.png)
Chính phủ Úc công bố mục tiêu giảm phát thải năm 2035 – Hình ảnh: theguardian
Thủ tướng Albanese cho biết mức cắt giảm khí thải từ 62% đến 70% là "điểm lý tưởng" khi Liên đảng bác bỏ mục tiêu "phá hoại nền kinh tế" và Đảng Xanh gọi đó là "sự phản bội".
AUSTRALIA - Chánh phủ Albanese khẳng định mục tiêu mới giảm phát thải vào năm 2035 từ 62% đến 70% là "mức tham vọng ở mức cao nhứt", trong khi giới vận động chống biến đổi khí hậu cảnh báo rằng mục tiêu này chưa đạt được những gì Úc nên làm để chống lại sự ấm lên toàn cầu.
Tổng trưởng Năng Lượng và Khí hậu, Chris Bowen, cho biết mục tiêu năm 2035 trên mức 70% so với mức năm 2005 là "không thể đạt được" khi ông tuyên bố mục tiêu mới của chánh phủ phù hợp với mục tiêu toàn cầu là hạn chế mức tăng nhiệt độ ở mức 1,5 độ C.
Hôm 18/09, chánh phủ đã công bố mục tiêu phát thải được mong đợi từ lâu vào năm 2035, cùng với một kế hoạch tổng thể nhằm đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, bao gồm các tiến trình cụ thể cho sáu lĩnh vực của nền kinh tế.
Chánh phủ cũng công bố các biện pháp trị giá 8 tỷ Úc kim để thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh và công bố mô hình ngân sách cho thấy việc cắt giảm 65% lượng khí thải có thể giúp nền kinh tế tăng trưởng 2 nghìn tỷ Úc kim vào năm 2050.
Thông báo này đã gây ra một cuộc tranh cãi chánh trị ngay lập tức, khi Đảng cấp tiến Liberal bác bỏ mục tiêu "phá hoại nền kinh tế" năm 2035, và Đảng Xanh gọi phạm vi mục tiêu của Đảng Lao động là "sự phản bội" đối với hành tinh Trái đất.
Thủ tướng Anthony Albanese phát biểu, "Chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi đã đạt được mục tiêu",
"Sẽ có những lời chỉ trích từ một số người cho rằng mục tiêu này quá cao, cũng có những người cho rằng mục tiêu này quá thấp."
Mức giảm khí thải từ 62% đến 70% so với mức năm 2005 được lựa chọn dựa trên khuyến nghị cuối cùng từ Cơ quan Biến đổi Khí hậu (Climate Change Authority), do Matt Kean đứng đầu, đã được chuyển cho Tổng trưởng Bowen vào ngày 12/09 và được xem xét tại nội các vào ngày 18/09.
So sánh mục tiêu năm 2035 của Úc với các quốc gia khác
So sánh tỷ lệ phần trăm mục tiêu giảm phát thải mà mỗi quốc gia công bố vào năm 2035, được đặt theo năm cơ sở năm 2005
.png)
Đồ họa của Guardian, Nguồn: Climate Analytics
Ghi chú: *Được Tổng thống Biden công bố, và ông Trump sau đó đã rút khỏi Thỏa thuận Paris
Mức giảm được khuyến nghị thấp hơn so với khuyến nghị sơ bộ của Cơ quan Biến đổi Khí hậu từ tháng Tư năm 2024, cho rằng mục tiêu từ 65% đến 75% là tham vọng nhưng có thể đạt được.
Trong báo cáo cuối cùng, Cơ quan Biến đổi Khí hậu đặt mức trần là 70%.
Báo cáo nhận định: "Cơ quan tư vấn chính sách chống biến đổi khí hậu nhận thấy mục tiêu giảm phát thải 62-70% so với mức năm 2005 là tham vọng cao nhất có thể của Úc, xét đến các vấn đề được quy định trong luật liên quan, là khả thi và phù hợp với lợi ích quốc gia và kinh tế của Úc".
"Mặc dù một số phân tách cho thấy về mặt kỹ thuật, Úc có thể đạt được mục tiêu cao hơn nữa, nhưng phân tách của chúng tôi cho thấy việc này sẽ đi kèm với rủi ro cao hơn khi thực hiện, và có thể đòi hỏi các chính sách có tác động cao hơn đáng kể liên quan đến xã hội, môi sinh, hoặc kinh tế trong ngắn hạn".
Báo cáo cho biết, ngay cả, việc đạt được ngưỡng thấp hơn cũng không dễ dàng, đòi hỏi cùng với những thay đổi khác, phải giảm một nửa mức phát thải ở hiện tại, tăng gấp sáu lần công suất lưu trữ, tăng gấp bốn lần công suất điện gió, và xe điện chiếm một nửa số xe mới được bán ra từ nay đến năm 2035.
Giới vận động chống biến đổi khí hậu lập luận rằng mục tiêu mới bao gồm mức 75% phải đáng tin cậy, một mức tham vọng được ủng hộ bởi liên minh các doanh nghiệp do Andrew Forrest hậu thuẫn.
Tổng trưởng Bowen cho biết mục tiêu trên 70% là "không thể đạt được", và lập luận rằng phạm vi được chọn là "mức tham vọng cao nhứt có thể đạt được".
