Thủ tướng  Anthony Albanese tổ chức một buổi gặp mặt song phương với Chủ tịch Tập Cận Bình bên lề hội nghị Thượng Đỉnh G20, ở Bail, nước Cộng Hòa Nam Dương (Indonesia), hôm thứ Ba ngày 15 tháng 11, 2022. Nguồn: AAP / Mick Tsikas

Anthony Albanese là thủ tướng Úc đầu tiên gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau sáu năm.

Thủ tướng Anthony Albanese cho biết Úc đã tổ chức một cuộc gặp song phương "thành công" với Trung Quốc, khi ông trở thành thủ tướng Úc đầu tiên gặp chính thức Chủ tịch Tập Cận Bình sau sáu năm.

Ông Albanese cho biết các cuộc đàm phán "tích cực và mang tính xây dựng", và mặc dù mới chỉ là bước khởi đầu, nhưng đã đánh dấu một "bước quan trọng" trong việc cải thiện quan hệ với siêu cường châu Á.

Ông Albanese nói hồi hôm thứ ba sau cuộc họp rằng, "Chúng ta có những khác biệt lớn cần xem xét, nhưng chúng ta sẽ luôn tốt hơn khi đối thoại và có thể nói chuyện một cách xây dựng, tôn trọng nhưng cũng trung thực về những khác biệt và chúng ta đã có thể làm điều đó vào chiều nay."

Trong số các vấn đề được nêu ra trong cuộc họp kéo dài nửa giờ là việc giam giữ hai công dân Úc Cheng Lei và Yang Hengjun.

Ông Albanese cho biết ông cũng “đưa ra những khác biệt mà chúng tôi có về các vấn đề nhân quyền”, bao gồm cả ở tỉnh Tân Cương của Trung Quốc, nơi Bắc Kinh đã phải đối mặt với các cáo buộc vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ trong khu vực.

Ông Albanese cho biết ông đã nêu lên nhu cầu hợp tác về "đối phó với biến đổi khí hậu". Ông cũng đánh dấu những lo ngại về Đài Loan.

Thủ tướng cho biết ông đã nói "một cách kiên quyết nhưng lịch sự" và kêu gọi ông Tập thể hiện ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Nga và lên án cuộc chiến của Nga đối với Ukraine.

Ông Albanese cũng được một phóng viên hỏi về "câu hỏi 20 tỷ" - đề cập đến lệnh trừng phạt thương mại mà Trung Quốc áp đặt lên một loạt mặt hàng xuất khẩu của Úc, bao gồm rượu vang, lúa mạch, thịt bò, than đá và hải sản.

Nhưng thủ tướng báo hiệu không có đột phá về vấn đề này.

Ông nói: “Không kỳ vọng được rằng một cuộc họp như thế [sẽ dẫn đến] tuyên bố ngay lập tức”.

"Tôi tin rằng nếu mọi người nghĩ điều đó sẽ xảy ra thì điều đó không thực tế. Nhưng nó rất mang tính xây dựng."

Trong bài phát biểu khai mạc trước cuộc họp, ông Tập cho biết mối quan hệ Trung Quốc-Úc đã gặp một số khó khăn trong vài năm qua.

Ông nói “Đó không phải là điều chúng tôi muốn thấy vì Trung Quốc và Úc đều là những quốc gia quan trọng ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương,”

"Chúng ta nên cải thiện, duy trì và phát triển mối quan hệ vì nó phù hợp với lợi ích cơ bản của người dân hai nước."

Ông Tập Cận Bình lưu ý rằng kể từ khi ông Albanese trở thành thủ tướng, ông Albanese cho biết ông sẽ xử lý quan hệ giữa hai nước "một cách chín chắn".

Ông Tập nói “Tôi rất coi trọng ý kiến của các bạn.”

Malcolm Turnbull là thủ tướng Úc gần đây nhất có cuộc gặp chính thức với ông Tập vào năm 2016.

Kể từ đó, căng thẳng gia tăng về các thỏa thuận an ninh và lệnh trừng phạt thương mại trị giá 20 tỷ đô đã khiến mối quan hệ hai nước xấu đi.

Nhưng ông Albanese, người không đặt ra điều kiện tiên quyết nào cho các cuộc đàm phán chính thức, coi việc bảo đảm có cuộc gặp là một thành công. Ông cũng dự đoán các cuộc họp tiếp theo sẽ diễn ra trong tương lai.

Trước đó vào thứ Ba, Tổng trưởng Tài chính Jim Chalmers cho biết mặc dù cuộc gặp là một cơ hội đáng hoan nghênh, nhưng nó sẽ không ngay lập tức khắc phục mối quan hệ rạn nứt giữa hai nước hoặc dẫn đến việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt thương mại trị giá 20 tỷ AUD.

Ông nói với đài ABC “Tôi không nghĩ là có một ai cho rằng một số vấn đề mà Trung Quốc đã nêu ra, chắc chắn là một số vấn đề mà chúng tôi đã nêu ra, sẽ được giải quyết chỉ trong một đêm,”

"Chúng tôi đã cho mình cơ hội tốt hơn nhiều, khi đạt được sự tham gia và đối thoại diễn ra ngày hôm nay."

(SBS, Theo AAP)