Tổng Trưởng Ngân Khố, Jim Chalmers, đã có bài nói chuyện về kế hoạch ngân sách đợt thứ hai vào tối thứ Ba qua (Ảnh: SBS).

Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers đã công bố Ngân sách Liên bang 2023-24 với khoản “cứu trợ có mục tiêu” trị giá 14,6 tỷ đô-la dành cho những người Úc đang gặp khó khăn với chi phí sinh hoạt tăng cao. Những ai sẽ được hỗ trợ?

Chi phí năng lượng

Chính phủ liên bang sẽ phối hợp với các chính phủ tiểu bang và vùng lãnh thổ để cung cấp “tối đa 3 tỷ đô la tiền hỗ trợ chi phí năng lượng cho các hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ dễ bị tổn thương”.
 

Ông Chalmers cho biết hơn 5 triệu hộ gia đình sẽ được hỗ trợ $500 để trả hoá đơn năng lượng trong năm tài chính sắp tới. Những hộ gia đình này bao gồm chủ thẻ giảm giá (concession card), những người nhận trợ cấp gia đình và người chăm sóc, những người được giảm giá điện theo các chương trình hiện tại ở tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ của họ.

Các khoản giảm giá sẽ được áp dụng trực tiếp lên hoá đơn tiền điền, nhằm “giảm thiểu bất kỳ tác động tiềm ẩn nào đối với lạm phát”.

Ngân sách còn dành ra 1 tỷ đô-la để đầu tư vào hơn 110.000 khoản vay cho “kính hai lớp, tấm năng lượng mặt trời và các cải tiến khác nhằm giúp nhà ở mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông”.

Ngoài ra còn có 300 triệu đô la để giúp giảm khoảng một phần ba hóa đơn năng lượng cho những người thuê nhà trong 60.000 khu nhà ở xã hội.

Tổng Trưởng Ngân Khố, Chalmers, đã thông báo kế hoạch ngân sách đợt thứ hai. Ảnh: AAP / Lukas Coch

Thị trường nhà ở

Từ tháng 9/2023, số tiền hỗ trợ tối đa sẽ tăng 15 phần trăm đối với những người thuê nhà hội đủ điều kiện cho chương trình Commonwealth Rent Assistance.

Ông Chamers nói “Điều này sẽ cung cấp thêm tối đa 31 đô-la mỗi hai tuần cho những người thuê nhà ở thị trường tư nhân và nhà ở xã hội,”

“Nhưng chúng tôi biết để giải quyết áp lực lên thị trường nhà ở, cần phải có nhiều nhà hơn cho người Úc.”

Đối với những người mua nhà lần đầu, chính phủ sẽ mở rộng điều kiện cho hai chương trình First Home Guarantee và Regional First Home Buyer Guarantee cho “bất kỳ hai người vay nào cùng nộp đơn, ngoài phạm vi của vợ/chồng hoặc các cặp sống chung không giá thú (de facto), và những người không phải là người mua nhà lần đầu mà chưa từng sở hữu một ngôi nhà nào trong 10 năm qua.”

Thuốc men và Medicare

Ngân sách sẽ bao gồm khoản đầu tư 3,5 tỷ đô la trong 5 năm để khuyến khích các bác sĩ gia đình bulk bill cho hàng triệu người Úc đủ điều kiện — 5,1 triệu trẻ em dưới 16 tuổi và 7,9 triệu người có thẻ giảm giá.

Chính phủ cho biết mức ưu đãi sẽ cao hơn ở vùng tỉnh và các khu vực xa xôi hẻo lánh, nơi nhiều phòng mạch đang gặp khó khăn về tài chính.

Hàng trăm loại thuốc nằm trong Chương trình Phúc lợi Dược phẩm (PBS) sẽ được giảm giá một nửa, bắt đầu từ tháng 9/2023.

Những người mắc bệnh mãn tính sẽ được phép mua một lượng thuốc đủ dùng trong hai tháng với mỗi toa thuốc.

100 loại thuốc đầu tiên được liệt kê bao gồm một số loại thuốc phổ biến nhất cho bệnh tiểu đường loại 2, trầm cảm, trào ngược dạ dày, viêm loét đại tràng, suy tim, cholesterol cao, hen suyễn và viêm khớp dạng thấp.

Chính sách này sẽ được áp dụng tổng cộng cho 320 loại thuốc, và danh sách cuối cùng sẽ được công bố trước tháng 9/2024.

Biện pháp này sẽ giúp chính phủ tiết kiệm 1,2 tỷ đô-la trong bốn năm tới, bằng cách cắt giảm chi phí cấp phát thuốc được trả cho các dược sĩ. Tổng trưởng Y tế Mark Butler cho biết số tiền này sẽ được đầu tư vào các nhà thuốc cộng đồng.

Hiệp hội Dược phẩm đã phản đối những thay đổi này và cảnh báo về tình trạng thiếu thuốc cũng như gây thiệt hại cho mô hình kinh doanh của nhiều nhà thuốc.

Phúc lợi xã hội

Trợ cấp JobSeeker sẽ tăng 40 đô-la mỗi hai tuần – cũng như Youth Allowance, Austudy và các khoản hỗ trợ thu nhập khác.

Riêng những người trên 55 tuổi và đã nhận JobSeeker trong chín tháng liên tục trở lên sẽ nhận được thêm 92,10 đô-la mỗi hai tuần.

Cha mẹ đơn thân sẽ tiếp tục nhận được trợ cấp cho đến khi đứa con nhỏ nhất của họ lên 14 tuổi, thay vì 8 tuổi như hiện nay.

Điều đó có nghĩa là khoảng 57.000 gia đình sẽ nhận được thêm $176,90 mỗi hai tuần, với khoản tài trợ 1,9 tỷ đô-la trong 5 năm.

Chính phủ cho biết khoảng 1,2 triệu gia đình cũng sẽ phải trả chi phí giữ trẻ ít hơn từ tháng 7/2023.

Khi nào thì lãi suất ngừng tăng?

Các chuyên gia kinh tế dự đoán rằng lãi suất tiền mặt sẽ được duy trì ở mức 3,85 phần trăm cho đến đầu năm 2024, và sau đó sẽ giảm dần trở lại mức 3 phần trăm vào tháng 6/2025.

Ngân hàng Trữ kim Úc muốn lạm phát giảm xuống mức 2-3 phần trăm.

Trong năm tới, lạm phát được dự đoán sẽ giảm từ 6 phần trăm xuống còn 3,25 phần trăm.

Chính phủ dự báo Ngân sách sẽ đạt được thặng dư nhỏ trong năm nay, lần đầu tiên sau 15 năm nhờ giá hàng hóa và doanh thu thuế, nhưng theo sau đó là thâm hụt 13,9 tỷ đô-la vào năm tới.