Ông nói: "Chúng ta sẽ không giả vờ rằng một con số trên 70% mà không có bằng chứng, không có mô hình, không có lời khuyên nào có thể đạt được, là một tham vọng hợp lý để đất nước này theo đuổi".
Lặp lại những bình luận được đưa ra với tờ Guardian Australia, Tổng trưởng Bowen cho biết mục tiêu của chánh phủ phù hợp với báo cáo năm 2021 của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu ( Intergovernmental Panel on Climate Change), trong đó cho rằng lượng khí thải toàn cầu cần phải giảm 68% vào năm 2035 để thế giới đạt được mục tiêu 1,5 độ C.
Thỏa thuận Paris nêu rõ rằng các nước phát triển, như Úc, được kỳ vọng sẽ dẫn đầu trong việc cắt giảm khí thải, xét đến việc họ đã được hưởng lợi từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nhiều thập niên.
Dự báo hàng năm mới nhất của Bộ Khí hậu cho thấy Úc đang đi đúng hướng để giảm 51% lượng khí thải so với mức năm 2005 vào năm 2035, đồng nghĩa với việc chánh quyền Albanese phải đẩy nhanh đáng kể các nỗ lực nếu muốn đạt được mục tiêu mới.
Việc công bố mục tiêu năm 2035 được đưa ra sau khi một báo cáo mang tính bước ngoặt cho thấy không người dân Úc nào có thể thoát khỏi các mối đe dọa "dần dần, tích tụ và xảy ra đồng thời" của cuộc khủng hoảng khí hậu.
Được Thủ tướng Albanese mô tả là một "lời cảnh tỉnh", đánh giá rủi ro khí hậu quốc gia cảnh báo 1,5 triệu người có thể gặp nguy cơ do mực nước biển dâng cao, và số ca tử vong liên quan đến nhiệt độ, có thể tăng vọt nếu nhiệt độ toàn cầu tăng trên 2 độ C.
Lãnh đạo Đảng Xanh, là bà Larissa Waters, cho biết mục tiêu này cho thấy Đảng Lao động đã "từ bỏ khoa học", một lời chỉ trích cũng được đưa ra bởi thượng nghị sĩ độc lập David Pocock.
Bà Waters nói, "Việc Đảng Lao động hoàn toàn thất bại trong việc đạt được mục tiêu khí hậu là một sự phản bội đối với con người và hành tinh này, đồng thời là một chiến thắng cho các tập đoàn than và khí đốt".
Nội các đối lập của bà Sussan Ley đã họp ngay sau thông báo hôm 18/09, và đồng ý phản đối mục tiêu mới, bao gồm cả việc Đảng Lao động cố gắng đưa nó vào luật.
Lãnh đạo Phe Đối lập cho biết, "Liên Đảng mạnh mẽ bác bỏ mục tiêu giảm phát thải năm 2035 gây tổn hại nền kinh tế của Đảng Lao động, một ảo tưởng dựa trên những giả định sai lầm và không thể tin được".
Phe Đối lập đang trong cuộc đấu tranh nội bộ về chánh sách khí hậu khi một nhóm nhỏ trong Đảng cấp tiến Liberal và Đảng Quốc Gia thúc đẩy Liên Đảng từ bỏ cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Giám đốc điều hành của Hội đồng Khí hậu (Climate Council), là bà Amanda McKenzie, cho biết mức mục tiêu khí thải thấp nhất của chánh phủ là chưa đủ, nhưng 70% là "gần hơn với mức cần thiết để bảo vệ người dân Úc".
Giám đốc chương trình khí hậu và năng lượng của Quỹ Bảo tồn Úc (Australian Conservation Foundation - ACF), là ông Gavan McFadzean, cho biết mục tiêu "nhút nhát" của chánh phủ đã không đáp ứng được yêu cầu.
Ông Shiva Gounden, người đứng đầu chiến dịch Thái Bình Dương tại tổ chức Greenpeace Australia, cho biết thông báo này là một "sự xúc phạm" đối với các cộng đồng đang phải đối mặt với khủng hoảng khí hậu.
Ông Simon Sheikh, một thành viên sáng lập của liên minh phong trào Doanh Nghiệp Vì Mục tiên 75% (Business for 75 coalition), người ủng hộ mục tiêu 75%, cho biết thông báo của chánh phủ là một "bước tiến vững chắc".
Hội đồng Khoáng sản Úc (Minerals Council of Australia), đại diện cho một số công ty nhiên liệu hóa thạch lớn nhất quốc gia, cho biết phạm vi mục tiêu là sự cân bằng giữa "tham vọng và thực tế", nhưng cũng nói thêm rằng mức cao nhứt là "rất tham vọng".
Mục tiêu phát thải năm 2035 dự kiến đạt được trước cuộc bầu cử liên bang vào tháng Năm nhưng đã bị trì hoãn để cơ quan khí hậu có thêm thời gian đánh giá những tác động của việc ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc.
Việc Tổng thống Trump rút Hoa Kỳ - quốc gia gây ô nhiễm lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc - khỏi Thỏa thuận Paris ( Paris Agreement ) đã làm dấy lên lo ngại về nỗ lực toàn cầu hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0.
(Theo Báo Nam Úc savietnews.com.au)
