Julie El-Bayeh. Ảnh: SBS

Giá trái cây và rau củ tiếp tục tăng cao. Điều này đã khiến nhiều gia đình phải cắt giảm món ăn trong bữa cơm, dẫn đến nguy cơ đối với sức khoẻ và dinh dưỡng. Tuy nhiên có thể nào vừa ăn uống bổ dưỡng mà vẫn giữ được chi phí thấp?

Hàng giao từ sáng sớm đã có mặt tại một điểm phân phối thực phẩm thuộc miền Tây Sydney, địa điểm này do Julie El-Bayeh điều hành.

Cô đang xếp những hộp thực phẩm vào garage để các gia đình quanh vùng đến nhận.

Sáng nay chúng tôi có 20 thùng trái cây và rau chuyển đến nhà tôi. Việc tiếp theo là chúng tôi sẽ phân phối chúng vào các hộp thực phẩm cho mỗi thành viên. Chúng tôi bắt đầu với trái cây, rau, món nặng đặt ở dưới, món nhẹ đặt lên trên.

Julie là một trong 150 điểm giao thực phẩm – còn gọi là hubsters – và cô là một thành viên của một tổ chức xã hội có tên gọi Box Divvy.

Như cái tên đã nói rõ việc làm của nhóm này, đó là các thành viên chia nhau những thùng thực phẩm tươi mua lại từ nơi bán sĩ.

Điều này vô cùng quan trọng cho nhiều người trong số họ, vì hiện nay một búp xà lách đã có giá đến 10 đô la tại một vài nơi, trong khi đó giá bán lẻ của Box Divvy là 4 đô rưỡi.

Đây là cơ hội tuyệt vời bởi vì khi bạn so sánh với giá tại siêu thị, giá của Box Divvy luôn luôn rẻ hơn từ 30 đến 40%.

Box Divvy là một doanh nghiệp xã hội khởi nghiệp vào ba năm trước, và đến nay đã có 7000 gia đình khắp New South Wales và Canberra tham gia thành viên.

Đồng sáng lập tổ chức là Jayne Travers-Drapes nói biện pháp đi thẳng từ nông trại đến hộ gia đình đã giúp giảm bớt chi phí vận chuyển.

Chúng tôi không có kho hàng lớn hay chuỗi cung ứng. Mọi thứ đều đến thẳng từ tay nông gia. Chúng tôi làm nhẹ bớt hoặc bỏ qua nhiều khâu vận chuyển, thực phẩm được đóng gói và các thành viên đến nhận trong cùng một ngày. Vì vậy quả thật bạn không cần tốn nhiều tiền mà vẫn ăn đồ tươi mới.

Việc điều hành một địa điểm giao nhận, tức hubster, cũng giúp Julie kiếm thêm một khoản thu nhập nhỏ.

Tôi bắt đầu với 12 thành viên và từ từ, miệng truyền miệng, đến nay con số đã lên đến 40, 41 gia đình. Bởi vì số lượng tăng lên, nên tôi cũng bán được nhiều hộp thực phẩm hơn, tuần nay tôi đã thu được 2000 đô la. Bản thân tôi kiếm được khoảng 12% trong số đó, như vậy tôi có được lợi nhuận khoảng 220 hoặc 230 đô-la.

Thu nhập này vô cùng quan trọng, vì Julie đã nghỉ làm tại trường học hồi năm ngoái để chăm sóc cho mẹ cô, bà Nadia, nay 77 tuổi.

Mẹ tôi bị chẩn đoán mắc chứng sa sút trí tuệ do mạch máu, một căn bệnh về não. Vì vậy, bà ấy đã quên rất nhiều. Bà ấy thường xuyên bối rối không biết đang ở đâu và đang làm gì. Chúng tôi phải luôn ở bên bà ấy, phải giám sát bà 24/24 cả ngày lẫn đêm.

Gia đình Julie di dân đến Úc từ Lebanon trong những năm 1970, và họ hàng cô, trong đó có cô Rose El-Bayeh là một trong những thành viên của nhóm.

Tôi hiện sống với cha mẹ già và cả hai đều mắc bệnh tiểu đường. Vì vậy điều vô cùng quan trọng với gia đình chúng tôi là mỗi ngày đều phải ăn uống kỹ lưỡng, cần nhiều trái cây và rau xanh cũng như các thực phẩm có chỉ số đường huyết (chỉ số GI) thấp.

Tuy nhiên giá cả tăng cao khiến nhiều gia đình phải cắt giảm bớt bữa ăn.

Chỉ số giá tiêu dùng trong tuần này cho thấy giá rau xanh đã tăng hơn 6% so với quý tháng 6.

