Chính phủ đã công bố một loạt thay đổi về di trú vào năm 2024. Nguồn: SBS

 

 

AUSTRALIA -    Chính phủ đã công bố một loạt cải cách vào năm 2024, chủ yếu nhắm vào di dân có tay nghề tạm thời và sinh viên quốc tế. Các chuyên gia đang chờ xem những thay đổi này sẽ diễn ra như thế nào trong năm nay.

 

Đã có những thay đổi lớn đối với một số bộ phận của hệ thống di trú của Úc vào năm 2024, khi chính phủ hành động để ngăn chặn những động lực thúc đẩy cái mà họ gọi là "tính tạm thời vĩnh viễn" trong số những người được cấp thị thực.

 

Đối với Ben Watt, một luật sư và đại diện di trú đã đăng ký, chính quyền Albanese "đã nói những gì họ sẽ làm và họ đã thực hiện rất nhiều".

 

Ông Watt nói với SBS News, "Việc chấm dứt tính tạm thời vĩnh viễn là một động thái sáng suốt và tôi nghĩ những thay đổi mà họ đã thực hiện là tốt".

 

'Tính tạm thời vĩnh viễn' ám chỉ đến việc lưu trú tạm thời dài hạn, thường do 'nhảy thị thực' - khi người ta ở lại Úc trong nhiều năm bằng cách chuyển đổi giữa các loại thị thực.

 

Ông Watt cho rằng các cải cách nhìn chung là tích cực, nhưng ông lập luận rằng một số cải cách sẽ hoạt động để "điều chỉnh" hệ thống thay vì dẫn đến thay đổi lớn.

Ông nói, "Cuối cùng, với tất cả những cuộc thảo luận này ... số lượng thị thực vĩnh viễn vẫn giữ nguyên".

 

Abul Rizvi, cựu phó thư ký tại Bộ Di trú từ đầu những năm 1990 đến năm 2007, đồng ý rằng đây là một mối quan tâm.

 

 

Những thay đổi lớn nào về visa đã được công bố vào năm 2024?

 

Chính phủ đã phân bổ 185.000 chỗ cho chương trình di trú vĩnh viễn cho năm 2024-25, giảm so với 190.000 chỗ trong năm tài chính trước đó.

 

Chương trình đã phân bổ 132.200 chỗ (khoảng 71%) cho di dân có tay nghề (giảm từ 137.100 chỗ trong giai đoạn 2023-24), bao gồm 44.000 visa do công ty tuyển dụng bảo lãnh (tăng nhẹ so với 36.825); 16.900 visa độc lập có tay nghề (giảm gần một nửa so với 30.375); 33.000 visa vùng quê (tương tự như 32.300) và 33.000 visa do tiểu bang và vùng lãnh thổ đề cử (tăng nhẹ so với 30.400).

 

Tổng cộng 5.000 visa đã được phân bổ cho các dòng visa Business Innovation and Investment and Global Talent (Đổi mới và Đầu tư Kinh doanh và Tài năng Toàn cầu)(giảm từ 6.900). Chương trình trước đã kết thúc vào tháng 7 và chương trình sau đã được thay thế bằng visa National Innovation (Đổi mới Quốc gia).

 

Nhiều thay đổi đã công bố có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2024, với các cải cách đối với chương trình visa có tay nghề được công bố vào tháng 12.

 

 

Visa du học

 

Cuối năm ngoái, chính phủ đã đề xuất giới hạn số lượng sinh viên quốc tế đăng ký ở mức 270.000 trong năm nay. Nhưng phe đối lập đã chặn kế hoạch này, khiến chính phủ phải từ bỏ.

 

Chính phủ hiện đã đưa ra một cách mới để quản lý số lượng sinh viên quốc tế đến Úc.

 

Chỉ thị mới 111 của bộ trưởng di trú sẽ giới thiệu hai loại hình xử lý visa du học: "ưu tiên cao" và "ưu tiên tiêu chuẩn" thay vì giới hạn số lượng.

 

Tất cả các cơ sở cung cấp giáo dục quốc tế sẽ được ưu tiên cao lên đến 80% số lượng sinh viên quốc tế được phân bổ theo chỉ định của họ trong năm nay. Sau 80%, họ sẽ được ưu tiên tiêu chuẩn.

