Lãnh đạo phe đối lập Peter Dutton và người phát ngôn quốc phòng Andrew Hastie đã cam kết sẽ tăng chi tiêu quốc phòng của Úc lên 3 phần trăm trong một thập kỷ. Nguồn: AAP / Mick Tsikas

 

 

AUSTRALIA - Liên đảng cam kết sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP nếu đắc cử. Đảng Lao động chỉ trích kế hoạch này thiếu chi tiết rõ ràng.

 

Ông Andrew Hastie, phát ngôn viên quốc phòng của phe đối lập, nói, “Nhiệm vụ quan trọng nhất của chính phủ Úc là giữ an toàn cho người dân Úc.”

 

Ông và Lãnh đạo đối lập Peter Dutton đã công bố kế hoạch của Liên đảng: nếu đắc cử, họ sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP trong vòng một thập niên.

 

“Đây sẽ là một khoản chi tiêu quan trọng, vì chúng ta cần giữ an toàn cho đất nước, duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực, cũng như là một đồng minh tốt với các đối tác, nước Úc cần đầu tư vào quốc phòng.”

 

 

Chi tiêu quốc phòng trở thành tâm điểm trong chiến dịch tranh cử

Liên đảng hứa sẽ tăng chi tiêu lên 2,5% GDP trong vòng 5 năm tới, với chi phí ước tính là 21 tỷ đô la, trước khi đạt mục tiêu 3% trong một thập kỷ.

 

Điều đó đồng nghĩa với hơn 134 tỷ đô la chi tiêu mỗi năm.

Hiện tại, chi tiêu quốc phòng chiếm 2% GDP. Đảng Lao động dự định tăng lên 2,2% trong 5 năm tới, và 2,35% trong gần một thập kỷ.

 

 

Vậy mục tiêu 3% này là gì?

 

Giáo sư Andrew Car, tại Đại học Quốc Gia Úc Đại Lợi (ANU),  nói, “GDP từ lâu được dùng như một thước đo phi chính thức cho chi tiêu quốc phòng. Nó không phải là thước đo hoàn hảo có thể dao động tùy vào tăng trưởng hay suy thoái kinh tế.”

"Nó không liên kết trực tiếp với những gì chúng ta sẽ chi tiêu trong một cuộc xung đột. Nhưng nó cho thấy tỷ trọng ngân sách chính phủ dành cho an ninh quốc gia. Và vì là con số tròn, dễ nhớ, nên thường rất hấp dẫn.”

“Thật không may, nó không cho ta biết số tiền đó dùng để làm gì, hay liệu có giải quyết trực tiếp các thách thức an ninh quan trọng hay không.”

 

Ông Carr cho biết chi tiêu quốc phòng của Úc từng đạt đỉnh trong Thế chiến II, ở mức hơn 30% GDP.

 

Vào các thập niên 1960 và 1980, tỷ lệ này dao động quanh mức 2-3%, và giảm xuống mức thấp nhất vào năm 2013, khoảng 1,6%.

 

Nhưng theo ông, điều quan trọng không phải là con số.

“Tôi nghĩ đây là một bước đi cần thiết và đáng khích lệ. Nhưng sẽ tốt hơn nếu Liên đảng tập trung vào họ định chi tiêu vào điều gì, đâu là các thách thức chiến lược lớn mà họ muốn giải quyết – thay vì chỉ đưa ra một con số tròn như thể đó là đại diện cho an ninh tổng thể.”

 

Mục tiêu 3% này cũng từng được chính phủ Hoa Kỳ nhiều lần đề cập.

 

Tổng thống Donald Trump từng kêu gọi các thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng nhằm phản ứng trước cuộc chiến đang diễn ra của Nga tại Ukraine.

 

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cũng từng kêu gọi Úc nhanh chóng nâng chi tiêu lên 3% trong bối cảnh hai nước đang tăng cường quan hệ quốc phòng trong khuôn khổ hiệp ước AUKUS.

 

Chuyên gia quốc phòng Jennifer Parker từ ANU nói rằng còn có những lý do khác để tăng ngân sách quốc phòng.

“Đó không phải là lý do chính đáng để chúng ta làm điều này. Chúng ta nên làm điều đó vì tình hình chiến lược đang thay đổi nhanh chóng, và chúng ta đơn giản là chưa có đủ năng lực trong lực lượng quốc phòng, bất chấp sự nỗ lực của các nam nữ quân nhân.”

 

Bà cho rằng việc tăng ngân sách là rất quan trọng hiện nay.

