Thủ tướng  Anthony Albany. Nguồn: AAP Image / Lukas Coch

AUSTRALIA - Thủ tướng Anthony Albanese cho biết Canberra sẽ áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga và viện trợ quân sự gần 100 triệu Úc kim cho Ukraine sau chuyến thăm đầu tiên của ông tới đất nước bị chiến tranh tàn phá. Trong khi đó chiến dịch ngoại giao nhằm cải thiện các mối quan hệ của Úc ở Thái Bình Dương gặp một bước lùi.

Thủ tướng Anthony Albanese đáp máy bay đến Kyiv hôm qua Chủ nhật, nơi ông đã gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và bày tỏ sự ủng hộ của Úc dành cho người dân Ukraine và chính nghĩa của họ. Ông Albanese cam kết Úc sẽ cung cấp them gần 100 triệu đô la viện trợ.

"Hôm nay, Úc cam kết thêm 100 triệu đô la hỗ trợ quân sự, nâng tổng số tiền viện trợ của chúng tôi lên gần 390 triệu đô la. Chúng tôi sẽ cung cấp thêm 14 xe bọc thép, thêm 20 chiếc Bushmasters, tổng cộng lên 60 xe bọc thép. Chúng tôi sẽ cung cấp thêm các thiết bị quân sự khác, bao gồm cả máy bay không người lái và các thiết bị khác đã được Ukraine yêu cầu."

Ngoài ra, Úc sẽ cam kết áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga và sẽ cho phép miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu của Ukraine, ông Albanese nói.

"Hôm nay, chúng tôi công bố thêm các biện pháp trừng phạt tài chính nhắm vào một số mục tiêu cụ thể và cấm đi lại đối với 16 bộ trưởng và nhà tài phiệt khác của Nga, nâng tổng số lên 843 cá nhân và 62 tổ chức đã bị Úc chế tài. Và chúng tôi sẽ cấm nhập khẩu vàng của Nga để giảm khả năng tài trợ cho cuộc chiến của Nga."

Các hỗ trợ khác mà Úc sẽ cung cấp cho Ukraine ngoài miễn thuế cho hàng hóa của Ukraine vào Úc và A$8,7 triệu đô la để hỗ trợ Cơ quan Biên phòng Ukraine nâng cấp thiết bị quản lý biên giới, cải thiện an ninh mạng và tăng cường hoạt động biên giới trên thực địa.

Ông Albanese cũng cho biết Úc cũng sẽ thay mặt Ukraine tham gia tố tụng tại Tòa án Công lý Quốc tế. Trong chuyến thăm, Thủ tướng Albanese đã tận mắt chứng kiến ​​một số sự tàn phá do Nga xâm lược Ukraine. Đến Irpin, Thủ tướng Úc đã nhìn thấy bằng chứng về việc Nga nhắm mục tiêu vào các khu phức hợp dân sự.

"Và ở đây chúng ta có thứ rõ ràng là một tòa nhà dân cư. Một tòa nhà khác nằm ngay sau nó, đã bị tấn công dã man. Bạn biết đấy, đây là một tội ác chiến tranh. Nó tàn khốc. Bạn biết đấy, đây không chỉ là một tòa nhà. Đây là những căn hộ của người dân, và thực sự là những sinh mạng đã bị cướp đi trong thị trấn này. Trên thực tế bạn đã thấy một lực lượng đáng kể đã được sử dụng, xe tăng, hỏa tiển, pháo hạng nặng đã được sử dụng trong một khu vực dân sự - thực là kinh khủng."

Ông Albanese cũng đến Bucha, nơi ông chứng kiến thêm bằng chứng về tội ác chiến tranh của các lực lượng Nga.

"Ở Bucha hôm nay, tôi đã thấy bằng chứng rõ ràng về tội ác chiến tranh. Mọi người cần phải chịu trách nhiệm về hành động của họ. Úc sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ chính phủ và người dân Ukraine miễn là Ukraine nổi lên chiến thắng trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia và quê hương đất nước. Vì các bạn đang đấu tranh cho sự thượng tôn pháp luật quốc tế."

Tổng thống Zelenskyy hoan nghênh ông Albanese và nói rằng đây là lần đầu tiên trong lịch sử Ukraine có một nguyên thủ quốc gia của Úc đến thăm.

"Hôm nay, tôi vui mừng được chào đón tại thủ đô Kyiv của chúng tôi, Thủ tướng Úc. Đây là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu chính phủ Úc tới thủ đô của chúng tôi trong lịch sử bang giao của chúng ta. Chúng tôi đánh giá cao và biết ơn ngài đã có mặt tại đây với chúng tôi ở thời điểm chiến tranh của Nga chống lại nhân dân Ukraine."

Ông Zelenskyy cũng cho biết Úc là một trong những quốc gia hàng đầu giúp đỡ Ukraine.

