Các Nghị Sĩ thuộc Đảng Lao Động nhiều lần nói rằng chính quyền sẽ buộc những người lãnh tiền trợ cấp cao niên phải xài thẻ ghi nợ. Nguồn: AAP

NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ

Chính phủ Morrison đang có kế hoạch buộc tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên chuyển sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt.

NHẬN ĐỊNH CỦA AAP FACTCHECK

Sai. Không có bằng chứng là chính phủ có ý định chuyển tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt, một biện pháp không được cho phép theo luật hiện nay.

Nhiều chính trị gia của Labor (Đảng Lao động) đã tuyên bố rằng chính phủ Morrison muốn tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên chuyển sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt mà sẽ cho phép chính phủ kiểm soát cách họ chi tiêu tiền bạc của họ.

Không có bằng chứng hỗ trợ cho tuyên bố này. Bộ trưởng chịu trách nhiệm về chương trình thẻ này đã nói nhiều lần rằng chính phủ liên đảng không có ý định mở rộng chương trình này để bao gồm tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên. Luật hiện hành ngăn chặn việc người lãnh trợ cấp cao niên bị buộc chuyển sang dùng thẻ ghi nợ không cho rút tiền mặt, với ngoại lệ là những người lãnh trợ cấp cao niên ở Cape York, những người đã được cơ quan tiểu bang giới thiệu tới chương trình này.

Trong một thông cáo báo chí ghi ngày 27 tháng 10,, Labor MP Emma McBride, (Nghị Sĩ của Đảng Lao Động) người đại diện cho các cử tri thuộc khu vực Dobell ở Central Coast của NSW, nói rằng: “Hàng ngàn Coasties (cư dân ở vùng duyên hải này) sống nhờ vào trợ cấp cao niên, đang có nguy cơ bị buộc phải chuyển sang Chương trình Thẻ Phúc lợi Không Cho Rút Tiền mặt của Chính phủ Morrison. Chính phủ Morrison đang có một kế hoạch để buộc 80 phần trăm trợ cấp của mọi người chuyển sang thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt, để họ có thể kiểm soát và giới hạn cách những người lãnh trợ cấp chi tiêu tiền bạc của mình.”

Phó Lãnh đạo Labor là Richard Marles đưa ra tuyên bố tương tự trong một bài đăng trên Facebook từ ngày 21 tháng 10 rằng, Thủ Tướng Scott Morrison muốn “duy trì thẻ, và áp dụng cho tất cả những người lãnh trợ cấp”. Những tuyên bố rằng chính phủ muốn buộc “tất cả những người lãnh trợ cấp” chuyển sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt, cũng đã được các chính trị gia Labor khác đưa ra, bao gồm Justine Elliot, Brian Mitchell, Kate Thwaites, Tim Watts và Julian Hill.

Chương trình cashless debit card (CDC) (thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt) của chính phủ tách riêng tới 80 phần trăm các khoản trợ cấp phúc lợi vào một tài khoản ngân hàng có giới hạn, mà chỉ có thể dùng thẻ nhưng không cho phép rút tiền mặt hay chi tiêu vào một số thứ nhất định như rượu bia hay bài bạc.

The Chương trình CDC hiện đang được thử nghiệm với những người lãnh phúc lợi ở sáu khu vực, trong đó có Cape York ở cực bắc của Queensland. Vào tháng 12 năm 2020, chính phủ đã gia hạn chương trình thử nghiệm này thêm hai năm nữa sau khi không đạt được sự ủng hộ tại quốc hội để chương trình này trở thành vĩnh viễn.

Chính phủ đã không loại bỏ việc mở rộng chương trình CDC này đến những người lãnh phúc lợi khác. Vào tháng 3 năm 2020, Bộ trưởng Dịch vụ Xã hội, Anne Ruston, cho ủy ban quốc hội biết là bà “luôn sẵn sàng cho một cuộc trò chuyện về việc tiếp tục sử dụng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt như một biện pháp về phúc lợi”.

Các dân biểu của Labor đã viện dẫn việc mở rộng có thể xảy ra của chương trình này như bằng chứng là tất cả những người lãnh trợ cấp – trong đó bao gồm những người lãnh trợ cấp cao niên – sẽ bị chuyển sang dùng CDCs (như đây và đây). Tuy nhiên, Nghị sĩ Ruston đã nhiều lần loại bỏ việc buộc tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên chuyển sang dùng CDCs.

Trong một thông cáo báo chí ghi ngày 25 tháng 10 năm 2021, bà Ruston nói: “Cho tôi nói một cách rõ ràng về điều này – chính phủ Morrison sẽ không buộc những người lãnh trợ cấp cao niên chuyển sang dùng Thẻ Phúc lợi Không Cho Rút Tiền mặt. Chúng tôi chưa bao giờ có ý định đó, và sẽ không bao giờ.”

Ba ngày sau đó, vào ngày 28 tháng 10, bà Ruston nói với ủy ban Senate Estimates rằng bà “thẳng thừng” bác bỏ việc mở rộng chương trình này đến tất cả những người lãnh trợ cấp, nói rằng “chưa từng bao giờ có, hiện không có và sẽ không bao giờ có, dưới thời của chính phủ này, bất kỳ ý định nào về việc đòi hỏi những người lãnh trợ cấp cao niên phải chuyển sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt”.

Bà Ruston nói với ủy ban rằng chỉ trong các hoàn cảnh trong đó một người lãnh trợ cấp cao niên có thể chuyển sang thẻ là do tự nguyện hoặc theo các qui định của tiểu bang và lãnh thổ về tình trạng dễ bị tổn thương. Chính phủ liên bang “không có bất cứ quyền hạn nào để buộc bất kỳ người lãnh trợ cấp nào chuyển sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt,” bà nói.

