Các hộp thông tin, sẵn sàng cho các phòng bỏ phiếu được nhìn thấy tại nhà kho của Ủy ban Bầu cử Úc (AEC) ở Queanbeyan. Nguồn: AAP

AUSTRALIA - Thủ Tướng Scott Morrison sẽ chọn ngày bầu cử liên bang trong nay mai, mặc dù chúng ta đã biết ngày đó không thể trễ hơn là 21 tháng 5. Các cuộc thăm dò cho thấy Lao động hiện dẫn trước, thế nhưng các phân tích gia tuyển cử cho rằng rất khó để nói ai sẽ thắng trong đêm bầu cử.

Ngày bầu cử liên bang vẫn chưa được công bố, thế nhưng cần phải diễn ra vào ngày 7, 14 hoặc 21 tháng 5 .

Theo tin tức mới nhất của nhật báo The Australian đăng ngày 4 tháng 4, đảng Lao động dẫn đầu Liên đảng với tỷ lệ từ 54 đến 46%, về các mục ưu tiên của hai đảng.

Và trong hạng mục Thủ tướng tốt hơn, hai nhà lãnh đạo gần như không so bì với nhau, với Thủ Tướng Scott Morrison chỉ hơn ông Anthony Albanese một điểm với 43 so với 42%.

Thế nhưng các cuộc thăm dò chỉ ra rằng, đảng chính nào sẽ thắng trong cuộc bầu cử?

Giáo sư về chính trị và chính phủ, ông Haydon Manning, của Đại học Flinders, nói rằng các cuộc thăm dò cho thấy Lao động thắng nếu một cuộc bầu cử được tổ chức ngay bây giờ.

Thế nhưng ông cho rằng điều đó không nói hết toàn bộ câu chuyện.

Haydon Manning “Cuộc thăm dò cho thấy, đây rõ ràng là cuộc bầu cử của lãnh đạo Lao động Anthony Albanese sẽ thua".

"Hãy nhớ rằng, cuộc bầu cử cuối cùng đã phần nào như vậy, đối với ông Bill Shorten khi ông rời Lao động và ông đã thua, nhưng đó là khuôn khổ của tôi khi tham khảo rất nhiều".

"Lao động đang ở phía trước, hợp lý thoải mái trong các cuộc thăm dò".

'Nhưng trước đây, chúng tôi đã thấy các chính phủ ở vị trí tương tự quay trở lại, đặc biệt là sau khi họ công bố Ngân sách, họ cố gắng vì Ngân sách này phải xoay chuyển được nhiều cử tri ủng hộ, khi nó chi khá nhiều tiền”.

Trong khi đó Giáo sư chuyên về lịch sử thuộc Đại học Quốc gia Úc, ông Frank Bongiorno, nói rằng có nhiều lý do khác khiến các nhà bình luận thận trọng, khi dự đoán người chiến thắng năm nay.

Frank Bongiorno “Có một thứ do dự vì bản chất rất khác biệt của cử tri vào lúc này, trong một cảm giác cho rằng mặc dù chính phủ nói chung không được lòng dân và Lao động dường như đang hồi sinh, nhưng tình hình rất khác ở các tiểu bang khác nhau".

"Vì vậy, Đảng Lao động trên thực tế đứng sau Liên đảng ở Queensland, trên cơ sở ưu tiên hai đảng".

"Điều đó quan trọng bởi vì hiện tại, Đảng Lao động chỉ nắm giữ một phần năm số ghế ở Queensland”.

Với việc tiểu bang Queensland chiếm khoảng 30 trong số 151 ghế Hạ viện Liên bang, ông Bongiorno nói rằng Lao động sẽ cần phải thực hiện một ‘bước đột phá nghiêm trọng’ trong tiểu bang nầy để bảo đảm thế đa số.

Khi nói đến Thủ tướng tốt hơn, giảng viên cao cấp khoa học chính trị của Đại học Queensland, Tiến sĩ Glenn Kefford, cho biết trước đây nhà lãnh đạo của đất nước thường giữ một vị trí thuận lợi hơn, nhưng lần này không phải vậy.

Glenn Kefford “Đó là một địa điểm thực sự thú vị, mà thông thường trong hầu hết các cuộc thăm dò ý kiến ​​Thủ tướng trong ngày, thường đi trước rất nhiều với tư cách là Thủ tướng được ưu tiên".

"Trong những tháng gần đây, chúng ta đã thấy ông Albanese, cùng sự yêu thích của cử tri đối với ông ấy tăng lên và vượt qua ông Scott Morrison với tư cách một Thủ Tướng ưa chuộng".

"Vì vậy, đó là một sự phát triển thực sự thú vị và lớn lao".

"Tôi nghĩ rằng, phần lớn điều đó quay trở lại các vấn đề chúng ta đã nói về lũ lụt, hỏa hoạn, cũng như ứng phó với đại dịch, nơi có rất nhiều lời chỉ trích đối với chính phủ, và đặc biệt là vị Thủ tướng”.

Được biết hạnh kiểm của mỗi nhà lãnh đạo đã trở nên quan trọng, với ông Albanese và ông Morrison đều phải đối mặt với phản ứng, trước các cáo buộc bắt nạt.

