Lloyd Damp, giám đốc điều hành của công ty hàng không vũ trụ Southern Launch, cho biết các kế hoạch phóng hỏa tiễn sẽ không ảnh hưởng đến động vật hoang dã. (ABC Eyre Peninsula: Dylan Smith)

NAM ÚC – công ty công nghệ vũ trụ  ATSpace đang đặt hy vọng vào làn may mắn lần thứ ba khi họ cố gắng phóng quả hỏa tiễn dài 10 mét cuối cùng trong số ba hỏa tiễn thử nghiệm tại Whalers Way, phía nam Port Lincoln vào Chủ nhật tuần trước.

Hỏa tiễn thứ hai của công ty đã không thể phóng lên vào ngày thứ Năm (ngày 15/12/2022) sau khi phát hiện rò rỉ trong khi nạp nhiên liệu, oxit nitơ, vào khoang chứa nguyên liệu của hỏa tiễn.

Tên lửa đầu tiên bốc cháy và không thể phóng hồi tháng Chín năm ngoái.

Bãi phóng hỏa tiễn này đã thu hút sự quan tâm của cư dân địa phương.

Một số ít cư dân ở Fishery Bay, cũng như những người khác ở cộng đồng Tulka và Port Lincoln, lo ngại về nguy cơ hỏa hoạn.

Ngoài ra còn có những lo ngại về các mối đe dọa đối với hệ động vật bản địa vì tiếng ồn, hoạt động của con người và mất môi trường sống, và lo ngại nơi này sẽ bị cách biệt với khách du lịch.

Một vài cư dân đã tổ chức một cuộc biểu tình gần Sở Cứu hỏa Country Fire Service, tìm kiếm câu trả lời cho những lo ngại về an toàn hỏa hoạn. (ABC Eyre Peninsula: Dylan Smith)

Tammy Franks, Thành viên của Hội đồng Lập pháp, thuộc đảng Xanh, Tiểu bang Nam Úc, đã kêu gọi thành lập một ủy ban để nêu ra lý do và cách thức cơ sở phóng hỏa tiễn được phê duyệt để tiếp tục hoạt động trong khu vực được bảo vệ theo Đạo luật Di sản Tiểu Bang Nam Úc (SA Heritage Act).

Bà Franks cho biết Whalers Way được khoanh vùng là khu bảo tồn theo quy hoạch và thiết kế của tiểu bang, nhằm mục đích bảo vệ và bảo tồn thảm thực vật cho hệ động vật bản địa.

Công ty Southern Launch đã thuê đất Whalers Way với mục đích phóng 40 hỏa tiễn mỗi năm từ địa điểm này trong suốt cả năm.

Cơ quan Hàng Không Vũ trụ Úc Đại Lợi - Australia Space Agency - đã cấp phép cho công ty này thực hiện ba lần phóng thử nghiệm, với hạn chót là ngày 24 tháng Mười Hai.

Sau thời gian này, Southern Launch sẽ cần được phê duyệt cho các hoạt động phức hợp phóng hỏa tiễn thường xuyên.

Trong số những người phản đối địa điểm này có nhiếp ảnh gia sống ở Port Lincoln chuyên chụp ảnh về loài chim và là người hổ trợ các chuyên gia khoa học trong việc thu thập dữ liệu, cô Fran Solly, người cho biết dự án này đe dọa sự sống còn của một loài chim nhỏ quý hiếm.

Cô Solly cho biết Bộ trưởng Môi sinh Liên bang, Tanya Plibersek, đang xem xét nâng cấp tình trạng của loài chim Hồng tước phương nam (southern emu wren)  sống trên Bán đảo Eyre từ bị đe dọa lên tình trạng nguy cơ tuyệt chủng.

Cô Solly nói “Số lượng loài chim này được cho là đang giảm và có rất ít quần thể ở Úc và chúng tôi đủ may mắn để có một số quần thể ở đây trên Bán đảo Eyre.”

Cô Solly muốn làm nhiều hơn nữa để bảo vệ hệ động vật trong khu vực. (ABC Eyre Peninsula: Dylan Smith)

"Điều vô cùng quan trọng là chúng tôi phải bảo vệ môi trường sống cho loài chim này trên Bán đảo Eyre."

Cô cho biết giống chim Hồng tước này rất nhỏ và bay không giỏi lắm nên không thể dễ dàng di cư đến môi trường sống khác.

Cô nói "Bất kỳ tác động nào đến môi trường sống ở đó đều thực sự đe dọa đến sự tồn tại tiếp diễn của loài chim này."

Giám đốc điều hành của công ty Southern Launch, ông Lloyd Damp, cho biết tiếng ồn của tên lửa sẽ chỉ bằng với tiếng ồn xảy ra tự nhiên trong môi trường tương tự như sấm sét.

Ông Damp cho biết: “Hỏa tiễn sẽ tạo ra tiếng ồn trong 2-5 giây khi nó rời bệ phóng và sau đó bay ra ngoài đại dương nên tiếng ồn của hỏa tiễn sẽ không gây hại cho chim hồng tước”.

