Thủ tướng Anthony Albanese và phu nhân Jodie Haydon lên máy bay tới Âu Châu tham dự hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo khối NATO (NATO Leaders' Summit). Nguồn: AAP / Lukas Coch

AUSTRALIA - Thủ tướng Úc Anthony Albanese đang tham dự các cuộc đàm phán ngoại giao khi ông xây dựng lại quan hệ với Pháp sau một thời gian căng thẳng với đồng minh này.

Thủ tướng Anthony Albanese lo ngại về "sự gần gũi" giữa Trung Quốc và Nga và những tác động đối với an ninh thế giới khi ông chuẩn bị tham dự hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo toàn cầu.

Ông Albanese sẽ đến Madrid vào chiều nay thứ Hai theo giờ địa phương để dự hội nghị thượng đỉnh NATO "vô cùng quan trọng", cuộc họp sẽ thảo luận về việc hỗ trợ Ukraine chống lại Nga sau cuộc xâm lược của họ.

Lần đầu tiên, Thủ tướng sẽ có sự tham gia của những người đồng cấp từ New Zealand, Hàn Quốc và Nhật Bản trong khuôn khổ "bốn đối tác châu Á - Thái Bình Dương" tại hội nghị thượng đỉnh NATO lớn nhất từng được tổ chức.

Phát biểu trên đường băng ở Sydney hôm Chủ Nhật trước khi lên phi cơ đi châu Âu, ông Albanese đã nêu lên mối quan hệ Nga-Trung, nói rằng "sự sắp xếp và gần gũi của họ đã diễn ra trong thời gian gần đây cũng rất quan trọng đối với khu vực của chúng ta".

Ông nói "Chúng ta đang sống trong một thế giới bất định,"

"Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã làm đảo lộn các chuẩn mực mà chúng ta dựa vào, pháp quyền được duy trì, biên giới của các quốc gia có chủ quyền được tôn trọng, và chúng ta lẽ ra không nên nhìn thấy kiểu xâm lược tàn bạo mà chúng ta từng thấy từ Nga ở Ukraine."

Ông Albanese nói rằng điều quan trọng là cộng đồng quốc tế sát cánh với Ukraine, trong khi người dân của họ đang thực hiện "một thế giới dân chủ là một phục vụ khổng lồ".

Thủ tướng sẽ tổ chức các cuộc gặp trực tiếp với Thủ tướng Anh Boris Johnson và Tổng thống Mỹ Joe Biden trong hội nghị thượng đỉnh.

Ông Albanese  cho biết ông vẫn đang cân nhắc "khuyến nghị an ninh" về việc liệu chuyến thăm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ở thủ đô Kyiv có an toàn hay không.

“Chúng tôi muốn bảo đảm rằng việc đó là an toàn và chúng tôi không đặt các nhân viên người Úc vào tình thế rủi ro khi thực hiện một hành trình như vậy.”

"Chắc chắn chúng tôi đánh giá cao việc Tổng thống Zelenskyy đã đưa ra lời mời này đến Úc và chúng tôi coi đó là một điều tốt nếu có thể thực hiện được."

Úc đã đóng góp hơn $285 triệu đô-la viện trợ quân sự, bao gồm cả xe Bushmaster và hàng không mẫu hạm bọc thép cho Ukraine.

Ông Albanese sẽ thăm Paris vào cuối tuần này theo lời mời của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron để hàn gắn rạn nứt giữa hai nước sau khi thỏa thuận mua tàu ngầm bị chính phủ cũ phá bỏ.

Tiềm thủy đĩnh Collins hiện tại của Úc sẽ được thay thế bằng một hạm đội thông thường khác do công ty Naval Group của Pháp, ở Nam Úc, chế tạo.

Nhưng hợp đồng quốc phòng trị giá $90 tỷ đô la đã bị hủy bỏ vào năm ngoái sau khi chính phủ Morrison quyết định theo đuổi các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân theo quan hệ đối tác AUKUS.

Lãnh đạo phe đối lập Peter Dutton nói rằng ông "không xin lỗi" vì đã hủy bỏ thỏa thuận tàu ngầm với Pháp và nói rằng đó là "lợi ích tốt nhất" của Úc.

Năm ngoái, Úc đã hủy đơn đặt hàng trị giá hàng tỷ đô la cho tàu ngầm với Tập đoàn Hải quân của Pháp để thay vào đó ký một thỏa thuận tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.

Ông Dutton nói với Sky News Australia: “Thật không may, người Pháp luôn khó chịu với việc phá vỡ hợp đồng đó với số tiền liên quan,”

“Nhưng đó là lợi ích tốt nhất của đất nước chúng ta và tôi không xin lỗi vì điều đó.

“Và tất nhiên ý định của chúng tôi, nếu chúng tôi được bầu lại, sẽ là gắn kết lại và hàn gắn mối quan hệ với người Pháp.”

Ông cho biết Pháp là một đối tác và đồng minh "vô cùng quan trọng".