Tại Úc, các trường hợp cá mập tấn công ít hơn so với chết đuối. Ảnh: AAP

Đã có một số cuộc chạm trán với cá mập và bãi biển bị đóng cửa trên khắp nước Úc trong mùa hè. Sau đây là những gì bạn cần biết để giữ an toàn khi gặp phải cá mập.

Mùa hè này, một số bãi biển trên khắp nước Úc đã bị tạm đóng cửa do nhìn thấy và chạm trán với cá mập.

Tại Sydney, các nhân viên cứu hộ đã đóng cửa các bãi biển Shelley và Manly sau khi một con cá heo bị nhiều con cá mập tấn công vào ngày 21 tháng 1. Vào ngày 3 tháng 1, Bãi biển Palm bị đóng cửa sau khi có tới 15 con cá mập đầu búa được phát hiện.

Vào ngày 3 tháng 2, một con cá mập được phát hiện trong lưới ở Manly Cove.

Tại Perth, một con cá mập hổ được phát hiện chỉ cách những người bơi lội tại Bãi biển Mullaloo vài mét vào ngày 9 tháng 1. Và vào ngày 31 tháng 1, các bãi biển Swanbourne và City đã bị đóng cửa sau khi nhìn thấy cá mập đầu búa.

Vào ngày 26 tháng 1, hai người đàn ông đang đánh cá ngoài khơi bờ biển Victoria thì một con cá mập trắng lớn húc vào động cơ thuyền của họ.

Nhiều người ra biển bơi hiện đang trong tình trạng cảnh giác cao độ, nhưng các chuyên gia cho biết mặc dù việc nhìn thấy cá mập nên được xem xét nghiêm túc, nhưng khả năng gặp phải vẫn còn thấp.

Sau đây là những điều bạn cần biết về các cuộc chạm trán với cá mập, cách giữ an toàn và những việc bạn nên làm nếu nhìn thấy cá mập.

Cơ hội chạm trán cá mập 'rất khó xảy ra'

Shane Daw, tổng giám đốc về an toàn ven biển tại Surf Life Saving Australia, nói với SBS News rằng khả năng gặp cá mập vẫn còn thấp.

Ông nói "Khả năng ai đó gặp cá mập và biết về nó là khá xa vời, rất khó xảy ra",

"Nếu chúng ta nhìn rộng ra 12.000 bãi biển quanh nước Úc, chúng ta biết rằng cá mập ở khắp các vùng biển của chúng ta, nhưng phần lớn chúng hầu như không được nhìn thấy và sẽ không gây ra bất kỳ mối đe dọa hoặc nguy hiểm nào cho con người."

Theo Báo cáo An toàn Quốc gia năm 2022 của Surf Life Saving Australia, đã có 208 trường hợp tử vong ven biển trên khắp nước Úc vào năm ngoái, 141 trong số đó là chết đuối.

8% trường hợp tử vong là do hệ động vật biển, bao gồm các sinh vật như cá đuối, cá sấu và cá mập

'Chúng ta không phải là thức ăn mà cá mập chọn'

Các chuyên gia cho biết số lần đóng cửa bãi biển do nhìn thấy cá mập không nhất thiết cho thấy số lượng cá mập gia tăng trong vùng biển của chúng ta.

Giáo sư Daryl McPhee là một chuyên gia về cá mập tại Đại học Bond của Queensland. Ông nói rằng việc giám sát và công nghệ đã cho phép chúng ta kiểm soát cá mập dễ dàng hơn, điều này có thể góp phần vào số lượng báo cáo nhìn thấy cá mập nhiều hơn.

Ông nói: “Những gì chúng tôi đang làm là phát hiện cá mập tốt hơn nhiều, đặc biệt là thông qua máy bay không người lái, vì vậy điều đó góp phần vào loạt hoạt động sơ tán trên bãi biển mà chúng tôi đang chứng kiến”.

"Cá mập có thể hoạt động tích cực hơn vào thời điểm này trong năm, cũng có thể có khá nhiều cá trong nước, vì vậy cá mập sẽ có mặt trên các bãi biển quanh năm tùy thuộc vào loài và vị trí."

Giáo sư McPhee cho biết mùa hè này dường như không nguy hiểm hơn những năm trước.

"Tôi không nghĩ nó khác với những năm trước, nó chắc chắn nằm trong giới hạn của những gì tôi mong đợi được chứng kiến."