 

Khi công bố thay đổi này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Tony Burke cho biết: "Lựa chọn tốt nhất sẽ là mức giới hạn đã bị Peter Dutton bác bỏ, nhưng lựa chọn này vẫn cho phép chúng tôi sử dụng một trong những đòn bẩy lớn nhất trong hệ thống di trú của mình".

 

Chương trình mới sẽ thay thế chỉ thị 107 của bộ trưởng, được chính phủ đưa ra vào năm ngoái nhằm giảm số lượng sinh viên trong ngắn hạn, bằng cách làm chậm quá trình xử lý thị thực cho các trường đại học nhỏ hơn và sinh viên từ các quốc gia được coi là có nhiều khả năng vi phạm các quy tắc visa.

 

Có một số thay đổi khác đối với chương trình visa sinh viên, bao gồm các cải cách về điều kiện, với các hạn chế được đưa ra nhằm cấm một số người có visa tạm thời nộp đơn xin visa sinh viên.

 

Từ ngày 1 tháng Bảy năm ngoái, những người có visa tạm thời sau đại học, du khách và thủy thủ đoàn hàng hải không thể xin visa du học khi ở Úc. Danh sách đầy đủ có sẵn trên trang web của Bộ Nội vụ.

 

Bộ Nội vụ cho biết vào thời điểm đó, rằng, "Việc chuyển đổi visa đã góp phần làm tăng thêm nhóm cựu sinh viên quốc tế 'tạm thời vĩnh viễn' đang sống tại Úc",

 

"Những thay đổi này, kết hợp với các biện pháp khác, sẽ giúp đóng lỗ hổng và chấm dứt tình trạng này".

 

Cũng từ ngày 1 tháng 7/2024, lệ phí thị thực sinh viên quốc tế tăng từ 710 đô-la lên 1.600 đô-la.

 

Yêu cầu về năng lực tài chính - hay số tiền mà người nộp đơn xin visa sinh viên và người giám hộ sinh viên cần phải có để đủ điều kiện - đã tăng từ tháng Năm năm 2024, phù hợp với tỷ lệ (75%) mức lương tối thiểu quốc gia. Các yêu cầu mới về tiếng Anh cũng có hiệu lực vào tháng 3.

 

Rizvi cho biết rất nhiều thay đổi về chính sách visa sinh viên "cần phải được thực hiện".

 

Mặc dù nhiều thay đổi trong số này ảnh hưởng đến tỷ lệ nộp đơn, ông cho biết tác động lớn nhất đến từ việc tăng tỷ lệ từ chối.

 

 

Visa tạm thời sau đại học

 

Theo những thay đổi có hiệu lực từ ngày 1 tháng Bảy, thời hạn lưu trú của người sở hữu visa tạm thời sau đại học (TGV) đã được rút ngắn và áp dụng giới hạn độ tuổi mới.

 

Visa tạm thời sau đại học (458) đã được sắp xếp từ bốn thành ba loại: Post-Vocational Education Work, Post-Higher Education và Second Post-Higher Education Work.

 

Giới hạn độ tuổi được giảm xuống còn 35 tuổi trở xuống. Những người theo học chương trình thạc sĩ hoặc tiến sĩ (PhD) vẫn đủ điều kiện cho đến khi 50 tuổi. Người sở hữu hộ chiếu quốc gia Anh ở nước ngoài và Hồng Kông vẫn đủ điều kiện cho đến khi 50 tuổi.

 

Thời hạn lưu trú không thay đổi đối với người giữ visa TGV Post-Vocational Education Work, vẫn là 18 tháng.

 

Nhưng đối với những người giữ visa Post-Higher Education Work, thời hạn lưu trú sẽ thay đổi: những cá nhân hoàn thành bằng cử nhân, bao gồm cả bằng danh dự, có thể lưu trú tới hai năm. Đối với bằng thạc sĩ theo khóa học, thời gian lưu trú tối đa là hai năm và đối với sinh viên học thạc sĩ theo hình thức nghiên cứu hoặc tiến sĩ là ba năm.

 

 

Visa Kỹ năng theo nhu cầu

 

Watt cho biết một trong những thay đổi lớn nhất vào năm 2024 liên quan đến visa do công ty tuyển dụng tài trợ, đã được "mở rộng và cải thiện" với việc giới thiệu visa Kỹ năng theo nhu cầu (SID).