“Chi tiêu quốc phòng hạn chế là một trong những rào cản chính ảnh hưởng đến khả năng lực lượng quốc phòng Úc có đủ năng lực để bảo vệ người dân trong hoàn cảnh chiến lược hiện tại. Việc này không chỉ nhằm chuẩn bị cho xung đột, mà còn giúp giảm nguy cơ xảy ra xung đột.”

 

 

Vậy tiền sẽ dùng để làm gì?

Lãnh đạo đối lập đưa ra một danh sách mong muốn:

“Máy bay không người lái, vũ khí điều khiển chính xác, đạn dược, năng lực trên các nền tảng khác nhau, bao gồm cả tàu hộ tống. Nhưng chúng tôi không công bố hợp đồng mua sắm từ phe đối lập.”

 

Tuy nhiên, ông không đưa ra chi tiết cụ thể, điều này bị Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles chỉ trích.

 

Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles nói, “Liên đảng hoàn toàn không thực hiện bất kỳ công việc thực chất nào liên quan đến chính sách quốc phòng. Ném ra một con số mà không đưa ra kế hoạch tài chính hoặc chi tiêu cụ thể thì không thể gọi là tăng chi tiêu quốc phòng.”

 

Ông nói rằng Đảng Lao động sẽ tiếp tục đánh giá nhu cầu của lực lượng quốc phòng.

“Không có năng lực mới nào được công bố trong chính sách quốc phòng của Liên đảng hôm nay. Chúng tôi tin rằng cần tăng chi tiêu quốc phòng, đó là lý do vì sao dưới thời Lao động, chúng ta đã chứng kiến mức tăng chi tiêu quốc phòng trong thời bình lớn nhất lịch sử nước Úc.”

 

Phe đối lập chưa làm rõ họ sẽ lấy tiền từ đâu, nhưng họ đề xuất hủy bỏ các gói cắt giảm thuế của Lao động để tiết kiệm 17 tỷ đô- la trong dự toán ngân sách tương lai.

 

Peter Dutton tự tin sẽ tìm ra các khoản tiết kiệm khác.

“Chúng tôi sẽ tìm cách tiết kiệm, như John Howard đã làm năm 1996, bằng cách loại bỏ các chương trình mà Lao động đầu tư nhưng không hiệu quả. Chúng tôi đã cam kết bảo vệ ngân sách cho y tế, giáo dục và các khoản chi tiêu liên bang khác.”

 

 

Lao động bị xem là 'thiếu quyết đoán' về an ninh quốc phòng

Đây là tuyên bố muộn từ Liên đảng.

 

Việc bỏ phiếu sớm đã bắt đầu, với kỷ lục nửa triệu cử tri đi bầu trong ngày đầu tiên.

 

Phe đối lập đang gây thêm áp lực cho Lao động khi các lá phiếu bắt đầu được bỏ.

 

Việc bảo vệ an ninh quốc gia của Lao động bị đặt nghi vấn trong suốt chiến dịch, sau khi Trung Quốc tiến hành diễn tập quân sự ở biển Tasman mà không báo trước, và một tàu Trung Quốc đã đi vòng quanh Úc.

 

Phát ngôn viên quốc phòng của Liên đảng, ông Andrew Hastie, cũng buộc phải làm rõ quan điểm về phụ nữ trong quân đội.

“Chính sách của Liên đảng là mở tất cả các vai trò chiến đấu cho phụ nữ. Đây là quan điểm lâu dài của chúng tôi. Điều duy nhất chúng tôi yêu cầu là tiêu chuẩn cao, vì trong chiến đấu, không có giải thưởng nào cho vị trí thứ hai, chúng ta phải thắng trong mọi trận chiến.”

 

Cựu binh sĩ này từng nói với Sky News năm 2018 rằng các đơn vị chiến đấu trực tiếp hiệu quả hơn khi toàn nam giới.

 

Giờ ông khẳng định các vai trò sẽ được mở cho tất cả người dân Úc.

“Tôi nghĩ đến những gì tôi từng trải qua. Tập luyện với đạn thật, luyện tập cứu người bị thương – yêu cầu thể lực cao cả về sức bền và sức mạnh, kỹ năng vận động tinh, bắn đạn thật. Tôi nhớ có lần phải cõng người đồng đội nặng 85kg cùng ba lô và trang bị, chân tôi gần như sụp đổ. Tôi nói điều tôi từng nghĩ."

"Nhưng điều người dân Úc cần biết là dưới chính phủ liên đảng do ông Dutton lãnh đạo, chính sách quốc phòng sẽ mở cửa cho tất cả người dân Úc.”

 

 

(Theo SBS News)