Ảnh: Getty / Getty Images/vitapix

AUSTRALIA - Hướng dẫn về nước uống đã được sửa đổi tại Úc đã được công bố, để tham khảo ý kiến của công chúng. Bản cập nhật bao gồm các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn, về mức cho phép của chất được gọi là hóa chất vĩnh cửu, hoặc PFAS (Per- and polyfluoroalkyl substances),  trong nước máy, dựa trên bằng chứng khoa học mới nhất và hướng dẫn quốc tế về các cân nhắc đối với sức khỏe con người.

Từ bọt chữa cháy đến các vật dụng gia đình, chẳng hạn như chảo chống dính và vải chống bẩn, chất được gọi là hóa chất vĩnh cửu, hoặc PFAS, đã được sử dụng rộng rãi kể từ những năm 1950.

Các nghiên cứu và thử nghiệm đã chỉ ra rằng, nhóm 14 ngàn hóa chất vốn mất nhiều thời gian để phân hủy, có thể được tìm thấy trong môi trường.

Ngoài ra một sự hiểu biết rõ ràng hơn cũng đang xuất hiện, về tác động đối với sức khỏe con người.

Denis O'Carroll là giáo sư kỹ thuật xây dựng và môi trường, tại Đại học New South Wales.

Ông đã đồng sáng tác một nghiên cứu về mức PFAS trong nước ngầm và nước trên bề mặt, tức là nước ngọt trên mặt đất ở các con sông, đồng bằng ngập lụt, đất ngập nước và hồ chứa, ở Úc và trên toàn thế giới, được công bố trên tạp chí Nature Geoscience vào tháng Tư năm nay.

Denis O'Carroll  nói, "Chúng tôi đã xem xét nước ngầm và nước mặt trên quốc tế, chỉ là nước tự nhiên có thể sử dụng, được đưa qua nhà máy xử lý, và sau đó chúng ta có thể uống nước".

"Sau đó chúng tôi phát hiện ra rằng, PFAS đã lan rộng khắp thế giới trong nước ngầm và nước mặt của chúng tôi, ở nồng độ cao hơn mức được coi là chấp nhận được, tại nhiều khu vực pháp lý quốc tế”.

Hiện nay, các hướng dẫn của Úc về mức PFAS cho phép trong nước uống đang được sửa đổi, dựa trên bằng chứng khoa học hiện tại về rủi ro sức khỏe, khi tiếp xúc lâu dài với các hóa chất này.

Trong khi đó Hội đồng Nghiên cứu Y khoa và Sức khỏe Quốc gia cho biết, họ đã xem xét hướng dẫn PFAS mới nhất từ nước ngoài, bao gồm từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, Bộ Y tế Canada, Tổ chức Y tế Thế giới và Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu.

Giám đốc điều hành của Hội đồng, là Giáo sư Steve Wesselingh, cho biết các quy định nghiêm ngặt hơn đang được khuyến nghị để bảo vệ sức khỏe con người.

Các giới hạn mới ảnh hưởng đến bốn loại PFAS, được đo bằng nanogam trên mỗi lít.

Giáo sư Steve Wesselingh nói, “Điều này dựa trên các cân nhắc về sức khỏe con người và nồng độ của các PFAS sau đây trong nước uống, không được vượt quá các mức này".

"Bạn cần phải uống ở mức cao hơn các mức này trong suốt cuộc đời, để có được những gì chúng ta coi là, tránh các tác động độc hại hiện tại".

"PFOA đã giảm từ 560 xuống còn 200. PFOS trước đây chúng ta đã kết hợp với PFHxS ở mức 70, nay chúng ta đã giảm xuống còn 4".

"PFHxS đã giảm xuống còn 30 và PFBS trước đây chúng ta không có mức nào, bây giờ chúng ta có mức 1.000” .

Vào tháng Mười hai năm 2023, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế của Tổ chức Y tế Thế giới, đã phân loại một loại PFAS có tên là PFOA, là "gây ung thư cho con người".