“Chúng tôi không nhìn thấy nhiều chim Hồng tước quanh đây, chúng ở những khu vực khác của khu đất.”

"Chúng tôi không làm phiền loài chim Hồng tước  với các hoạt động đã được lên kế hoạch này."

Những cư dân quan tâm đã tham dự một cuộc biểu tình trước Sở Cứu hỏa  Country Fire Service  ở Port Lincoln hồi tuần trước để thảo luận về các vụ phóng hỏa tiễn xảy ra trong mùa có nguy cơ hỏa hoạn.

Gabrielle Coard, từ Liên minh Bảo vệ Môi trường Bán đảo Eyre, cho biết đã thiếu sự tham vấn cởi mở với Southern Launch và CFS.

Cô cho biết mọi người lo ngại chỉ có một con đường duy nhất từ Whalers Way đến Port Lincoln.

Cà Coard nói “Whalers Way là khu vực có nguy cơ cháy rừng cao.”

Cô Coard nói rằng địa điểm phóng hỏa tiễn có thể gây nguy hiểm cho những người đang làm việc khi có một vụ cháy rừng xảy ra trong khu vực. (ABC Eyre Peninsula: Dylan Smith)

"Nếu có gì đó không ổn xảy ra, sẽ không mất quá nhiều thời gian để điều đó trở thành thảm họa."

Ông Damp cho biết công ty đã làm việc với một số cơ quan quản lý để được chấp thuận và cấp phép.

Ông nói "Đối với các lần phóng hỏa tiễn đã được lên kế hoạch này, chúng tôi đã hợp tác rất chặt chẽ, đặc biệt là với CFS để bảo đảm các lần phóng hỏa tiễn theo kế hoạch vào ngày dự kiến được thực hiện một cách an toàn.”

"Tất nhiên chúng tôi chú ý đến lời khuyên của họ với tư cách là cơ quan quản lý an toàn ứng phó hỏa hoạn và nếu họ nói với chúng tôi rằng việc phóng hỏa tiễn là không an toàn, chúng tôi sẽ không thực hiện vụ phóng."

Các thành viên cộng đồng cũng lo ngại về việc điểm đến nổi tiếng có thể sẽ không còn được mở cửa cho công chúng.

Ông Damp cho biết công ty sẽ tiếp tục làm việc với chủ sở hữu mảnh đất nếu địa điểm này được phê duyệt để xây dựng làm bãi phóng hỏa tiễn về lâu dài. (ABC Eyre Peninsula: Jodie Hamilton)

Annabelle Hender, nhân viên phụ trách phát triển kinh tế du lịch vùng quê thuộc Bán đảo Eyre - Regional Development Australia Eyre Peninsula Tourism - cho biết sẽ có tác động đến ngành du lịch.

Bà nói: “Từ góc độ du lịch giải trí, không có nhiều lợi ích thị trường từ việc phóng hỏa tiễn tại Whalers Way, nó không phải là một sản phẩm du lịch hữu hình mà các công ty điều hành du lịch có thể quảng bá”.

Khu vực Whalers Way đã bị đóng cửa với công chúng trong hai tháng để chuẩn bị cho các vụ phóng hỏa tiễn trong tuần này.

Ông Damp xác nhận công ty có kế hoạch phóng hỏa tiễn quanh năm.

Các kỹ thuật viên làm việc trên hỏa tiễn ATSpace sau khi phát hiện rò rỉ khí nitơ oxit đang được nạp vào khoang chứa nguyên liệu. (ABC Eyre Peninsula: Jodie Hamilton)

Ông nói “Nếu địa điểm này được chấp thuận cho một cơ sở lâu dài, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với chủ sở hữu khu đất quản lý các hoạt động du lịch,”

"Nhiều người có thể không biết nhưng trong vài tuần qua, chúng tôi đã tổ chức các hoạt động du lịch để quảng bá về ngành hàng không vũ trụ tại khu đất này, điều rất thú vị khi có thể cho mọi người thấy một cơ sở phóng hỏa tiễn vũ trụ trông như thế nào.”

"Vì vậy, sẽ có một sự thay đổi trong cách mọi người đến với Whalers Way nhưng điều đó sẽ được quản lý với chủ đất."

Ông Matt Miller sẽ theo dõi các diễn biến của ngành hàng không vũ trụ Úc. (ABC Eyre Peninsula: Jodie Hamilton)

Matt Miller, một nhân viên biên tập chương trình đưa tin kỹ thuật số trên mạng internet (Podcaster), của trang tinTrekzone Media, sẽ dành chín ngày ở Port Lincoln để theo dõi tiến trình phóng hỏa tiễn.

Ông nói rằng thật tuyệt khi thấy công nghệ tiên tiến đang được phát triển ở Úc và vụ phóng hỏa tiễn thứ ba sẽ có công nghệ cũng được phát triển ở Nam Úc.

Ông cho biết có những công việc công nghệ cao cấp trong ngành vũ trụ nhưng cũng có nhiều ngành công nghệ phụ trợ hỗ trợ ngành vũ trụ.