"Úc đang hỗ trợ đất nước của chúng ta và trật tự quốc tế bằng cách cung cấp cho Ukraine khả năng phòng thủ. Úc nằm trong số các quốc gia hàng đầu giúp Ukraine. Những người bảo vệ của chúng tôi đã đánh giá cao xe bọc thép Bushmaster của Úc và các viện trợ cụ thể khác từ Úc. Thủ tướng đã xác nhận với tôi trong các cuộc đàm phán một gói viện trợ tăng cường bổ sung. Hợp tác an ninh giữa hai quốc gia của chúng ta và hỗ trợ bảo vệ tự do là chủ đề chính của các cuộc hội đàm."

Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, có cuộc họp với Thủ tướng Úc, Anthony Albanese. Nguồn: Văn phòng Tổng Thống Ukraine (The Presidential Office of Ukraine).

Trong khi đó, Ủy ban Olympic Quốc tế cho biết họ sẽ tăng gấp ba quỹ hỗ trợ Ukraine lên 7,5 triệu Mỹ kim, tăng từ 2,5 triệu Mỹ kim được thành lập vào thời điểm bắt đầu cuộc xâm lược của Nga. Chủ tịch IOC Thomas Bach đã đến thăm Kyiv và  được Tổng thống Zelenskyy cho biết đã 89 vận động viên và huấn luyện viên Ukraine thiệt mạng trong cuộc giao tranh, 13 người bị bắt và đang bị Nga giam giữ. Ông Bach cho biết IOC hy vọng sẽ hỗ trợ xây dựng lại thể thao Ukraine và các cơ sở thể thao, khi mà hơn 100.000 vận động viên Ukraine không còn cơ hội tập luyện và thi đấu.

"Chúng tôi muốn nói với các vận động viên, huấn luyện viên và tất cả những người tùy tùng rằng họ không đơn độc trong cộng đồng Olympic trên toàn thế giới này, rằng chúng tôi đang đứng về phía họ, rằng họ ở trong suy nghĩ của chúng tôi và họ ở trong trái tim của chúng tôi và rằng với những việc làm của chúng tôi, chúng tôi đang hỗ trợ họ.”

Trong khi đó một chiến dịch ngoại giao nhằm cải thiện các mối quan hệ ở Thái Bình Dương lại bị thụt lùi, do một số tàu tuần tra do Úc tặng cho các quốc gia láng giềng từ năm 2018 trở đi có khiếm khuyết, khiến giới chức quốc phòng Úc phải bay đến tìm cách khắc phục. Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles đã nói với SBS News rằng trách nhiệm thuộc về chính phủ cũ.

"Chúng tôi rất lo ngại về việc chính phủ cũ gửi những chiếc tàu bị lỗi đến các đảo quốc Thái Bình Dương. Chúng tôi sẽ làm mọi cách để bảo đảm những chiếc tàu đó được sửa chữa."

Các tàu tuần tra lớp Guardian đã được gửi đến các đảo quốc Papua New Guinea, Samoa, Tonga và Quần đảo Solomon. Chúng được sử dụng cho an ninh hàng hải và ngăn chặn đánh bắt thủy sản bất hợp pháp. Bộ trưởng Công nghiệp Quốc phòng và Thái Bình Dương, Pat Conroy, nói với SBS rằng chính phủ đang làm việc nhanh chóng để giải quyết vấn đề.

"Chúng là những khiếm khuyết tiềm ẩn, chúng là những sai sót về thiết kế mà cuối cùng sẽ ảnh hưởng đến tất cả các con tàu nếu chúng ta không sửa chữa chúng. Chính phủ Lao động mới cam kết sửa chữa các tàu tuần duyên này."

Ông Conroy nói rằng chính phủ cũ đã biết được các vấn đề vào năm ngoái, nhưng trì hoãn hành động. Cho đến nay, mười lăm chiếc tàu tuần duyên đã được chuyển đến Thái Bình Dương, với nhiều hứa hẹn hơn, trong đó có một chiếc được cung cấp cho Samoa mà Bộ trưởng Ngoại giao Penny Wong đã cam kết trong chuyến công du tới đó vào tháng trước.

Được biết công ty đóng các con tàu, Austal, đã nhận trách nhiệm sửa chữa chúng. Trong một tuyên bố, Austal cho biết họ đang làm việc với Bộ Quốc phòng và nhà cung cấp hệ thống xả, nơi có một trong những vấn đề, để ngăn chặn điều này xảy ra trên các tàu trong tương lai. Bộ trưởng Pat Conroy nói rằng công ty đã tuân thủ.

"Rõ ràng là vì lợi ích của Austal sửa lỗi này để nó không được nhắc đến trong việc đánh giá đấu thầu trong tương lai. Họ đã rất hợp tác, không có tranh cãi về lỗi của ai, họ thừa nhận rằng đó là một lỗi thiết kế của họ và họ sẽ sửa chữa nó."

SBS News đã liên lạc với Liên minh Tự Do-Quốc gia để yêu cầu phản hồi các chỉ trích của chính phủ, nhưng họ vẫn chưa trả lời.