Giáo sư Wesselingh cho biết, sẽ có sự khác biệt giữa các khu vực về cách tiếp cận, dựa trên các phương pháp luận và bối cảnh pháp lý khác nhau.

Giáo sư Wessenlingh nói "Ví dụ nếu một sản phẩm bị phản đối vì có tác dụng gây ung thư, nói cách khác có thể bị phản đối vì có bằng chứng gây ung thư, thì họ phải giảm mức độ của chúng xuống bằng không, hoặc càng gần bằng không càng tốt".

"Trong khi ở Úc chúng tôi có cách tiếp cận khác, trong đó chúng tôi xem xét ngưỡng mức".

"Trong khi nếu chúng tôi giảm xuống dưới ngưỡng đó, chúng tôi tin rằng không có nguy cơ chất đó gây ra vấn đề đã xác định, cho dù đó là vấn đề về tuyến giáp, về tủy xương hay ung thư”.

Ông cho biết khi đưa ra các con số đã sửa đổi, các chuyên gia ở Úc đã xác định rằng phần lớn bằng chứng chất lượng về tác động đến sức khỏe, là từ các nghiên cứu trên động vật.

Được biết vào ngày 26 tháng Chín, một cuộc điều tra của quốc hội New South Wales đã được thành lập, sau khi thử nghiệm độc lập đối với nước thô chưa qua xử lý, được báo cáo trên tờ Sydney Morning Herald cho thấy, các ổ nhiễm PFAS, bao gồm cả trong các đập ở Blue Mountains.

Cuộc thử nghiệm đó diễn ra hồi đầu tháng Chín, do Sydney Morning Herald ủy nhiệm, đã phát hiện ra nồng độ cao của hai loại PFAS là PFOS và PFHxS ở Adams Creek, nơi cung cấp nước cho Đập Medlow.

Nồng độ 3,7 microgam trên một lít, cao hơn 50 lần so với hướng dẫn hiện tại của Úc là 0,07 microgam.

Để phòng ngừa, WaterNSW đã ngắt kết nối Đập Medlow và Đập Greaves Creek ,khỏi nguồn cung cấp nước uống vào ngày 28 tháng Tám, sau khi các cuộc thử nghiệm của chính phủ cũng cho thấy nồng độ PFAS cao, mặc dù ở mức thấp hơn là 0,09 microgam trên một lít, nhưng vẫn cao hơn các hướng dẫn hiện tại.

Jon Dee, là một cư dân địa phương ở Blue Mountains, một doanh nhân xã hội và người ủng hộ môi trường, cũng là người đồng sáng lập tổ chức phi lợi nhuận về môi trường của Úc là Planet Ark.

Ông cho biết việc phát hiện ra nồng độ PFAS cao, là điều đáng lo ngại.

Ông nói, "Vâng, chúng ta đang ở trong tình huống mà mức độ hoàn toàn không an toàn của các hóa chất PFAS mãi mãi này, có mặt trong nước uống của chúng ta".

"Rất nhiều người trong chúng ta hiện đang phải mua bộ lọc nước thẩm thấu ngược, có giá hàng trăm đô-la".

"Trên thực tế, bộ lọc mà tôi vừa mua là một đơn vị trị giá một ngàn đô-la".

"Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải trả hóa đơn tiền nước theo cùng cách, mà mọi người ở Sydney phải trả".

"Mọi người dân ở Sydney đang uống nước từ Đập Warragamba, có mức PFAS thấp hơn 300 lần, so với mức chúng ta có ở đây tại Blue Mountains”.

Ông Dee cho biết, tình hình đã thúc đẩy ông giúp thành lập nhóm hành động, có tên là STOP PFASS.

Ông hoan nghênh các hướng dẫn dự thảo mới nhất như một bước tiến, nhưng cho biết nó chưa đủ xa và phải phù hợp với tiêu chuẩn cao hơn ở nước ngoài tại các quốc gia như Hoa Kỳ và Canada.

Bộ trưởng Bộ Phụ Trách về Nước tại New South Wales là Rose Jackson, đã đưa ra một tuyên bố trấn an người dân rằng, "các cuộc thử nghiệm thực hiện gần đây và đang diễn ra".

