Tim Costello, phát ngôn viên của tổ chức Help Fight Famine nói chuyện tại Tòa Nghị Viện ở Thủ đô Canberra, hôm thứ Hai, ngày 1 tháng Tám, 2022. (AAP Image/Lukas Coch) Nguồn: AAP / LUKAS COCH/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Ngân sách đầu tiên của chính phủ Albanese được hầu hết các nhóm xã hội quan tâm chào đón. Tuy nhiên có những lo ngại rằng Ngân sách vẫn chưa thể giải quyết rốt ráo những vấn đề khó khăn của những thành viên then chốt nhất cấu thành nên nước Úc và thế giới – đó là các cộng đồng.

Những người mang kỳ vọng cao với Ngân sách đầu tiên của Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers có thể thấy Ngân sách đã chạm đến các lĩnh vực mà Lao động đã nhắc đến nhiều nhất trong những tháng đầu tiên cầm quyền, đó là giáo dục, chăm sóc cao niên, giải quyết sự thiếu hụt tay nghề và lạm phát.

Và phản ứng tức thời từ Ngân sách đó là những chi tiêu có vẻ tích cực.

Bà Corina Haythorp từ Hiệp hội Giáo dục Úc hoan nghênh những sự đầu tư có ý nghĩa vào trường TAFE và các trường công, bà hy vọng điều này sẽ giải quyết sự thiếu hụt kỹ năng cho nước Úc.

Úc đang bị bủa vây bởi cuộc khủng hoảng lực lượng lao động, các chiến lược và nguồn tài trợ được cung cấp tối nay sẽ giúp giảm bớt cuộc khủng hoảng đó. Chúng tôi hoan nghênh việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng then chốt - các trường công lập của chúng ta xứng đáng trở thành nơi học tập chất lượng cao cho tất cả mọi học sinh.

Ông Andrew McKellar từ Phòng Thương mại Úc cho rằng Ngân sách thiết thực và phải chăng, đi đúng hướng và hỗ trợ đúng hướng cho cộng đồng các doanh nghiệp.

Có rất nhiều điều tôi thích trong Ngân sách tối nay. Một trong số đó là Ngân sách bắt đầu giải quyết những thách thức cấp bách nhất mà nền kinh tế Úc đang phải đối mặt, cũng như cộng đồng doanh nghiệp Úc đang phải đối mặt. Đặc biệt, Ngân sách đề ra những biện pháp thiết thực và thiếp lập những bước đi cụ thể nhằm hướng tới việc giải quyết nghiêm túc cuộc khủng hoảng lao động và tay nghề của quốc gia.

Ian Yates từ nhóm phi lợi nhuận COTA bị thuyết phục bởi tầm quan trọng mà Ngân sách đặt ra đối với người Úc cao niên.

Ngân sách đã được xây dựng dựa trên các khuyến nghị của ủy ban điều tra từ chính phủ tiền nhiệm, nhưng cũng đã nêu rất rõ những vấn đề trong phần đáp trả Ngân sách của thủ lãnh đối lập lúc đó và là thủ tướng bây giờ, cũng như thể hiện những gì ông đã nói trong cuộc bầu cử. Họ đã chi tiêu cho dịch vụ chăm sóc cao niên, y tá 24/7, số giờ chăm sóc nhiều hơn, các dịch vụ minh bạch hơn và hàng loạt biện pháp khác.

Nhà kinh tế trưởng Amy Oster của PWC nói Ngân sách được sử dụng tốt và mạnh mẽ, đã công nhận những thách thức vốn thúc đẩy áp lực lạm phát hiện nay.

Ngân sách đề ra phù hợp với những gì Ngân hàng Dự trữ đang cố gắng giải quyết, mà không chống lại các quyết sách của Ngân hàng Dự trữ, vì vậy Ngân sách này đã tránh được sai lầm mà chúng ta đã thấy vừa xảy ra ở Anh. Và Ngân sách đang thực hiện những bước đầu tiên nhằm giải quyết các vấn đề căn bản về cấu trúc, đang bắt đầu gây ra hoặc thúc đẩy một số tình trạng lạm phát, cụ thể là vấn đề năng lượng, nhà ở và thị trường lao động.

Tuy nhiên lời khen ngợi đã không được phổ biến cho lắm.

Mối quan tâm của Jo Briskee từ Nghiệp đoàn Công nhân Thống nhất là trách nhiệm đưa ra ánh sáng những vấn đề trong các nhà dưỡng lão vẫn chưa được nhắc đến.

Bà nói các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc cao niên phải trả lời về số tiền phụ trội mà họ sẽ nhận được.

Trong khi đó lãnh đạo của đảng Xanh, Adam Bandt nói Ngân sách lẽ ra phải nâng cao tỷ lệ trợ cấp và ngừng chi tiêu cho các dự án liên quan đến nhiên liệu hóa thạch.

Thay vì chi một phần tư của một ngàn tỷ đô la để cắt giảm thuế cho các chính trị gia, các tỷ phú và những người rất giàu có, thì Ngân sách này nên chi số tiền đó vào việc chăm sóc trẻ em miễn phí, đưa nha khoa và sức khỏe tâm thần vào bảo hiểm Medicare và nâng cao thu nhập cho những người gặp khó khăn nhất.

Còn đối với Tim Costello, người đại diện cho các tổ chức cứu trợ như Caritas và World Vision, ông nói Ngân sách không đi đủ xa để đáp ứng trách nhiệm đạo đức của Úc đối với những người nghèo nhất.

150 triệu đô la thực sự chỉ mang lại một sự thay đổi nhỏ nhưng nó thực sự sẽ cứu sống phụ nữ và trẻ em ở vùng Sừng Phi châu. Cam kết hiện nay chỉ là 15 triệu đô la - đó không phải là một sự chia sẻ công bằng của chúng ta.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành của Tập đoàn Kỹ nghệ Úc, Innes Willox, đã mô tả Ngân sách là một tài liệu ra đời vào thời điểm có nhiều thách thức quan trọng trong nước và toàn cầu, đó là sự lạm phát, giá năng lượng tăng cao và sự tiêu dùng trong các gia đình giảm sút.

Ông nói Ngân sách không đủ tham vọng - và chỉ đơn giản là một Ngân sách giữ chỗ khi công việc thực sự bắt đầu vào tháng Năm năm sau.

Chúng ta phải đối mặt với những vấn đề thực sự về cấu trúc trong nền kinh tế và nguy cơ ở đây là Ngân sách không làm được nhiều hơn mà chỉ chạm đến những gì ở ngoài rìa của những thách thức đó. Ngân sách có thể và nên làm nhiều hơn thế.