Thủ tướng Scott Morrison. Nguồn: AAP
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh tấn công quân sự vào Ukraine bất chấp thời gian qua các quốc gia phương Tây liên tục bày tỏ lo ngại về cuộc xâm lược này cũng như việc Nga liên tục phủ nhận một kế hoạch như vậy dù nhiều tháng liền Nga cho dàn quân gần biên giới Ukraine. Thủ tướng Morrison đã gọi Vladimir Putin là một kẻ "côn đồ" "kẻ chuyên bắt nạt", và cho biết Úc cùng với các quốc gia đồng minh khác gia tăng các biện pháp trừng phạt đối với các lực lượng chính trị chủ chốt của Nga.
Thủ tướng Scott Morrison nói rằng cuộc xâm lược là vô lý và vô cớ, và điều tồi tệ nhất mà ông lo sợ đã xảy ra.
“Thật đáng buồn và bi thảm, sức mạnh vượt bậc của kẻ bắt nạt, của bạo lực côn đồ đó sắp ảnh hưởng đến người dân Ukraine."
Hôm thứ Tư Đại sứ Nga tại Úc - Aleksey Pavlovsky đã được triệu tập đến Bộ Ngoại giao.
Cuộc họp diễn ra sau những cánh cửa đóng kín, nhưng sự phẫn nộ của Thủ tướng Scott Morrison đối với Nga thì diễn ra công khai.
“Chúng tôi không thể nào nói rằng Nga chỉ có một trường hợp duy nhất là lần này, khi mà họ đang tìm cách thực hiện ý đồ của mình. Họ cư xử như những kẻ côn đồ bắt nạt và họ nên bị gọi là côn đồ và kẻ bắt nạt.”
Úc đã công bố lệnh cấm đi lại và trừng phạt tài chính .... đối với tám cá nhân và trong Hội đồng An ninh Quốc gia của Nga ...
Giới tinh hoa lãnh đạo ... bao gồm cả Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Nga được cho là đã ... hỗ trợ và tiếp tay cho ... việc chuyển quân vào Ukraine ...
“Cùng với Hoa Kỳ, Canada, Liên minh Châu Âu và Vương quốc Anh, tôi có thể cho bạn biết rằng chúng tôi sẽ xiết chặt gọng kềm vào các lĩnh vực hoạt động kinh tế tiềm năng khác."
Các biện pháp trừng phạt rộng hơn .... cũng sẽ nhằm vào các khu vực của Ukraine ... Donetsk và Luhansk.
Họ dự kiến sẽ tập trung sự trừng phạt vào các lĩnh vực vận tải, năng lượng, viễn thông, dự trữ dầu, khí đốt và khoáng sản và một số ngân hàng của Nga.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Ukraine tại Úc, Volodymyr Shalkivbskyi đã hoan nghênh các bước tiến này và hy vọng chúng sẽ được mở rộng.
“Ở giai đoạn này, điều thực sự quan trọng là phải gia tăng áp lực lên Điện Kremlin. Có thể nói nền tảng của lệnh trừng phạt là áp lực từ cộng đồng quốc tế"
Chính phủ một lần nữa kêu gọi người Úc khẩn cấp rời khỏi Ukraine.
“Những người đang ở trong tầm bắn ở Ukraine và họ đang ở trong tầm bắn của súng Nga, xe tăng Nga, máy bay Nga và tên lửa Nga."
184 công dân đã đăng ký với đại sứ quán ... nhưng hàng nghìn người được cho là vẫn ở trong vùng nguy hiểm.
Lãnh đạo Đối lập Liên bang Anthony Albanese cho biết ông đã được thông báo tóm tắt về tình hình.
“Điều quan trọng là phải đưa ra cho Nga một thông điệp rõ ràng rằng tất cả người dân Úc đoàn kết chống lại sự xâm lược của Nga và ủng hộ người dân cũng như đất nước Ukraine."
Các cơ quan ngoại giao của Úc hiện đã bị đóng cửa và các quan chức đại sứ quán đã được sơ tán.
Nhưng chính phủ hứa hẹn những người đang tìm kiếm một con đường nhân đạo để thoát ra sẽ được ưu tiên.
“Họ sẽ được đưa lên hàng đầu và tôi đã yêu cầu những điều đó phải được giải quyết khẩn cấp. Có khoảng 430 đơn xin từ các công dân Ukraine đến Úc."
Hiện Úc đang chuẩn bị cho những đòn trả đũa từ Nga nhắm vào Úc, không chỉ những gì hiện hữu trên mặt đất, mà còn cả ở mạng trực tuyến.
Tổng trưởng Nội vụ Karen Andrews đang cảnh báo rằng có thể có những thiệt hại đáng kể.
“Chúng tôi lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc tấn công mạng, đặc biệt là vào cơ sở hạ tầng quan trọng của chúng ta ở Úc. Điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ xem nhẹ phản ứng của chúng tôi với Nga."
Thủ tướng sẽ gặp Toàn quyền trong tuần này để ký ban hành về các biện pháp trừng phạt.
Ông Morrison cũng sẽ liên lạc qua điện thoại với Thủ tướng Ukraine.