Một người đeo khẩu trang đi ngang qua một cửa tiệm ở Glasgow. Nguồn: PA Wire
Các chuyên gia hiện kêu gọi Chính phủ Liên bang công bố chi tiết về cách họ dự định phân phối vắc-xin COVID-19 trên toàn quốc, và nói rằng công chúng có quyền được biết những ai sẽ được chủng ngừa đầu tiên.
Các chuyên gia y tế, đạo đức và kinh tế, cũng như Hiệp hội Y khoa Úc (AMA), cho biết bây giờ là lúc để tham vấn cộng đồng về việc những nhóm người Úc nào sẽ được ưu tiên trong chương trình chủng ngừa COVID-19 quốc gia.
-Theo các chuyên gia, rất khó có khả năng tất cả người Úc đều được chủng ngừa COVID-19 cùng lúc
-Chính phủ Liên bang cho biết các quyết định về việc chủng ngừa sẽ được công bố sau khi có vắc-xin
-Các dự thảo tại Anh và Mỹ đều ưu tiên chủng ngừa cho nhân viên y tế và những người có nguy cơ tử vong hoặc mắc bệnh hiểm nghèo do COVID-19
Bà Kristine Macartney, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Giám sát Tiêm chủng Quốc gia (NCIRS), cho biết ngay cả khi đã có các thỏa thuận cung cấp vắc-xin, Úc có thể phải đối mặt với tình huống một số công dân sẽđược chủng ngừa trước, trong khi những người khác buộc phải chờ đợi.
Bà nói “Có thể nguồn cung cấp vắc-xin sẽ rất hạn chế. Điều đó cho thấy chúng ta cần phải quyết định thứ tự ưu tiên.”
Còn ông Xavier Symons, một nhà nghiên cứu tại Plunkett Centre of Ethics, nói rằng người dân cần biết họ được xếp ở đâu trong danh sách ưu tiên.
Ông nói “Sự minh bạch với công chúng về quá trình ra quyết định là rất quan trọng,”.
“Chính phủ cần cho công chúng biết thứ tự ưu tiên của mình là gì.”
“Chúng tôi cần một kế hoạch rõ ràng và minh bạch”
Tại Úc, nhóm tư vấn cho Chính phủ Liên bang về cách triển khai vắc-xin COVID-19 là Nhóm Tư vấn Kỹ thuật về Tiêm chủng Úc (ATAGI).
Chính phủ Liên bang đã phát hành một tài liệu chiến lược chủng ngừa và điều trị COVID-19, trong đó có đoạn viết: “Sau khi vắc-xin được chấp thuận sử dụng tại Úc, chương trình tiêm chủng COVID-19 quốc gia sẽ được cập nhật thường xuyên dựa trên lời khuyên của ATAGI.”
“Các cơ quan của Chính phủ Úc đang làm việc với các tiểu bang và lãnh thổ về kế hoạch vận chuyển, lưu trữ và phân phối”.
Chủ tịch AMA Omar Khorshid cho rằng kế hoạch này cần phải được công khai.
“Chúng tôi không biết số lượng vắc-xin sẽ có là bao nhiêu, liệu đó sẽ là một lô hàng lớn hay nhỏ giọt theo từng đợt, vì vậy chúng tôi cần một kế hoạch rõ ràng và minh bạch về việc những ai sẽ được chủng ngừa và khi nào,” ông nói.
Tiến sĩ Macartney thuộc NCIRS cho biết các quy trình thông thường đã được đẩy nhanh đáng kể do bản chất của đại dịch và nhu cầu khẩn cấp về vắc-xin.
Còn tiến sĩ Symons thì nói rằng nếu chính phủ dự tính cung cấp những liều vắc-xin đầu tiên vào tháng Giêng năm sau, thì cần phải có sự minh bạch về các quyết định phân phối ngay bây giờ.
Ông nói “Với 25 triệu dân, có lẽ sẽ có một số sự chậm trễ và tắc nghẽn trong quá trình, vốn sẽ đòi hỏi sự ưu tiên”.
“Đó là một vấn đề hiển nhiên mà tôi cho rằng chính phủ đang cố gắng giải quyết, nhưng nếu đúng như vậy, thì nó không được thực hiện một cách công khai”.