Vào tháng 7 năm nay, bà Ruston viết cho COTA, nhóm vận động hành lang trước kia được gọi là Hội đồng Cao niên, để nói rằng chương trình CDC “không nhắm đến những người hưu trí” và “sẽ không bao giờ”.

Bà Ruston viết “…Tôi muốn chính thức trấn an quý vị rằng chính phủ liên đảng hiện không, chưa từng và sẽ không bao giờ có chính sách đòi hỏi những người lãnh trợ cấp cao niên phải chịu trợ cấp của mình chuyển qua Thẻ Phúc lợi Không Cho Rút Tiền mặt.”

Vào tháng 6, bà Ruston cho tờ The New Daily biết rằng chính phủ “không có kế hoạch và sẽ không bao giờ có kế hoạch buộc những người lãnh trợ cấp cao niên chuyển sang dùng thẻ ghi nợ không cho rút tiền mặt”.

Nghị sĩ Ruston cũng bác bỏ tuyên bố này nhiều lần trên mạng truyền thông xã hội, bao gồm ở đây, đây và đây.

Các quy định về tiêu chí hội đủ điều kiện cho CDC được định nghĩa trong luật, có nghĩa là bất kỳ sự thay đổi nào để chuyển những người lãnh trợ cấp cao niên sang dùng thẻ sẽ đòi hỏi luật hiện nay cần phải sửa đổi với sự ủng hộ của đa số phiếu trong cả House of Representatives (Hạ Viện) và Senate (Thượng Viện).

Theo các luật lệ được nêu ra trong Đạo luật Hành chính về An sinh Xã hội (từ điều 124PG đến điều 124PGE), những người lãnh trợ cấp cao niên không được bao gồm trong việc bắt buộc tham gia chương trình CDC trong năm trong số sáu khu vực thử nghiệm. Trường hợp ngoại lệ là Cape York.

Chính phủ nói rằng quyết định chuyển những người lãnh trợ cấp cao niên sang dùng thẻ ở Cape York là do đề nghị của Family Responsibilities Commission (FRC) (Ủy ban Trách nhiệm Gia đình), một cơ quan tiểu bang của Queensland hỗ trợ các cộng đồng cải tổ phúc lợi tại và quanh Cape York. Ngoài ra, những người lãnh trợ cấp cao niên sống trong bất kỳ khu vực nào trong số các khu vực thử nghiệm này có thể tự nguyện tham gia chương trình CDC này.

Vào thời điểm ngày 28 tháng 10, 25 người đang nhận trợ cấp cao niên của mình được trả vào CDC, theo thông tin được cung cấp cho ủy ban Senate Estimates. Hầu hết những người tham gia này là ở Cape York. Bà Ruston nói với ủy ban này rằng tất cả, chỉ trừ một người trong số 25 người này, đã tình nguyện chuyển sang chương trình này.

Vào tháng 12 năm 2020, chính phủ đã bỏ phiếu ủng hộ một cuộc biểu quyết tại quốc hội đưa ra một “sự cam kết” là không một người lãnh trợ cấp cao niên nào sẽ bị chuyển sang dùng CDCs, ngoại trừ những người tự nguyện hoặc được các cơ quan của tiểu bang và lãnh thổ cụ thể về phúc lợi giới thiệu.

Khi được hỏi về cơ sở cho tuyên bố rằng những người lãnh trợ cấp cao niên có nguy cơ bị chuyển sang CDC, nữ phát ngôn viên cho bà McBride đã chỉ vào các tuyên bố từ các thành viên của chính phủ cho biết sự ủng hộ đối với việc dần triển khai rộng khắp hơn của loại thẻ này (bao gồm ở đây và đây).

Trong một thư điện tử gửi tới AAP FactCheck, bà còn chỉ ra rằng, 25 người vốn đã nhận trợ cấp cao niên của mình được trả vào CDCs, bao gồm trợ cấp khuyết tật và trợ cấp người chăm sóc trong chương trình CDC ở các khu vực thử nghiệm và thực tế là những người lãnh trợ cấp cao niên có thể tự nguyện tham gia chương trình CDC. Không có bằng chứng nào được cung cấp để trực tiếp giải quyết tuyên bố rằng tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên sẽ bị buộc phải chuyển sang dùng CDCs. 

Văn phòng của ông Marles đã không trả lời yêu cầu muốn biết về cơ sở cho tuyên bố của ông.

NHẬN ĐỊNH CUỐI CÙNG

Không có bằng chứng là chính phủ liên đảng muốn chuyển tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên sang dùng thẻ phúc lợi không cho rút tiền mặt. Theo luật, không một người lãnh trợ cấp cao niên nào ở ngoài Cape York có thể bị buộc phải chuyển sang dùng thẻ, và việc mở rộng chương trình này sẽ cần sự thay đổi về luật pháp cũng như sự ủng hộ của đa số trong quốc hội.

Bộ trưởng đảm trách gia đình và dịch vụ xã hội Anne Ruston đã nhiều lần nói rằng chính phủ sẽ không đòi hỏi tất cả những người lãnh trợ cấp cao niên phải dùng thẻ.

Sai – Tuyên bố này là không chính xác.

* AAP FactCheck là thành viên được công nhận củaInternational Fact-Checking Network(Mạng lưới Quốc tế về Kiểm tra Dữ kiện Thực tế). Muốn được cập nhật về những kiểm chứng dữ kiện thực tế mới nhất của chúng tôi, hãy theo chúng tôi trên Facebook, Twitter và Instagram.