh thổ Bắc Úc.

Ngoài ra doanh số bán xe hơi chạy điện chiếm 0,78% lượng xe hơi mới, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới.

Phát ngôn nhân của Hội đồng Khí hậu, Tiến sĩ Jennifer Rayner cho biết, có một số vấn đề thực tế quan trọng, cản trở các loại xe chạy điện ở Úc.

Tiến sĩ Jennifer Rayner nói “Xe hơi điện rẻ nhất hiện có ở Úc có giá khoảng 45 ngàn đô la, so với giá rẻ nhất hiện có ở Âu Châu là khoảng 18 ngàn đô".

"Một trong những lý do cho điều đó là vì ở những thị trường đó, họ có nhiều sự lựa chọn hơn và nhiều phạm vi hơn".

"Bởi vì các nhà sản xuất đang ưu tiên gửi những chiếc xe đó đến những thị trường có tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu, điều này giúp họ có động lực để làm điều đó”.

"Bởi vì đây là một trải nghiệm mới và đó là một trải nghiệm tốt hơn cho mọi người, đó là những gì chúng ta thấy qua cuộc thăm dò này, mà họ hiểu các phương tiện giao thông công cộng chạy bằng điện sạch sẽ hơn, yên tĩnh hơn và mang lại cho họ trải nghiệm tốt hơn”.

Được biết chính phủ ở các quốc gia khác cũng đã trợ cấp mua xe điện, để khuyến khích chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, trong các đội xe quốc gia của họ.

Trong khi đó Chính phủ liên bang cho biết, họ hiện đang hành động để làm cho những chiếc xe này rẻ hơn.

Vào tháng 8 tại hội nghị thượng đỉnh về xe điện khai mạc ở Úc, Tổng trưởng Biến đổi khí hậu Chris Bowen cho biết, họ rất muốn đưa ra các tiêu chuẩn về hiệu quả.

Ông nói rằng, một tài liệu thảo luận sẽ được đưa ra vào tháng 9, để giúp phát triển chiến lược xe hơi điện đầu tiên của Úc.

“Ý tôi là, nếu xe hơi điện được giới thiệu, thì nó sẽ giúp giảm lượng khí thải".

"Đó là một điều tốt và tất nhiên nếu chúng ta làm được và chúng hoạt động, thì việc nầy sẽ được phản ảnh trong các bản cập nhật, mà tôi cung cấp cho Quốc hội hàng năm”.

Trong khi đó một cuộc thăm dò mới hiện cho thấy, cộng đồng khao khát tình trạng có ít xe hơi hơn và nhiều phương tiện giao thông công cộng hơn.

Tiến sĩ Rayner cho biết, cuộc khảo sát của Hội đồng Khí hậu được gọi là ‘Cuộc thăm dò ý kiến về Con người và Giao thông vận tải năm 2022’ đã hỏi hơn 2 ngàn người về ý kiến của họ đối với xe lửa và xe buýt.

Tiến sĩ Jennifer Rayner nói “Người dân Úc muốn có các lựa chọn giao thông tốt hơn, hợp túi tiền và khí hậu của chúng ta".

"Cứ 10 người thì có 8 tin rằng, các chính phủ nên đầu tư nhiều hơn vào giao thông công cộng và hơn 2/3 muốn các chính phủ cung cấp nhiều lối đi bộ và làn đường dành cho xe đạp trên khắp đất nước”.

Được biết cứ 10 người thì có 7 người muốn thấy toàn bộ xe buýt của Úc được điện khí hóa, thậm chí chạy bằng năng lượng tái tạo càng sớm càng tốt, mặc dù phần lớn đến 75% nguồn cung cấp điện của Úc, vẫn đến từ các nhà máy nhiệt điện than.

Trong khi đó một số chính quyền tiểu bang, một lần nữa đã dẫn trước về điểm số này.

Tại New South Wales, sở giao thông vận tải đang làm việc trên một chiến lược để điện khí hóa đội xe buýt của bang và đạt được mức không phát thải vào năm 2030.

Bộ trưởng Giao thông vận tải David Elliott thậm chí đã xuất hiện trong một video của Busways để quảng bá công nghệ mới.

David Elliott nói “Việc sử dụng năng lượng sạch có nguồn gốc địa phương, mang lại ý nghĩa kinh doanh tốt".

"Chúng tôi thực sự mong muốn, không phải chịu sự thay đổi của giá nhiên liệu, giá dầu diesel và tất nhiên với công nghệ này, không chỉ có được sự chắc chắn về nguồn cung mà còn chúng tôi cũng đang nhận được một lựa chọn rẻ hơn nhiều”.

Trong khi đó Tây Úc cũng đang chuyển sang điện vì những lý do tương tự.

Những chiếc xe buýt điện chạy bằng pin đầu tiên, đã chạy trong năm nay, trên tuyến đường phía bắc Perth.

Còn ở Victoria, đang có kế hoạch bổ sung 36 xe buýt không phát thải vào mạng lưới giao thông.

Ông Michael Fotheringham thuộc Viện Nghiên cứu Đô thị và Nhà ở cho biết, điều trớ trêu là khi phương tiện giao thông công cộng trở nên xanh hơn, COVID-19 đã ảnh hưởng đến nhu cầu cần được giản cách xã hội.

Ông Michael Fotheringham nói “20 năm trước COVID và trong suốt những năm 2000, chúng ta chứng kiến sự tăng trưởng hàng năm trong việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng, khi mọi người tránh lái xe hơi cá nhân sang các hình thức chuyên chở công cộng".

"Việc nầy tiết kiệm năng lượng và thường rẻ hơn, chưa kể vấn đề liên quan đến việc đậu xe".

"Thế nhưng với COVID và nguy cơ lây lan bệnh tật, chúng ta đã thấy một chút đảo ngược của điều đó và trên thực tế, một số sở thích khá mạnh mẽ cho mọi người để tránh các phương tiện giao thông công cộng, qua việc ủng hộ xe hơi cá nhân hoặc phương tiện giao thông tích cực khác như đi bộ hoặc đi xe đạp”.

Trong khi đó tiến sĩ Rayner muốn thấy sự ủng hộ ngày càng tăng đối với các lựa chọn đi bộ và đạp xe, không chỉ là một lựa chọn phương tiện giao thông sạch hơn mà còn là một cách tốt hơn để duy trì cuộc sống.

Bà nói rằng mặc dù COVID đã khiến một số người tránh xa, nhưng phương tiện giao thông công cộng được điện khí hóa, có thể khuyến khích họ quay trở lại các phương tiện nầy.

Bà Jennifer Rayner nói “Hãy thử lại phương tiện giao thông công cộng lần nữa, nơi họ có thể đã không sử dụng nó thường xuyên trong một thời gian".

"Bởi vì đây là một trải nghiệm mới và đó là một trải nghiệm tốt hơn cho mọi người, đó là những gì chúng ta thấy qua cuộc thăm dò này, mà họ hiểu các phương tiện giao thông công cộng chạy bằng điện sạch sẽ hơn, yên tĩnh hơn và mang lại cho họ trải nghiệm tốt hơn”.