Gấu túi tại Công viên Bò sát Úc ở Bờ biển miền Trung NSW. Ảnh: Australian Reptile Park (SBS)
AUSTRALIA - Người dân Úc được khuyến khích kêu gọi các dân biểu của họ, trong việc yêu cầu cải thiện các phương pháp bảo tồn koala. Việc nầy diễn ra khi ‘Tháng Cứu Lấy Koala’ sắp đến gần, với việc loài thú có túi nầy phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng ở New South Wales vào năm 2050, nếu không có hành động khẩn cấp.
Chúng dễ thương, đáng yêu và là biểu tượng của văn hóa Úc, thế nhưng những con gấu túi kaola
đang đối mặt với sự tuyệt chủng.
Một cuộc điều tra năm 2020 cho thấy, chúng sẽ không còn tồn tại ở New South Wales vào năm 2050, trừ khi có hành động khẩn cấp.
Cuộc điều tra cho thấy loài thú có túi từng phát triển mạnh, đã bị tàn phá bởi mất môi trường sống, bệnh tật và các sự kiện khí hậu trong những năm gần đây.
Tháng Chín là ‘Tháng Cứu Gấu Túi’, vì vậy khi tháng ‘Save the Koala’ đến gần, các nhóm bảo tồn hàng đầu kêu gọi chính phủ hành động ngay lập tức để bảo vệ loài này.
Tiến sĩ Stuart Blanch là một nhà khoa học bảo tồn, của Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới, nói rằng tình hình rất nguy kịch.
"Số lượng gấu túi kaola ở Queensland và New South Wales đã giảm một nửa, trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến năm 2020, đó là một sự sụt giảm lớn, 50% chỉ trong 20 năm".
"Đây là lý do tại sao những con gấu túi đó hiện được liệt kê là có nguy cơ tuyệt chủng, theo luật môi trường liên bang".
"Ở Nam Úc và Victoria, câu chuyện có một chút khác biệt, khi một số khu vực có rất nhiều con kaola và số lượng xây dựng, đặc biệt là trong các đồn điền, nhưng cũng ở một số công viên quốc gia”.
Tổ chức Koala Úc Châu cho biết, hiện có ít hơn 60 ngàn gấu túi còn lại trong thiên nhiên.
Tiến sĩ Blanch nói rằng đó là ít hơn rất nhiều, so với trước đây và có một số lý do cho sự suy giảm đáng kể.
“Không ai thực sự biết có bao nhiêu con kaola, chung quanh vào thời điểm định cư và xâm lược của Anh".
"Nhưng có một cuốn sách ước tính có thể là 10 triệu, bất kể con số là gì nhưng chắc là nhiều triệu".
"Sau đó từ năm 1860 và 1930, có ít nhất 8 triệu con gấu túi đã bị bắn, vì vậy chúng ta đã mất hàng triệu con gấu túi từ lâu".
"Sau Thế chiến thứ hai, con số kaola bắt đầu phục hồi một chút sau khi chấm dứt việc buôn bán lông thú".
"Thời đại của việc khai hoang và khai thác gỗ bắt đầu, nên số lượng gấu túi không có thời gian để phục hồi, đặc biệt là ở Queensland và New South Wales”.
Ông cho biết trong 20 năm qua, tác động của biến đổi khí hậu đã gây ra tác động hơn nữa đến gấu túi trên khắp cảnh quan, ngay cả trong các công viên quốc gia, nơi chúng được bảo vệ tốt.
Koalas là một phần không thể thiếu của rừng bụi Úc, nơi chúng trèo cao trên cành cây gum và ngủ tới 20 giờ mỗi ngày.
Chủ tịch Quỹ Koala Úc, là Deborah Tabart, nói rằng chế độ ăn uống kén chọn của loài gấu túi nổi tiếng là một vấn đề, nhưng không phải theo cách mọi người suy nghĩ.
"Mọi người đều nói chúng kén chọn, nhưng trên thực tế, có khoảng 750 loài bạch đàn để lựa chọn".
"Ở nhiều vùng khác nhau của đất nước, kaola ăn khoảng 10 loại, như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh".
"Vì vậy một phần của vấn đề ở Victoria, là môi trường sống đã bị cắt giảm nghiêm trọng đến mức, đôi khi những thứ nghèo nàn chỉ ăn có một loài mà thôi".