điều này khiến nhiều chuyên gia y tế lo lắng, chỉ số thống kê mới nhất cho thấy chỉ có 8% trẻ em và 6% người lớn được ăn uống đầy đủ và bổ dưỡng theo yêu cầu tiêu thụ rau quả hàng ngày được đề nghị.

Matthew Dick là chuyên gia dinh dưỡng tại Health and Wellbeing Queensland:

Phản ứng đầu tiên của tôi đối với giá rau tăng cao đó là chuyện chẳng có gì lớn lao cả, vì rõ ràng chúng ta vốn không ăn nhiều rau. Tiêu thụ rau xanh vốn đã rất thấp. trong khi đó 40%   các bệnh tim mạch đều xuất phát từ thói quen ăn uống. Đó là một tỉ lệ rất lớn. vì vậy hãy ăn nhiều rau, việc tiêu thụ rau có ảnh hưởng quan trọng đến các bệnh tim mạch cũng như giảm nguy cơ đột quỵ cho bạn.

Trong khi nhiều nông gia đang thu hoạch các sản phẩm mùa đông thì không phải lúc nào họ cũng nhận tin tức tốt.

Nông gia trồng rau thế hệ thứ hai Daniel Vella và em trai Jason đang thu hoạch các loại rau xanh tại điền trang của gia đình ở Tây Nam Sydney.

Giá cả tại thị trường có lẽ đang ở mức cao nhất mà tôi từng chứng kiến. Thậm chí là mức cao nhất mà cha tôi từng chứng kiến.

Cha của họ, ông Charlie bắt đầu nông trại đầu tiên của gia đình sau khi di dân đến Úc từ Malta trong những năm 1960 và sự nghiệp trồng rau của gia đình ông phát triển dần dần từ lúc đó.

Nông trại của nhà Vellas hiện nay trải rộng 60 hectares – chủ yếu trồng cải, rau xanh Á châu và xà lách.

Tuy nhiên đây là một năm đầy khó khăn.

Thu hoạch vụ đông bị sụt giảm và họ đã bị mất sản lượng trị giá khoảng 250 ngàn đô-la sau những đợt mưa bão liên tục. Daniel Vella giải thích.

Trận lụt và bão hồi tháng Hai đã khiến chúng tôi hầu như mất trắng. Chúng tôi chỉ có thể thu hoạch được khoảng một phần tư sản lượng mà chúng tôi thường xuyên thu hoạch được cùng kỳ năm ngoái.

Giống như nhiều nông gia Úc khác, thời tiết mưa bão chỉ là một phần thất thoát của Daniel.

Ngoài ra thật khó để tìm kiếm nhân công. Giá phân bón tăng gấp đôi so với năm ngoái. Xăng dầu cũng gần gấp đôi.

Các chi phí sản xuất tăng cao có nghĩa rằng người đi chợ chưa thể mua được nhiều thực phẩm tươi trong những tháng tới, vì vậy những doanh nghiệp xã hội như Box Divvy có thể mang lại lợi ích cho cả người mua và các nông gia, như người đồng sáng lập Jayne Travers-Drapes giải thích.

Chúng tôi thực sự hợp tác với các nhà nông, đưa ra giá mua hợp lý và chúng tôi mua vào, đặt biệt là mua các sản phẩm địa phương. Bởi vì chúng tôi có tới 7000 thành viên, và chúng tôi đã bắt đầu đạt được một số lượng mà như các nông gia nói là họ sẽ trồng những gì chúng tôi cần, bởi vì họ biết chúng tôi sẽ mua sản phẩm họ trồng. Điều này vô cùng quan trọng. Nay họ đã có một hệ thống cung ứng bảo đảm.

Jayne nói mục đích của Box Divvy là xây dựng cộng đồng – vì vậy các điểm giao hàng cũng là nơi giúp phân phối sản phẩm dư thừa cho các gia đình khó khăn.

Họ có thể đặt những món họ không cần vào một cái hộp gọi là hộp nhân ái và cái hộp đó sẽ đến với gia đình khó khăn trong vùng, chẳng hạn phụ nữ tị nạn hoặc những người thất nghiệp.

Còn đối với những điểm giao hàng đang ngày càng phát triển như nơi là Julie điều hành, thì doanh thu chỉ là một phần của bức tranh lớn lao hơn.

Trẻ em được ăn uống bổ dưỡng, cha mẹ chúng cũng ăn uống khoẻ mạnh. Và điều này khiến bạn cảm thấy rất vui, vì biết rằng những gì mình đang làm đã mang lại nhiều điều tốt đẹp.