 

Visa mới thay thế visa Thiếu hụt kỹ năng tạm thời Temporary Skills Shortage (TSS, loại phụ 482) và cho phép công ty tuyển dụng tài trợ cho một công nhân đủ điều kiện để lấp vào vị trí mà họ không thể tìm được một công nhân Úc có kỹ năng phù hợp.

 

Hai dòng visa SID có hiệu lực vào ngày 7 tháng 12/2024. Những người đủ điều kiện có thể ở lại Úc theo visa này trong tối đa 4 năm, trong khi người có hộ chiếu Hong Kong có thể ở lại tối đa 5 năm.

 

Visa này có ba dòng mục tiêu: Kỹ năng cốt lõi, tập trung vào các lĩnh vực đang thiếu hụt; Kỹ năng chuyên môn, dành cho những người di cư có thu nhập cao và có kỹ năng cao; và một dòng hiện có dành cho những người được đề cử làm việc trong một công việc cụ thể theo nhóm của một thỏa thuận lao động.

 

 

Theo dòng visa kỹ năng cốt lõi, những người đủ điều kiện phải được tài trợ để làm việc trong một nghề được liệt kê trong Danh sách nghề kỹ năng cốt lõi (CSOL) được cập nhật của chính phủ, được công bố vào tháng 12/2024.

 

Họ phải đáp ứng Ngưỡng thu nhập kỹ năng cốt lõi (CSIT) được đề xuất, phù hợp với Ngưỡng thu nhập di cư có tay nghề tạm thời (TSMIT) đã được tăng lên 73.150 đô-la vào tháng 7/2024.

 

Những người nộp đơn theo dòng kỹ năng chuyên môn (trong bất kỳ nghề nào ngoại trừ nghề thủ công, người vận hành máy móc và tài xế, và công nhân) phải đáp ứng Ngưỡng thu nhập kỹ năng chuyên môn (SSIT), ở mức 135.000 đô-la.

 

Ngưỡng thu nhập sẽ phải tuân theo chỉ số hàng năm. Một phát ngôn viên của Bộ Nội vụ nói với SBS News rằng, dòng Thỏa thuận lao động hiện tại theo visa TSS sẽ tiếp tục khả dụng theo thị thực SID trong khi dòng Kỹ năng thiết yếu tiếp tục được phát triển.

 

 

Thị thực Đổi mới Quốc gia - National Innovation

 

Cũng trong tháng 12/2024, visa Đổi mới Quốc gia (phân loại 858) đã thay thế dòng visa Tài năng toàn cầu thành visa thường trú dành cho các chuyên viên nghiên cứu, doanh nhân, và nhà đầu tư có thành tích cao trong các lĩnh vực chính.

 

Các ứng viên tiềm năng phải nộp đơn để được Bộ Nội vụ xem xét và mời. Các đơn xin Tài năng toàn cầu đang có sẽ tiếp tục được xử lý theo mức độ ưu tiên và lập kế hoạch.

 

Watt cho biết thị thực mới là phiên bản thắt chặt hơn của thị thực trước đây. "Về số lượng visa thường trú thực tế sẽ có sẵn, thì vẫn tương đối giống nhau."

 

 

Quy trình rút thăm xin visa (pre-application ballot process)

 

Chính phủ đã đưa ra quy định rút thăm bằng hệ thống tự động trước khi nộp đơn (pre-application ballot process) để làm đơn xin một số loại visa nhất định, bao gồm cả những loại visa theo chương trình Làm việc kỳ nghỉ - Working Holiday Maker.

 

Từ ngày 1 tháng Mười năm 2024, việc đăng ký bỏ phiếu đã mở cho những người nộp đơn xin visa Làm việc và Kỳ nghỉ (loại phụ 462) - Work and Holiday (Subclass 462) visa - từ Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam.

 

Bộ cho biết quy trình này cung cấp "cách công bằng, hợp lý và minh bạch" để lựa chọn ngẫu nhiên những người được quyền nộp đơn từ các quốc gia đối tác khi số lượng người muốn đến Úc vượt quá số lượng chỗ còn trống (tại Úc) trong một năm chương trình.

