Thủ tướng Úc Đại Lợi, Scott Morrison, ngày 9/7 thông báo nước này sẽ đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hong Kong, nhằm phản ứng lại việc Trung Quốc mới đây đã chính thức áp dụng luật an ninh quốc gia với đặc khu này.

Thủ tướng Úc Đại Lợi, Scott Morrison.

Thủ tướng Morrison cho rằng luật an ninh mới mà Trung Quốc áp dụng với Hong Kong đã làm suy yếu mô hình “một quốc gia, hai chế độ” do đó cũng dẫn tới sự thay đổi cơ bản liên quan tới hiệp ước dẫn độ của Úc với Hong Kong.

Ông Morrison cho biết Ú Đại Lợi đã chính thức thông báo với Hong Kong và Trung Quốc về việc dừng hiệp ước dẫn độ với đặc khu, vốn được ký từ ngày 15/11/1993.

Thủ tướng Morrison cũng tuyên bố sẽ gia hạn thị thực thêm 5 năm cho khoảng 10.000 người Hong Kong đang sống tại nước này, từ đó tạo điều kiện cấp thường trú nhân cho người Hong Kong hiện ở Australia bằng thị thực sinh viên hoặc lao động tạm trú.

Canada hồi tuần trước cũng đã thông báo sẽ đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hong Kong, đồng thời sẽ xem xét việc cho phép người dân Hong Kong nhập cư sau khi Bắc Kinh thông qua luật an ninh quốc gia mới.

Ngoại trưởng Canada, Francois-Philippe Champagne, tuyên bố chính phủ nước này cũng sẽ không cho phép xuất khẩu các mặt hàng quân sự nhạy cảm sang Hong Kong.

Trước đó, Thủ tướng Anh Quốc, Boris Johnson, cũng cho rằng "việc kích hoạt và áp dụng Luật an ninh mới là sự vi phạm rõ ràng, nghiêm trọng với tuyên bố chung Trung - Anh" do đó, Anh sẽ cân nhắc việc cho phép những người Hong Kong có hộ chiếu hải ngoại Anh đến Anh để sống, làm việc và nộp đơn xin nhập tịch.

Đài Loan mới đây cũng đã khai trương văn phòng hỗ trợ những người Hong Kong rời khỏi đặc khu và muốn chuyển đến sống ở Đài Loan.

Trước đó, hôm 30/6, Trung Quốc chính thức thông qua luật an ninh mới áp đặt với Hong Kong, bất chấp làn sóng phản đối từ người Hong Kong và các nước phương Tây.

Luật an ninh mới tăng cường khả năng kiểm soát của Bắc Kinh với Hong Kong. Luật riêng của đặc khu thường do cơ quan lập pháp Hong Kong thông qua. Nhưng luật an ninh quốc gia đã thiết lập quyền tối cao lên Luật Cơ bản, vốn được coi như một tiểu hiến pháp trao cho thành phố một số quyền tự do nhất định cũng như quyền tự chủ tư pháp và lập pháp.

Luật an ninh quy định nếu xuất hiện khác biệt giữa hai hệ thống, luật của Trung Quốc sẽ được ưu tiên. Luật mới cũng đưa quan chức Trung Quốc đại lục lần đầu tiên tham gia vào bộ máy chính quyền Hong Kong.