Tổng Trưởng Bộ Nội Vu, Clare O’Neil, nói rằng chính phủ nên lên tiếng  đối với từng nước về “những hành vi xấu xa” của họ  khi liên quan đến lợi ích quốc gia Úc. Ảnh: AAP / Dean Lewins

AUSTRALIA - Tổng trưởng Nội vụ Clare O'Neil vừa loại trừ một hoạt động can thiệp ngoại quốc của Iran. Một phân tích gia nói rằng bà có thể đang nghĩ đến các quốc gia khác.

Tổng trưởng Nội vụ Clare O'Neil chọn "công khai chỉ trích sai trái" Iran trong hành động can thiệp ngoại quốc ở Úc có thể là một phương thức "chi phí thấp" để cảnh báo các quốc gia khác tham gia vào hoạt động gián điệp, theo nhận xét của một chuyên gia.

Trong một diễn văn quan trọng trước Đại học An ninh Quốc gia (ANU) hôm thứ Ba, bà O'Neil đã mô tả các hoạt động can thiệp của ngoại quốc là "mối đe dọa cốt lõi" đối với nền dân chủ, cam kết loại bỏ những thủ phạm này vì lợi ích quốc gia.

Bà tiết lộ ASIO (Cơ Quan An Ninh Tình Báo Úc) đã làm gián đoạn một hoạt động của chính phủ Iran trên đất Úc, nhắm vào một người Úc gốc Iran chỉ trích chế độ ở Tehran, chế độ đã cố gắng ngăn chặn các cuộc biểu tình bùng phát từ cái chết của Mahsa Amini, 22 tuổi.

Người biểu tình tại Công viên Bicentennial ở Sydney trong cuộc biểu tình kêu gọi đoàn kết toàn cầu vì công dân Iran vào tháng 11 năm 2022. Nguồn: AAP / Paul Braven

Theo báo cáo, âm mưu liên quan đến các cá nhân giám sát ngôi nhà của mục tiêu, lý lịch và gia đình của họ cũng đã được nghiên cứu sâu sắc. Những người biểu tình đã bày tỏ lo ngại rằng các thành viên gia đình của họ có thể phải đối mặt với sự trả thù ở Iran.

Bà O'Neil nói "Tôi chỉ muốn lùi lại và nói điều này một lần nữa: chúng ta có một người đang sống ở đất nước chúng ta đang bị theo dõi, theo dõi, chụp ảnh, nhà của họ bị xâm phạm bởi nhóm người nhận chỉ đạo của một thế lực ngoại bang. Chuyện như vậy đang xảy ra ở Úc, và là điều mà ASIO đã nhắm tới".

Nhưng tổng trưởng nội vụ nhấn mạnh Iran là "chỉ một" trong số nhiều quốc gia có hoạt động can thiệp ngoại quốc trên đất Úc. Điều đó bao gồm các cá nhân chụp ảnh những người bất đồng chính kiến tại các cuộc biểu tình chống chế độ, các chiến dịch quấy rối chống lại các học giả và xúi giục tranh luận với "ý định kích động bạo lực", bà nói “Đối với những nhà nước hoạt động trong bóng tối, tôi có một thông điệp đơn giản: chúng tôi đang theo dõi quý vị.”

'Phí tổn tương đối thấp'

Cựu thủ tướng Scott Morrison vào tháng Tư đã cáo buộc Trung Quốc có "sự can thiệp của ngoại quốc vào Úc", mặc dù bài phát biểu của bà O'Neil không trực tiếp đề cập đến Trung Quốc.

Quan hệ giữa hai nước đã tan băng kể từ cuộc bầu cử tháng Năm 2022.

Ông William Stoltz, giám đốc chính sách tại Đại học An ninh Quốc gia (ANU), cho biết việc loại bỏ Iran có thể là một nỗ lực nhằm tạo ra “hiệu ứng răn đe” đối với các quốc gia khác mà không “làm gia tăng” căng thẳng.

ông nói với SBS News “Iran là một quốc gia mà Úc có thể công khai nêu tên chỉ trích với chi phí tương đối thấp… [nó] không đi kèm với những loại rủi ro đối với nền kinh tế của chúng ta và các phản ứng chính trị khác mà nếu nêu tên Trung Quốc sẽ gặp phải, cụ thể là vậy,”

“Đó là một cách để chính phủ Úc cố gắng phát tín hiệu và thể hiện quan điểm vững vàng hơn nhằm đẩy lùi sự can thiệp của ngoại quốc, nhưng không nhất thiết phải thực hiện theo cách ngay lập tức tạo ra nhiều phí tổn hơn cho chúng ta.”