 

Việc rút thăm bằng hệ thống tự động cũng sẽ được áp dụng cho một loại visa tạm thời mới dành cho công dân Ấn Độ, những người sẽ có thể sống và làm việc tại Úc trong tối đa hai năm.

 

Theo Chương trình Di động cho Chuyên gia trẻ có Tài năng Mobility for Talented Early-professionals (MATES), sinh viên tốt nghiệp đại học và các chuyên gia trẻ từ các trường đại học Ấn Độ có trình độ trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, khai khoáng, kỹ thuật và công nghệ cộng đồng có thể đăng ký.

 

Sẽ có tới 3.000 chỗ được phân bổ theo visa Làm việc tạm thời (Quan hệ quốc tế — loại phụ 403) mỗi năm. Đợt rút thăm đầu tiên mở để nộp đơn là vào ngày 9 tháng 12/2024.

 

Vòng rút thăm đầu tiên diễn ra từ tháng 6 đến tháng 8 năm ngoái cho một loại thị thực cho phép người di cư từ các nước Thái Bình Dương và Timor Leste sinh sống và làm việc tại Úc vĩnh viễn.

 

Visa Tham gia Thái Bình Dương (PEV, loại phụ 192) sẽ cung cấp tới 3.000 chỗ thường trú mỗi năm ngoài chương trình di cư vĩnh viễn. Các luật cho phép sử dụng lá phiếu cho PEV đã được quốc hội thông qua vào tháng 10 năm 2023.

 

 

Mức độ di cư của Úc - và việc trở lại "bình thường"

 

Chính phủ kỳ vọng chiến lược sẽ giúp đưa mức độ di trú trở lại "gần mức trước đại dịch" vào năm tài chính tiếp theo.

 

Đại dịch COVID-19 đã khiến Úc đóng cửa biên giới vào năm 2020 và mức độ di trú - đôi khi được gọi là số lượng người di cư ròng ra nước ngoài hoặc NOM - đã thâm hụt.

 

NOM đề cập đến sự khác biệt giữa những người nhập cảnh và rời khỏi Úc, bao gồm cả người di cư và người Úc.

Với việc mở cửa trở lại biên giới vào năm 2021-22, những di dân tạm thời và thường trú đã quay trở lại, và sau đó là sự phục hồi tạm thời hoặc "bắt kịp" lượng người đến.

 

Peter McDonald, giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Quốc gia Úc, cho biết, "Lượng người di cư ròng đã vượt quá nửa triệu, đây là điều hoàn toàn chưa từng có trong lịch sử Úc. Điều đó đã gây ra một chút hoảng loạn",

"Nhưng nếu bạn lấy bốn năm, từ năm 2020 đến năm 2024, thì mức độ di cư gần như tương đương với mức trước đó, tính trung bình. Chỉ là rất thấp trong một giai đoạn và rất cao trong giai đoạn khác".

 

Theo Giáo sư McDonald, vấn đề xuất phát từ việc ít người rời khỏi Úc trong năm đó - ước tính thấp hơn 55.000 người so với dự báo của chính phủ.

 

Sau khi đạt đỉnh vào năm 2022-23, NOM hàng năm đã giảm xuống còn 446.000 người vào năm 2023-24, theo dữ liệu do Nha Thống kê Úc công bố vào tháng 12/2024.

 

Con số này cao hơn khoảng 130.000 người so với dự báo của chính phủ cho năm đó trong ngân sách 2023-24 (315.000 người) và cao hơn khoảng 51.000 người so với dự báo đã sửa đổi trong ngân sách 2024-25 là 395.000 người.

 

Đây là lần giảm hàng năm đầu tiên kể từ khi biên giới của Úc mở cửa trở lại. Lượng người di cư đến giảm 10% trong khi lượng người rời đi tăng 8% so với năm trước.

 

Rizvi cho biết sự sụt giảm này là "không thể tránh khỏi" do chính phủ thắt chặt chính sách thông qua một "cơn bão" thay đổi.

 

Chính phủ dự kiến trong ngân sách năm ngoái rằng NOM sẽ giảm xuống còn 260.000 vào năm 2024-25. Triển vọng kinh tế và tài chính giữa năm (MYEFO) của chính phủ vào ngày 18 tháng 12/2024 đã điều chỉnh con số này tăng thêm 80.000 lên 340.000.

