Một bức ảnh của cựu Thủ hiến Steele Hall vào khoảng thời gian ông được bầu làm thủ hiến. (Ảnh: State Library SA/Grimmett)
NAM ÚC - Cựu thủ hiến tiểu bang Nam Úcm Steele Hall, đã qua đời vào ngày 10 tháng Sáu, 2024, ở tuổi 95.
Thủ hiến Peter Malinauskas cho biết chính quyền đã đề nghị tổ chức tang lễ cấp tiểu bang cho gia đình Hall.
Sự nghiệp nghị sĩ của ông Hall kéo dài hơn 33 năm, bao gồm cả nhiệm kỳ ở cả nghị viện liên bang và tiểu bang.
Ông trở thành thủ hiến thứ 36 của tiểu bang Nam Úc sau cuộc bầu cử năm 1968.
Nhiều cải cách trọng yếu về bầu cử đã được khai triển trong nhiệm kỳ của ông, và những cải cánh này đóng vai trò trong sự thất bại trong cuộc bầu cử năm 1970 của ông.
Hai năm sau, ông rời khỏi đảng Tự do Nam Úc (Liberal and Country League) để thành lập đảng Liberal Movement và được bầu vào Thượng viện vào năm 1974.
Ba năm sau, ông từ bỏ công việc đó để tranh cử vào ghế hạ viện Liên bang nhưng không thành công.
Đến năm 1981, ông trở lại hàng ngũ Đảng Tự do, trở lại với tư cách là thành viên của khu vực Boothby, phía nam Adelaide, nơi ông giữ chức vụ này cho đến năm 1996.
Steele Hall làm thủ hiến được hai năm, nhưng sự nghiệp chính trị của ông kéo dài hơn 30 năm. (ABC News)
Cựu Thủ hiến Nam Úc, John Oslen, cho biết ông Hall "đã tạo nên một vị trí trong lịch sử" và thường "đặt chính quyền tại nhiệm của mình vào tình thế trắc trở vì vấn đề nguyên tắc".
Ông Olsen nói: “Các nguyên tắc của ông ấy luôn không thể bị bắt bẻ”.
“Ông ấy là một chính trị gia có lòng dũng cảm với những niềm tin của mình và theo đuổi chúng, mặc dù ông ấy đã gây ra sự trắc trở cho chính quyền và chức vụ thủ hiến thời ông ấy đương nhiệm”.
"Đó là dấu ấn trong cách ông ấy điều hành - luôn tuân theo nguyên tắc, áp dụng tính chính trực và lòng dũng cảm kiên định trong chính trị."
Cựu thủ hiến tiểu bang Nam Úc, John Olsen, tưởng nhớ đến ông Steele Hall như một chính trị gia dũng cảm. (ABC News: Rory McClaren)
Ông Olsen - người làm thủ hiến từ năm 1996 đến năm 2001 - cho biết ông Hall thường gọi điện cho mình trong thời gian làm thủ hiến để đưa ra lời khuyên về các chính sách.
Ông Olsen nói rằng mình có thể nhớ ông Hall đã chọn đi câu cá vào ngày bầu cử, điều này có thể là "bất thường" trong bối cảnh chính trị thời nay.
Ông Olsen nói “Điều đó cho bạn thấy sự bình tĩnh mà ông ấy mang lại… và sự tập trung mà ông ấy có,”
Ông Olsen cho biết đồng nghiệp cũ của ông đã "đi trước thời đại" với những lo ngại về sự phân chia chủng tộc ở Úc.
Steele Hall được nhớ đến như “huyền thoại” của nền chính trị tiểu bang Nam Úc.
Steven Marshall - người từng giữ chức thủ hiến từ năm 2018 đến năm 2022 - cho biết ông Hall là "một người khôn ngoan, hào phóng và can đảm, là hiện thân của các nguyên tắc".
Ông Marshall nói: “Steele đã loại bỏ sự thiên vị trong hệ thống bầu cử ở tiểu bang Nam Úc vốn ủng hộ đảng LCL mà ông lãnh đạo”.
"Rất ít người có thể nói rằng họ đã làm cho hệ thống chính trị mà họ lãnh đạo trở nên công bằng hơn - Steele có thể làm được nhưng ông ấy không có thói quen nói về bản thân."
Thượng nghị sĩ đảng Tự do, Simon Birmingham, đã mô tả ông Hall là một "huyền thoại của chính trị Nam Úc".
Ông nói: “Tôi thấy mình vô cùng may mắn khi được dành thời gian quý báu với Steele trong những năm làm chính trị của tôi, từ kinh nghiệm làm việc trong văn phòng bầu cử của ông ấy khi còn là một thiếu niên, cho đến những cuộc thảo luận với Joan và Steele tại nhà riêng của họ”.
"Việc xem Steele nói chuyện với khán giả là sự thể hiện sức thuyết phục, cái nhìn sâu sắc và sự khôn ngoan có được từ nhiều năm diễn thuyết chính trị."
Cựu thủ hiến thuộc Đảng Tự do, Steven Marshall, Steele Hall, và Dean Brown chụp ảnh cùng nhau vào tháng Tám năm 2018. (Ảnh: Được cung cấp, abc.net.au)
Ông Malinauskas cho biết ông Hall "được coi là một nhân vật quan trọng trong lịch sử chính trị Nam Úc".
Ông Malinauskas nói: “Ông ấy để lại danh tiếng về sự liêm chính và lòng dũng cảm chính trị, một người thực sự đặt đất nước của mình lên trên lợi ích chính trị của đảng phái”.
"Thay mặt Chính Quyền Tiểu bang, tôi muốn gửi lời chia buồn tới Joan, vợ của Steele, sáu người con, sáu đứa cháu và tất cả gia đình và bạn bè của ông ấy."
Theo nhà phân tích chính trị quá cố Dean Jaensch, thành tựu chính trị lớn nhất của ông Hall là làm sáng tỏ một hệ thống bầu cử gần như trao chính quyền cho đảng của ông Hall, bất kể cử tri muốn gì.
Trong gần 27 năm, đảng Liberal Country League, dưới sự lãnh đạo của Thủ hiến Tom Playford, đã kiểm soát nghị viện, mặc dù Đảng Lao động thường xuyên giành được hơn 50% số phiếu bầu.
Ông Jaensch cho biết người Nam Úc gọi nó là "Play-mander" (thao túng bầu cử để có lợi cho một đảng phái nào đó).
Giáo sư Jaensch đã từng nói với đài ABC trước khi qua đời vào năm 2022, rằng, “Chữ Play-mander có lẽ là chữ gerrymander nổi tiếng trên mà nhiều người trên thế giới đã từng biết qua”.
“Có thể nói, đó là một phương thức chia khu vực bầu cư rất thông minh vì nó tập trung vào khu vực nông thôn.”