"Hãy tưởng tượng, chúng ta chỉ ăn khoai tây trong suốt quãng đời còn lại, vì vậy gấu túi cần một chế độ ăn uống đầy đủ".
"Có rất nhiều cây thực sự nguyên sinh mà chúng ăn, thường được sử dụng làm nhà ở, cột hàng rào hay củi đốt".
Koala cũng có ý nghĩa văn hóa lớn đối với cộng đồng người bản địa Úc và đặc trưng trong các câu chuyện, bài hát và nghệ thuật trên đá Dreamtime.
Bà Tabart nói rằng loài này không chỉ là một phần của văn hóa Úc, mà còn là nền kinh tế.
Bà nói “Nhiều năm trước, Quỹ Koala Úc Châu yêu cầu các nhà kinh tế xem gấu túi mang lại bao nhiêu cho du lịch Úc, bây giờ mọi người tin rằng đó là khoảng 3 tỷ đô-la và 30 ngàn việc làm, đó là ngay trước COVID".
"Thế nhưng bạn có thể tưởng tượng nước Úc không có gấu túi? Bạn có thể tưởng tượng không thể bán gấu túi nhồi bông trên khắp thế giới nữa?."
"Vì vậy chúng trị giá hàng tỷ đô la, nhưng tôi nghĩ đó là một phần tâm lý của chúng ta, đó là tâm lý Úc".
"Tôi chỉ không nghĩ rằng bất cứ ai, thậm chí có thể chiêm ngưỡng những con gấu túi ở đây".
"Đây là những điều mà tôi nghĩ rằng, tháng 'Save the Koala' thu hút mọi người nghĩ về chúng".
Được biết người dân Úc đang chiến đấu với cuộc khủng hoảng nhà ở, nhưng gấu túi của đất nước nầy cũng vậy, trong tiến trình xây dựng thêm nhà ở cho người dân.
Việc phá bỏ cây cối nơi gấu túi sinh sống, để xây dựng thêm nhà cửa hầu khắc phục cuộc khủng hoảng nhà ở của đất nước, có nghĩa là quần thể gấu túi sẽ tiếp tục giảm.
Nó đặt ra câu hỏi, liệu con người và gấu túi có thể cùng tồn tại hay không.
Jacqui Mumford là Giám đốc điều hành của Hội đồng Bảo tồn Thiên nhiên New South Wales nói rằng, việc nầy có nhiều triễn vọng.
Bà Jacqui Mumford nói "Đó không phải là vấn đề môi trường so với nhà ở. Tôi nghĩ khi nói đến phát triển nhà ở, có hai phần trong câu chuyện đó".
"Một là nơi nhà ở đi và hai là những gì chúng tôi sử dụng để xây dựng nó".
"Về nơi nhà ở rất nhiều tiểu bang đã xuống cấp, không cần thiết phải tiếp tục cắt giảm các khu vực quan trọng về mặt sinh thái, để tiếp tục chặt cây bụi để xây nhà khi đã có quá nhiều cảnh quan bị suy thoái".
"Việc chấm dứt khai thác rừng sẽ không có bất kỳ tác động nào, đến nguồn cung gỗ cho nhà ở và vật liệu xây dựng".
Bà kêu gọi chính phủ hành động khẩn cấp, bao gồm việc chấm dứt khai thác rừng bản địa ngay lập tức.
“Thật khó để tin rằng một loài mang tính biểu tượng như gấu túi đang được phép tiến tới tuyệt chủng, đó là một sự xấu hổ quốc tế khi chính phủ Úc đang cho phép một loài mang tính biểu tượng như gấu túi hướng tới tuyệt chủng, nhưng đó là thực tế".
"Chúng ta đang tiếp tục phá hủy nhà cửa của chúng, tiếp tục thúc đẩy sự phá hủy môi trường sống, đó là những gì thực sự đẩy gấu túi đến bờ vực".
"Đó là thực tế của tình hình mà chúng tôi đang gặp phải vào lúc này và tôi thực sự khuyến khích mọi người, liên lạc với các dân biểu địa phương của bạn ở cấp địa phương và liên bang, thúc đẩy họ làm tốt hơn để bảo vệ môi trường sống của gấu túi".