Cái chết vào tháng 3 của thượng nghị sĩ Lao động Kimberley Kitching, đã dẫn đến những cáo buộc nổi lên rằng bà đã bị bắt nạt, bởi các đồng nghiệp Penny Wong, Kristina Keneally và Katy Gallagher, những người đều phủ nhận các cáo buộc nói trên.

Ông Morrison trước đó cho rằng, ông Albanese không giải quyết các cáo buộc.

Thế nhưng bản thân Thủ tướng đã bị thượng nghị sĩ Đảng Tự do Concetta Fierravanti buộc tội bắt nạt và đe dọa, trong một bài phát biểu trước Thượng viện vào tuần trước, sau khi thua một cuộc thi tuyển chọn trước.

Bà Jacqui Lambie là Thượng nghị sĩ độc ​​lập và Thượng nghị sĩ của đảng One Nation là bà Pauline Hanson, cũng đã ủng hộ các tuyên bố về việc bắt nạt của ông Morrison, tuy nhiên tất cả những điều này ông Morrison đều phủ nhận.

Và gần đây, Thủ tướng đã bác bỏ những tuyên bố mà ông đã đưa ra, những nhận xét tiêu cực về ‘gốc gác người Lebanon’ của đối thủ tranh cử năm 2007, cho chiếc ghế Cook.

Giáo sư Manning cho biết, tính cách của các nhà lãnh đạo đảng sẽ vẫn là chủ đề trọng tâm của chiến dịch bầu cử.

Giáo sư Haydon Manning nói “Thật không bình thường khi cử tri thấy sự tập trung vào tính tình của các nhà lãnh đạo như nó xuất hiện vào thời điểm này, nhưng phải nói rằng rất có thể khi chiến dịch bắt đầu, nó sẽ chủ yếu xoay quanh các vấn đề của cả hai nhà lãnh đạo đang cố gắng để nói,’phía bên kia sẽ vô vọng trong việc quản lý nền kinh tế, còn chúng tôi sẽ rất giỏi về điều đó.'

"Sẽ có những câu hỏi như tôi đã đề cập trước đó, về việc ai có thể làm tốt hơn về y tế và thực sự là về giáo dục”.

Ngoài ra vấn đề biến đổi khí hậu đã trở thành mối quan tâm lớn của các cử tri, với sự khác biệt giữa những người sống ở khu vực nội thành, ngoại thành và các địa phương.

Ông Manning cho biết, ông mong đợi một chiến dịch tranh cử mạnh mẽ của một loạt các ứng cử viên độc lập trong các ghế của Đảng Tự do, nơi mà biến đổi khí hậu sẽ là trọng tâm chính.

Và một số lượng lớn người dân đang áp dụng phương thức bỏ phiếu sớm, bao gồm cả bỏ phiếu qua bưu điện, theo truyền thống được sử dụng bởi những cử tri lớn tuổi hơn, bảo thủ hơn.

Cuộc bỏ phiếu sớm có thể ảnh hưởng đến việc các chính sách lớn của các đảng, sẽ sớm được công bố như thế nào và khiến việc xác định số phiếu cuối cùng trong đêm bầu cử trở nên khó khăn hơn.

Tiến sĩ Kefford nói rằng, các cuộc bầu cử liên bang trước đây ở Úc, là một cuộc chạy đua chặt chẽ và sự gia tăng ủng hộ các ứng cử viên độc lập, đang bắt đầu định hình lại bản chất của chính trị, nơi không chỉ là về hai đảng lớn.

Ông cho biết, sẽ là một thách thức để thu hút các cử tri, sau khi cô Brittany Higgins tiết lộ về văn hóa trong quốc hội liên bang và các cuộc khủng hoảng về lũ lụt, cháy rừng và đại dịch.

Ông nói “Rất nhiều người hết sức mệt mỏi với chính trị như chúng ta biết, không chỉ vì tất cả những gì chúng ta đã trải qua, mà là sự bất mãn nói chung với các bộ phận khác nhau của nền dân chủ Úc và họ đang tìm kiếm điều gì đó khác biệt”.

Một số nhà bình luận nói rằng, có khả năng cuộc bầu cử liên bang này có thể dẫn đến một quốc hội treo.

Điều đó có nghĩa là, cả Lao động và Liên đảng Tự do-Quốc gia đều không thể chiếm được đa số ghế trong Hạ Viện, một sự kiện đã xảy ra lần cuối khi bà Julia Gillard của Đảng Lao động làm Thủ tướng từ năm 2010.

Giáo sư Bongiorno nói rằng, sự gia tăng số phiếu bầu cho các đảng nhỏ và các đảng độc lập, có thể làm cho kết quả này trở nên sự thực.

Ông nói “Ý tưởng về một quốc hội treo, tôi không nghĩ là xa vời chút nào".

"Bởi vì bạn biết đấy, khi biểu đồ dường như ngày càng lớn hơn và ngày càng có nhiều cử tri chuyển sang các đảng nhỏ và các đảng độc lập, ý tôi muốn nói là tỷ lệ đó tại hai cuộc bầu cử gần đây, là khoảng một phần tư cho Hạ viện".

"Vì vậy nói cách khác, khoảng 25% cử tri không còn bỏ phiếu cho một hay bên kia của các đảng lớn và bao gồm cả Đảng Quốc gia".

"Vì vậy, điều đó có nghĩa là, có nhiều cơ hội cho ứng viên độc lập và các đảng nhỏ”.