 

Dự báo cho năm 2025-26 vẫn giữ nguyên ở mức 255.000.

 

Giáo sư McDonald đã nói trước khi cập nhật MYEFO, "Con số này vẫn còn quá lớn, nhưng đang giảm xuống. Và miễn là chúng ta không hoảng sợ, con số này sẽ giảm xuống khi số lượng người rời đi bắt đầu tăng. Theo thời gian, chúng ta sẽ trở lại bình thường".

 

 

Một cuộc bầu cử liên bang đang đến gần

 

Trong bài trả lời về ngân sách hồi tháng 5 năm ngoái, lãnh đạo phe đối lập, ông Peter Dutton, đã cam kết nếu được bầu, sẽ cắt giảm 25% lượng di cư vĩnh viễn hàng năm từ năm 2024-25 - từ 185.000 xuống 140.000 trong hai năm, sau đó tăng trở lại 160.000 trong hai năm tiếp theo.

 

Trong các cuộc phỏng vấn với các đài phát thanh 3AW và 2GB vào ngày hôm sau, ông cũng cam kết cắt giảm lượng di cư ròng ra nước ngoài xuống còn khoảng 160.000.

 

Phát biểu với Sky News vào ngày 8 tháng 12, Dutton đã nhiều lần được hỏi liệu 160.000 có phải là mục tiêu NOM của ông hay không.

 

Ông Dutton cho biết, "Những gì chúng tôi đã nói là chúng tôi muốn lượng di cư của mình giảm xuống trong hai năm đầu tiên, và sẽ tăng lên trong năm thứ ba và thứ tư. Và chúng tôi sẽ đưa số lượng người đến thông qua chương trình nhân đạo và tị nạn trở lại mức trung bình dài hạn của con số đó",

"Đó là điều sẽ hiệu quả với đất nước chúng ta. Một lần nữa, chúng ta sẽ xem xét lại bối cảnh kinh tế của mình, như chúng ta đã nói vào thời điểm công bố chính sách, khi chúng ta vào chính phủ để xác định chính xác mức độ thiệt hại mà Đảng Lao động đã gây ra và những gì chúng ta cần phải làm."

 

Người dân Úc sẽ đi bỏ phiếu trước giữa tháng Năm của năm nay.

 

 

Những thay đổi nào khác có thể xảy ra vào năm 2025?

 

Khi chính phủ công bố kế hoạch hạn chế số lượng sinh viên quốc tế đăng ký vào năm 2024, người ta cho rằng biện pháp này sẽ đưa lĩnh vực này vào thế bền vững hơn.

 

Điều này đã gây ra mối lo ngại trong số một số cơ sở cung cấp giáo dục.

 

Một báo cáo của Thượng viện khuyến nghị rằng luật nên được thông qua tại quốc hội với các sửa đổi, tuy nhiên, chính phủ đã thay đổi hướng đi sau khi vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Liên đảng và Đảng Xanh.

 

Giải thích thêm về chỉ thị của bộ trưởng 111 thể hiện sự thay đổi này, Bộ trưởng Giáo dục Jason Clare cho biết: "Cải thiện cách tiếp cận hiện tại sẽ tăng cường khả năng quản lý dòng sinh viên quốc tế và hỗ trợ tốt hơn cho các cơ sở cung cấp giáo dục khu vực".

"Không chỉ các trường đại học lớn trong thành phố mới được hưởng lợi từ giáo dục quốc tế. Các trường TAFE, trường đại học khu vực và ngoại ô cũng sẽ được hưởng lợi và cách tiếp cận mới này sẽ giúp chúng tôi thực hiện được điều đó".

 

Rizvi nói rằng vấn đề phải đối mặt càng lớn hơn. "Điều gì sẽ xảy ra với tất cả những sinh viên tốt nghiệp tạm thời và những sinh viên đang tìm kiếm con đường trở thành thường trú nhân nhưng không có được vì không đủ chỗ? Điều đó thực sự khó khăn".

 

Nhìn về tương lai năm nay, Watt cho biết: "Chúng ta hãy xem điều gì sẽ xảy ra. Tôi muốn mọi việc diễn ra tốt đẹp".

 

 

(Nguồn SBS)