Sâu bệnh có thể làm ô nhiễm bề mặt, lây lan bệnh tật thông qua việc truyền mầm bệnh có hại . Ảnh: aquaArts studio/Getty Images
Thời tiết lạnh không đồng nghĩa là ngôi nhà không có sâu bệnh. Một số loài gây hại, như mối, vẫn hoạt động quanh năm, và mùa đông là mùa cao điểm chuột thích ở trong nhà bạn thay vì ở ngoài trời. Rệp và gián cũng nằm trong danh sách những kẻ xâm lược cần đề phòng. Sự lây nhiễm gây ra hậu quả trên phạm vi rộng, bao gồm rủi ro về vệ sinh và thậm chí phá giá nhà cửa. Tìm hiểu cách ngăn chặn, xác định và đối phó với chúng.
Bảo vệ ngôi nhà của bạn khỏi côn trùng không nên bị bỏ qua trong mùa đông, ngay cả đối với những loài như muỗi thường hoạt động nhiều hơn vào những tháng ấm hơn.
Côn trùng gây phiền toái nhiều hơn
Cameron Webb là một nhà côn trùng học y tế và là Phó Giáo sư tại New South Wales Health Pathology và Đại học Sydney.
Tiến sĩ Webb cho biết, “Chúng ta có khoảng 300 loại muỗi khác nhau trên toàn Australia”,
“Một số loại sẽ hầu như biến mất trong những tháng lạnh hơn, nhưng có những loại vẫn hoạt động rất tích cực, thường là muỗi ở các khu vực đô thị nơi chúng có thể tiếp cận với nguồn nước quanh các khu vực của chúng ta.”
Ngay cả trong những tháng mát mẻ, muỗi vẫn có thể xuất hiện trong nhà, và đúng là chúng thỉnh thoảng vẫn cắn chúng ta.
Để giữ cho muỗi tránh xa, bạn có thể thực hiện các biện pháp đơn giản, chẳng hạn như loại bỏ nước đọng trong sân sau và lắp đặt màn chống côn trùng trên cửa sổ và các bồn chứa nước mưa.
Gián tận dụng điều kiện ấm áp và ẩm ướt bên trong ngôi nhà của bạn để sinh sống. Ảnh: RapidEye/Getty Images
Điều quan trọng là phải nhớ nguồn gốc của những loài côn trùng này.
“Nhưng chúng có lẽ gây phiền toái nhiều hơn là nguy cơ về sức khỏe. Chúng có thể cắn, nhưng nguy cơ truyền các tác nhân gây bệnh có thể làm chúng ta bị ốm là rất thấp”, Tiến sĩ Webb cho biết.
Điều này không đúng với gián, vì chúng làm ô nhiễm thực phẩm và các bề mặt.
Tiến sĩ Webb cho biết, “Việc giảm thiểu các điều kiện thuận lợi cho côn trùng có thể giúp ngăn ngừa sự lây truyền bệnh qua gián hoặc các loài côn trùng khác.”
“Nhưng đôi khi, thuốc diệt côn trùng thực sự rất quan trọng, và bạn chỉ nên sử dụng các sản phẩm có sẵn tại cửa hàng địa phương hoặc siêu thị, hoặc thuê một chuyên gia kiểm soát côn trùng để thực hiện các hoạt động đó.”
David Gay đã làm việc trong ngành kiểm soát côn trùng suốt 30 năm qua.
Ông cho biết, bọ xít là một trong những loài côn trùng thường xuyên xuất hiện quanh năm ở các cơ sở lưu trú dân cư và thương mại.
“Một con bọ xít trưởng thành hoàn toàn có thể được mô tả giống như một hạt táo… nhưng trứng của chúng và những giai đoạn đầu đời của chúng rất nhỏ.”
Tiến sĩ Webb cho biết, “Nếu bạn gặp vấn đề với côn trùng, bạn không cần phải ngay lập tức dùng thuốc diệt côn trùng và hóa chất, vì việc sử dụng chúng ngoài trời có thể ảnh hưởng đến các côn trùng có lợi cũng có thể hoạt động trong những tháng mát mẻ.” Credit: Philippe TURPIN/Getty Images/Photononstop RF
Thông thường, chúng sẽ được đưa vào nhà bạn một cách không hề hay biết, từ những chuyến du lịch, kỳ nghỉ tại nhà, hoặc từ một vị khách, có thể dẫn đến tình trạng bị xâm nhập, vì chúng không phải lúc nào cũng dễ phát hiện.
Ông Gay giải thích, “Chúng chui vào những khe hở rất nhỏ có thể có trong đồ đạc, trong các khớp nối, bản lề, và những nơi khác, chúng ẩn mình sâu trong các khe hở và rất khó phát hiện.”
Gián là kẻ xâm nhập nổi bật vào mùa đông
Điều kiện khí hậu đa dạng của Australia tương ứng với sự đa dạng của các loài côn trùng gặp phải trên các tiểu bang và vùng lãnh thổ của đất nước.
Ở các vùng nhiệt đới phía Bắc, các vấn đề về côn trùng có xu hướng phổ biến hơn quanh năm do khí hậu ấm áp.
Ngược lại, gián là một trong những kẻ xâm nhập phổ biến nhất ở các khu vực khác của đất nước, nơi thời tiết lạnh hơn thường khiến chúng vào trong nhà, làm gia tăng hoạt động của chúng trong các ngôi nhà, ông Gay cho biết.
“Ở các tiểu bang phía Nam như Victoria, Nam Australia, Tây Australia và một số phần của New South Wales, xuất hiện chuột vào mùa đông có xu hướng là một vấn đề khá thường xuyên.”
