Một chú chó của Dịch vụ Giám định Kiểm dịch - Quarantine Inspection Service – đang đánh hơi các kiện hàng tại Phi Trường Sydney. Nguồn: AAP

Hệ thống an ninh sinh học vốn đã rất mạnh của Úc có lẽ sẽ cần một cuộc kiện toàn lớn thì mới có thể đối phó nổi với những nguy cơ về dịch bệnh trong tương lai. Một báo cáo mới ra do một tổ chức khoa học quốc gia thực hiện cảnh báo rằng mặc dù Úc vẫn được biết đến trên thế giới như có tiêu chuẩn cao về an toàn sinh học, tuy nhiên việc hợp tác sẽ là cần thiết để có thể ứng phó kịp với những đe dọa sinh học trên toàn cầu.

Cơ quan chịu trách nhiệm về hệ thống an ninh sinh học của Úc, là Tổ chức Khoa học và Nghiên cứu Công nghiệp Liên Bang, tên tiếng Anh là Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation gọi tắt là C-S-I-R-O là cái tên được biết đến như là nơi chịu trách nhiệm về một trong những hệ thống an toàn sinh học tốt nhất trên thế giới.

Tuy nhiên cơ quan khoa học quốc gia này đang lo sợ rằng những ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ dollar vẫn nằm trong mối nguy cơ bị đe dọa về an tòan sinh học.

Một nghiên cứu mới về vấn đề an toàn sinh học của Úc trong tương lai nói rằng trong vòng năm năm tính đến 2017, số lượng thực tế các vật chất đe dọa an toàn sinh học bị ngăn chặn khi đang tìm cách đi vào Úc đã tăng lên gấp đôi.

Giám đốc điều hành tổ chức Sức khỏe cây trồng Úc (Plant Health Australia) là Sarah Corcoran giải thích về cách mà hệ thống an ninh sinh học hoạt động.

"An toàn sinh học là một thứ mà nó chạm đến tất cả các khía cạnh của chúng ta từ sức khỏe đến an sinh, từ môi trường đến đời sống cộng đồng, từ việc sản xuất thực phẩm cho đến môi trường đô thị, từ các công viên tại các khu dân cư cho đến các khu bảo tồn thiên nhiên. Và việc chia sẻ thông tin kịp thời giữa các nhóm là rất quan trọng để phát hiện sớm và ứng phó với các rủi ro vừa chớm xuất hiện."

Bà Corcoran nói rằng người tiêu dùng và các đối tác thương mại muốn biết thêm về các sản phẩm họ mua. Và như đại dịch coronavirus đã cho thấy, mối đe dọa từ các bệnh lây truyền từ động vật sang động vật có thể có những ảnh hưởng nghiêm trọng trên toàn cầu.

Người ta tin rằng ít nhất 3/4 các bệnh truyền nhiễm ở người là những thứ chỉ mới xuất hiện gần đây trước kia chưa từng có, chẳng hạn như COVID-19.

Giám đốc Y tế và An ninh sinh học của C-S-I-R-O, Tiến sĩ Rob Grenfell, cho biết sức khỏe con người gắn liền với động vật và bất kỳ điểm yếu nào đều gây ra tình trạng dễ bị tổn thương trên diện rộng.

"Đại dịch COVID-19 đã nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của an toàn sinh học. Chúng ta cần tận dụng cơ hội đặc biệt này để chuyển đổi hệ thống an toàn sinh học của Úc để hệ thống này có thể đối phó với khối lượng và mức độ phức tạp ngày càng tăng của các mối đe dọa. Nhiều sự thay đổi mang tính chuyển đổi này sẽ mất mười năm để lập kế hoạch."

Dr Grenfell nói những hành động hợp tác trên phạm vi toàn quốc cần phải được thực hiện ngay lập tức bởi vì sự thay đổi cần thời gian để áp dụng.

"Trừ phi chúng ta thay đổi cách tiếp cận của mình, chúng ta đang đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch bệnh, dịch hại xâm nhập, làm suy yếu việc xuất khẩu và thiệt hại cho danh tiếng thương mại toàn cầu cũng như danh tiếng của chúng ta là một điểm đến du lịch an toàn."

Mô hình cho thấy ngay cả khi con số đầu tư cho các biện pháp can thiệp gần như tăng gấp ba vào năm 2025, thì vẫn sẽ có sự gia tăng rủi ro an toàn sinh học từ những nguy cơ còn sót lại.

Báo cáo cho thấy đổi mới trong hợp tác quốc tế về an toàn sinh học nên là một ưu tiên cấp thiết.

Andreas Glanznig của Trung tâm giải pháp các loài thực thế xâm lấn nhìn cuộc chạy đua trong việc phát triển vắc-xin coronavirus như là một 'cuộc chạy đua đổi mới'.

"Do đó nếu tôi nói việc xây dựng lá chắn an toàn sinh học cho đến năm 2030 như là là một cuộc chạy đua đổi mới, thì chúng ta cần thực sự nhìn vào cách mà chúng ta nắm lấy những đột phá công nghệ trong việc đi phòng vệ vòng ngoài biên giới của chúng ta một sự phòng vệ mà chúng ta cần làm"

Báo cáo cũng khuyến nghị hợp tác tốt hơn với các tổ chức Bản địa.

Kathleen Plowman của Tổ chức Thú y Australia giải thích sự tham gia của các nhóm Bản địa mà theo bà nên là một hệ thống tập trung vào phòng ngừa.

"Văn hóa truyền thống đóng một vai trò quan trọng cùng với các phương pháp an toàn sinh học hiện đại với khoa học và các biện pháp an toàn sinh học, sự tham gia của cộng đồng bản địa của chúng tôi trong an toàn sinh học đã được dụng đến trong đó có việc tham gia vào các quyết định và cùng phát triển các giải pháp công nghệ phù hợp với mục đích đề ra cũng như tạo ra những cơ hội kinh tế."

Bà nói rằng trách nhiệm chung sẽ giúp hệ thống an toàn sinh học của Úc chống lại những rủi ro khác nữa trong tương lai.

Các khuyến nghị cũng bao gồm chia sẻ dữ liệu tốt hơn trong các chuỗi cung ứng và hỗ trợ các cơ hội kinh doanh cho an toàn sinh học.