Bản tuyên bố cho biết các cuộc thử nghiệm gần đây nhất cho thấy, "tất cả nước hiện do Sydney Water và Hunter Water cung cấp, đều tuân thủ các Hướng dẫn về nước uống hiện hành của Úc và vẫn an toàn để uống".

Bà cho biết các biện pháp đang được thực hiện, để giảm mức PFAS ở khu vực Blue Mountains, bằng cách cô lập các địa điểm phát hiện PFAS và sử dụng nhiều nước hơn từ một con đập thay thế là Đập Oberon.

Còn ông Dee cho biết, ông không hài lòng với phản hồi đó.

Ông nói, "Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Phụ trách về Nước tại NSW không thể có cả hai cách".

"Một mặt, bà ấy nói rằng nước máy an toàn để chúng ta uống, nhưng các hướng dẫn mới ban hành lại nói rằng, nó không an toàn".

"Nếu bạn xem các hướng dẫn về nước uống của Hoa Kỳ, thì nước uống của chúng ta ở Blue Mountains chứa các hóa chất PFAS, ở mức cao gấp 4 lần so với mức được coi là an toàn ở Hoa Kỳ".

"Vì vậy theo quan điểm của chúng tôi, Bộ trưởng Bộ Nước và chính quyền New South Wales, Sydney Water và Water NSW đang đánh lừa người dân ở Blue Mountains, khi nói rằng nước máy của chúng ta an toàn để uống, mà thực tế là không phải vậy”.

Còn Giáo sư Denis O'Carroll cho biết, ông hoan nghênh các hướng dẫn dự thảo, nhưng tin rằng cần đưa thêm nhiều loại hóa chất PFAS hơn.

"Vì vậy tôi nghĩ rằng, chính phủ nên xem xét mở rộng phạm vi và phạm vi của PFAS mà họ đang xem xét, để có thể đưa vào".

"Tôi chắc chắn rằng họ sẽ làm như vậy, nhưng điều đó sẽ được sử dụng để đẩy nhanh quá trình đó sẽ tốt".

"Canada và những quốc gia xem xét nhiều hơn, ví dụ Canada sẽ xem xét 25, Liên minh Châu Âu sẽ xem xét tất cả 14 ngàn loại PFAS”.

Ông cũng kêu gọi, thử nghiệm toàn diện hơn về mức PFAS trong các nguồn nước trên khắp Úc và đó là trách nhiệm của chính quyền tiểu bang và lãnh thổ.

Trong khi đó, Giáo sư Tony Lawler, là Giám đốc Y khoa của Bộ Y tế và Chăm sóc Người cao niên Úc, cho biết chính phủ liên bang đã ủy quyền nghiên cứu về PFAS và tác động của nó, đối với sức khỏe con người trong các cộng đồng Úc.

Ông nói, "Năm 2016, Bộ đã ủy quyền cho Đại học Quốc gia Úc tiến hành một nghiên cứu dịch tễ học, để kiểm tra các tác động tiềm ẩn đến sức khỏe, do tiếp xúc với PFAS tại ba cộng đồng của Úc, như Katherine ở Lãnh thổ phía Bắc, Oakey ở Queensland và Williamtown ở New South Wales".

"Tôi lưu ý rằng những người sống tại 3 khu vực điều tra PFAS đó, có nhiều khả năng gặp phải tình trạng căng thẳng về mặt tâm lý, hơn những người sống ở các cộng đồng tương đương".

"Chính phủ rất coi trọng sự giúp đỡ và phúc lợi của người dân Úc, bao gồm cả sức khỏe về mặt tâm thần và cam kết xây dựng một hệ thống sức khỏe tâm thần vững mạnh cho Úc”.

Được biết các dự thảo hướng dẫn về nước của công chúng, sẽ được thu thập trong tháng tới cho đến ngày 22 tháng Mười một.

Các hướng dẫn cuối cùng dự trù sẽ được công bố vào tháng Tư năm sau.