Rob Boschma của AEPMA cho biết, “Chúng tôi thấy sự gia tăng lớn của loài gặm nhấm ở những khu vực có người nuôi gà và thực hiện ủ phân vì có nhiều thức ăn thu hút chúng đến khu vực đó.” Ảnh: Moment RF / Lea Scaddan/Getty Images
Trong những tháng ấm áp, chuột thường ở ngoài, tìm kiếm thức ăn và sống trong các khu vực dưới nhà, trong gara, mái nhà, hoặc trong những bụi rậm trong vườn.
Ông giải thích “Nhưng khi thời tiết lạnh hơn đến, chúng có xu hướng vào trong nhà và một khi đã vào trong, nhà ấm áp và có thức ăn, hiếm khi chúng sẽ tự rời đi”.
Kiểm soát côn trùng chuyên nghiệp
Khi bạn gọi một kỹ thuật viên chuyên biệt để xử lý tình trạng xâm nhập của côn trùng, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng họ được cấp chứng chỉ.
Hiệp hội Quản lý Côn trùng Môi trường Australia (AEPMA) là tổ chức hàng đầu trong ngành quản lý côn trùng chuyên nghiệp làm việc trong môi trường đô thị.
Ông Rob Boschma, thành viên hội đồng AEPMA, cho biết khi mọi người phát hiện sự xâm nhập của chuột hoặc gián trong nhà, thường có nhiều loài gặm nhấm hơn so với những gì họ nhận ra.
Khi mọi người gọi về các vấn đề liên quan đến chuột, họ thường chỉ thấy một hoặc hai con và nghĩ rằng đó là cùng một loài.
“Sau khi kiểm tra nhiều ngôi nhà trong nhiều năm, hầu như không có mái nhà nào, dù là của tòa nhà mới hay cũ, mà không có dấu hiệu của chuột.”
Các thành viên của Hiệp hội Quản lý Côn trùng Môi trường Australia được cấp phép và bảo hiểm để thực hiện các hoạt động kiểm soát côn trùng. Ảnh: Group4 Studio/Getty Images
“Đa số mọi người đều có một số lượng chuột trong nhà. Điều khác biệt chính là số lượng và mức độ của chúng.”
Các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như bịt kín các lỗ và lối vào khác vào nhà và loại bỏ nguồn thức ăn cho chuột, là những bước quan trọng nhất bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa sự xâm nhập hoặc ít nhất là giảm số lượng của chúng.
Ông Boschma nêu ra các điều kiện phổ biến trong một căn nhà sẽ thu hút chuột và gián mà mọi người nên lưu ý.
Ông nói “Các loại dây leo và bụi rậm tiếp giáp với nhà, các khu vực dưới sàn nhà có khe hở và lỗ giúp chuột dễ dàng vào. Những yếu tố khác bao gồm nơi trú ẩn và chất thải xây dựng.”
“Và nếu bạn thực hiện ủ phân, hãy dùng một hệ thống ủ phân kín và đặt cách sàn.”
Chú ý đến mối
Ông Boschma cho biết ngành kiểm soát côn trùng đang thấy các loài côn trùng thường gặp trong các mùa chuyển tiếp, bao gồm kiến và nhện, bắt đầu xuất hiện trong mùa đông.
Dù không gây nguy cơ sức khỏe, mối vẫn là loài côn trùng phổ biến khiến các chủ nhà phải cảnh giác trên toàn bộ đất liền Australia.
Chúng ăn các thành phần có trong gỗ, vì vậy nếu sự xâm nhập không được phát hiện kịp thời, chúng có thể gây hại nghiêm trọng cho các cấu trúc gỗ trong nhà.
“Một khi mối xâm nhập vào các tòa nhà, chúng thực sự làm giảm giá trị của nơi đó. Điều làm cho việc kiểm soát chúng trở nên khó khăn là chúng hoạt động âm thầm. Vì vậy, mối thường nằm dưới sàn hoặc trong các khoang tường.”
“Điểm bắt đầu chính xác của sự xâm nhập của mối không thể được biết, nhưng ước tính rằng hầu hết mọi nhà đã có sự xuất hiện của chúng ít nhất năm năm trước khi nhận ra.”
Mối có thể ăn mòn các cấu trúc gỗ trong và xung quanh ngôi nhà của bạn. Credit: bruceman/Getty Images
“Thường thì cửa sẽ bị rơi khỏi bản lề, hoặc chân ghế sẽ xuyên qua sàn, hoặc máy hút bụi sẽ xuyên qua gờ chân tường… và đó là lúc họ nhận ra rằng mối đã xâm nhập vào nhà.”
Đối với người thuê nhà, mối là một trong những vấn đề côn trùng thường thuộc trách nhiệm của chủ nhà để xử lý, thay vì các sự xâm nhập do điều kiện sống của họ.
Dù tình huống nào, ông Boschma khuyên nên liên hệ với người quản lý tài sản của bạn khi xử lý sự xâm nhập của côn trùng.
“Nó phụ thuộc vào tình huống cụ thể. Nhưng dù thế nào, bạn nên nói chuyện với người quản lý tài sản và đảm bảo rằng tất cả các bên đều đã đồng ý với những gì đang được thực hiện.”
Thuốc diệt côn trùng chứa các thành phần hoạt chất có thể gây hại cho con người, và các triệu chứng ngộ độc thuốc diệt côn trùng thường xuất hiện trong vòng hai ngày sau khi tiếp xúc.
Nếu bạn bị ngộ độc thuốc diệt côn trùng, hoặc nghi ngờ bị ngộ độc, bạn nên gọi đến Trung tâm Thông tin Ngộ độc theo số 13 11 26.
Trong trường hợp khẩn cấp, gọi ngay số điện thoại ba số không (000) để yêu cầu xe cứu thương.