Ông Daw cho biết, điều quan trọng là phải hiểu cá mập không có khả năng nhắm vào con người và nhiều cuộc chạm trán hoặc tấn công xảy ra một cách tình cờ.

---

Ông nói "Tất cả các nghiên cứu cho thấy... chúng ta không phải là thức ăn lựa chọn của chúng,"

"Một vài cuộc chạm trán đã xảy ra khi mọi người ra ngoài đánh cá và đang lần theo dấu vết của cá, và cá mập lao tới cắn cá... hoặc trong các trường hợp khác, hình ảnh những người lướt sóng đang ngồi trên ván của họ có thể trông giống như một con hải cẩu hoặc một con cá lớn, và cá mập tiến đến để kiếm ăn."

Khi nào bạn có nhiều khả năng nhìn thấy cá mập?

Mặc dù cá mập ở vùng biển của chúng ta quanh năm, nhưng có những thời điểm nhất định mà bạn có nhiều khả năng phát hiện cá mập hơn.

Ông Daw cho biết sự gia tăng hoạt động của cá mập và tỷ lệ phổ biến thường xảy ra do cá mập di cư, đuổi theo cá khác để tìm cơ hội kiếm ăn.

"Ở hầu hết các vùng của Úc, từ tháng 9 đến khoảng tháng 12, chúng tôi thấy số lượng cá di cư qua vùng nước ven biển gia tăng và do đó khả năng gặp cá mập tăng lên vì rõ ràng có những con cá mập đang theo dõi cá khác để kiếm ăn."

Ông cho biết số lượng người bơi nhiều hơn ở vùng khí hậu ấm áp và các điểm du lịch gia tăng cũng có thể góp phần làm tăng số lượng người nhìn thấy cá mập.

Ông nói: “Ở Queensland, thời tiết ấm hơn rất nhiều, dân số đông hơn và lượng khách du lịch nhiều hơn, vì vậy cơ hội nhìn thấy cá mập sẽ lớn hơn nhiều”.

"Điều đó không có nghĩa là có nhiều cá mập hơn, nhưng nếu có nhiều người ra ngoài thường xuyên hơn, thì khả năng phát hiện hoặc chạm trán với cá mập sẽ tăng lên."

Bạn nên làm gì để tránh cá mập?

Để tránh vô tình chạm trán với cá mập, các chuyên gia khuyên bạn nên bơi trong các khu vực được tuần tra, bơi theo nhóm và luôn cảnh giác cao nếu có đàn cá ở gần đó.

Ông Daw nói: “Điều quan trọng nhất là bơi ở bãi biển được tuần tra giữa các lá cờ đỏ và vàng, vì lực lượng cứu hộ và nhân viên cứu hộ sẽ có thông tin nếu có bất kỳ trường hợp nhìn thấy cá mập nào gần đây”.

Cá mập đã được phát hiện tại một số bãi biển của Úc trong mùa hè. Source: Getty

"Một điều nữa cần lưu ý là không nên mặc đồ bơi sáng bóng vì điều đó có thể khiến cá mập nhìn thấy bạn giống như một con cá. Và nếu bạn thấy các đàn cá lớn đang bơi qua khu vực, thì có nhiều khả năng cá mập xuất hiện ở đó."

Ông Daw cho biết tốt nhất là không nên bơi một mình, vì cá mập dường như bị ngăn cản bởi các nhóm đông người hơn.

"Khi bơi cùng những người khác, bạn sẽ có ít khả năng gặp phải cá mập hơn, trong trường hợp chạm trán với cá mập, nếu bạn đi cùng những người khác thì họ sẽ có thể hỗ trợ bạn."

Bạn nên làm gì nếu nhìn thấy cá mập?

Nếu bạn phát hiện một con cá mập dưới nước, sáng kiến SharkSmart của Chính phủ NSW khuyên bạn nên báo cho nhân viên cứu hộ càng sớm càng tốt.

Nếu chuông báo cá mập vang lên khi bạn đang bơi, bạn nên lên bờ ngay lập tức.

Ông Daw nói nếu bạn phát hiện một con cá mập dưới nước, điều quan trọng là phải hành động nhanh chóng và giữ bình tĩnh.

Ông nói "Hãy cố gắng giữ bình tĩnh, bạn không nên làm nước bắn tung tóe vì như vậy một con cá mập có thể coi bạn là một con cá,"

“Hãy bình tĩnh, di chuyển chậm, quay trở lại bờ và báo động cho những người khác trong khu vực.”