Sau bài phát biểu của mình, bà O'Neil đã nhấn mạnh lý do tại sao bà không nêu tên Trung Quốc hay Nga.

bà trả lời "Điều tôi thực sự muốn làm là cố gắng mở rộng cuộc đối thoại để pBản ánh bức tranh chính xác, rằng chúng ta là đối tượng chịu sự can thiệp của ngoại quốc từ rất nhiều quốc gia. Đây không chỉ là vấn đề của Trung Quốc, mặc dù đó là vấn đề của Trung Quốc."

Tiến sĩ Stoltz cho biết những nỗ lực của Iran nhằm đe dọa cộng đồng người Iran ở ngoại quốc gia tăng trong nhiều tháng biểu tình đã dẫn đến cái chết của cô Amini, cáo buộc là dưới bàn tay của cảnh sát tôn giáo của quốc gia này.

Nhưng ông cảnh báo việc loại bỏ thủ phạm can thiệp ngoại quốc đi kèm với rủi ro và "có thể thực sự khuếch đại" ảnh hưởng của nó.

Ông nói "Việc công khai thực tế rằng có những nhóm đang tham gia vào hoạt động này có khả năng khiến mọi người trong cộng đồng hải ngoại nhận thức được thực tế rằng họ có thể là mục tiêu, trong khi trước đó họ có thể cảm thấy rằng họ sẽ không bị như vậy,"

"Vì vậy, ở một chừng mực nào đó, việc phơi bày câu chuyện thực sự có thể đóng vai trò là mục tiêu của hoạt động."

'Thực khó khăn'

Bà O'Neil nhấn mạnh sự cần thiết của các cơ quan an ninh liên bang làm việc với những người di dân bị nhắm mục tiêu.

Bà cho biết ASIO và Bộ Nội vụ sẽ được yêu cầu phát triển một chương trình mới dành cho những người có nguy cơ trở thành mục tiêu của sự can thiệp từ ngoại quốc, chương trình này sẽ giúp họ hiểu những gì đang diễn ra và cách họ có thể ứng phó.

Nhưng Tiến sĩ Stoltz kêu gọi việc đào tạo cảnh sát tiểu bang, những người mà theo ông, thường là điểm liên lạc đầu tiên của những người bị các hoạt động này đe dọa.

Ông nói "Lực lượng cảnh sát tiểu bang cần có khả năng xác định sự can thiệp của ngoại quốc, bởi vì thực tế là việc xác định nó vào thời điểm này có thể thực sự khó khăn".

"Nếu một người nhận được các cuộc điện thoại đe dọa hoặc bị theo dõi, một nhân viên cảnh sát địa phương có khả năng không thể phân biệt được nếu đó là một trường hợp can thiệp của ngoại quốc, trái với bất kỳ loại hành vi bất chính nào khác."

Paul BravenThượng nghị sĩ đảng Tự do Claire Chandler nói rằng người Úc có quyền được minh bạch hơn. Nguồn: AAP / Mick Tsikas

Thượng nghị sĩ Đảng Tự do Claire Chandler cho biết cộng đồng Úc có quyền [được biết] rõ ràng hơn về hành động của chính phủ.

Bà Chandler nói "Làm sao Tổng trưởng (O'Neil) có thể tuyên bố với cộng đồng người Úc gốc Iran rằng hoạt động này đã bị 'đóng cửa ngay lập tức' trong khi trên thực tế, người Úc gốc Iran tiếp tục báo cáo hành vi quấy rối và nhắm mục tiêu vào gia đình họ ở Iran".

Phát ngôn nhân của của phe đối lập về chống lại sự can thiệp của ngoại quốc James Paterson kêu gọi chính phủ áp đặt phản ứng "mạnh nhất có thể".

Ông nói "Mọi người Úc đều có quyền biểu tình một cách hòa bình,"

"Chính phủ Albanese có trách nhiệm bảo vệ các quyền dân chủ này bằng phản ứng mạnh mẽ nhất có thể để ngăn chặn hoạt động như vậy và gửi một thông điệp rõ ràng tới những người chịu trách nhiệm rằng hoạt động như vậy sẽ không được dung thứ."