Một phát ngôn nhân của Bộ Y tế nói với đài ABC rằng Chính phủ đang làm việc nhằm bảo đảm người dân dân Úc có thể tiếp cận với vắc-xin COVID-19 “ngay khi có sẵn”.
Ông nói “Sau khi có vắc-xin, các quyết định về cách triển khai chương trình tiêm chủng tốt nhất sẽ được đưa ra, dựa trên tất cả các dữ liệu sức khoẻ cộng đồng, y tế và dịch tễ học có sẵn tại thời điểm đó,”
“Chính phủ Úc cũng sẽ tham vấn lời khuyên từ một số chuyên gia, bao gồm ATAGI, bao gồm lời khuyên về các nhóm ưu tiên hàng đầu, cũng như cách triển khai chủng ngừa toàn dân.”
Tiến sĩ Khorshid từ AMA nói thêm là “sẽ có những thách thức lớn về hậu cần”.
Ông nói “Chúng ta chưa bao giờ chủng ngừa cho 25 triệu người trước đây, vì vậy việc quản lý con số đó sẽ rất khó khăn,”
“Một số loại vắc-xin, đặc biệt là một số loại đang được phát triển ở Hoa Kỳ, yêu cầu bảo quản ở nhiệt độ cực lạnh, vì vậy các chuỗi cung ứng thông thường sẽ cần phải khác biệt, vì bạn sẽ không thể bảo quản các loại vắc-xin này ở các phòng khám gia đình.”
Kế hoạch của Anh Quốc và Hoa Kỳ là gì?
Hồi cuối tháng Sáu, uỷ ban phụ trách chủng ngừa của Anh Quốc đã đưa ra lời khuyên ban đầu về cách triển khai vắc-xin COVID-19, trong đó ưu tiên cho nhân viên y tế và những người có nguy cơ mắc bệnh hiểm nghèo và tử vong do COVID-19.
Báo cáo viết “Các nhân viên y tế và nhân viên xã hội tuyến đầu có nguy cơ nhiễm COVID-19 cao hơn và lây lan cho những bệnh nhân dễ bị tổn thương trong các cơ sở y tế và chăm sóc xã hội,”
“Ủy ban coi nhóm này là đối tượng được ưu tiên chủng ngừa đầu tiên.”
Tiếp đến là “những người có nhiều nguy cơ mắc bệnh hiểm nghèo và tử vong do nhiễm COVID-19, được phân tầng theo độ tuổi và các yếu tố rủi ro”.
Tại Hoa Kỳ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã yêu cầu Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y khoa Quốc gia Mỹ tư vấn cho các nhà hoạch định chính sách về cách lập kế hoạch phân phối công bằng vắc-xin COVID-19.
Nhóm đã phát hành khuôn khổ thảo luận sơ bộ hồi cuối tháng Tám, và đề xuất chia thành các “nhóm ưu tiên”.
Nhóm ưu tiên đầu tiên bao gồm:
-Những người cần thiết nhất để duy trì phản ứng COVID-19 liên tục, bao gồm các nhân viên y tế
-Những người có nguy cơ bị bệnh nặng và tử vong, và người chăm sóc của họ
-Những người cần thiết nhất để duy trì các chức năng xã hội cốt lõi, ví dụ, giao thông công cộng, giáo dục và nhân viên cung cấp thực phẩm
Đối với những bệnh nhân có tình trạng sức khoẻ tương tự, nhóm này khuyên rằng “nên thực hiện bình đẳng bằng cách lựa chọn ngẫu nhiên”.
Báo cáo viết “Cách tốt nhất để điều trị công bằng cho tất cả mọi người là lựa chọn ngẫu nhiên giữa những người có tình trạng sức khoẻ tương tự, bởi vì hệ thống ưu tiên những người đến trước (first-come, first-served) là không thích hợp trong đại dịch,”
Xét nghiệm sẵn có ở khắp nơi trên nước Úc. Nếu bạn tin rằng bạn có thể đã nhiễm virus, hãy ở nhà và gọi cho bác sĩ của bạn để kiểm tra, hoặc liên hệ với Đường dây Nóng Thông tin Y tế Quốc gia Coronavirus – Coronavirus Health Information Hotline theo số 1800 020 080.