Quyết định cấm sử dụng gas trong các ngôi nhà mới xây của chính quyền tiểu bang Victoria từ năm 2024 đã làm cho nhiều công ty cung cấp dịch vụ, các nhóm  môi sinh và các bên liên quan có ý kiến trái chiều. Nguồn: AAP / Joel Carrett

Việc nấu ăn bằng gas đang trên đường bị loại bỏ ở Victoria, với những ngôi nhà được xây dựng từ đầu năm tới chỉ được phép sử dụng điện.

Từ năm 2024, việc nấu ăn và sưởi ấm bằng gas sẽ chỉ còn là dĩ vãng trong những ngôi nhà mới ở Victoria, như một phần trong kế hoạch của tiểu bang nhằm đạt được mục tiêu phát thải ròng về 0.

Tất cả các nhà ở dân cư mới sẽ chỉ được sử dụng điện từ ngày 1 tháng Một.

Lệnh cấm cũng sẽ áp dụng cho tất cả các tòa nhà chính phủ mới, bao gồm cả trường học và bệnh viện.

Bộ trưởng Năng lượng Victoria Lily D'Ambrosio nói rằng những thay đổi này sẽ giúp tiểu bang đạt được mục tiêu không phát thải ròng vào năm 2045.

Cư dân của những ngôi nhà chạy hoàn toàn bằng điện cũng sẽ tiết kiệm được 1,000 đô-la mỗi năm cho hóa đơn năng lượng của họ.

D'Ambrosio nói “Chúng tôi biết chi phí sinh hoạt của người dân Victoria ngày càng tăng,”

"Làm điều gì đó để hỗ trợ chuyện này chính là điều mà thông báo ngày hôm nay đem lại."

Khoảng 80 phần trăm các ngôi nhà ở Victoria được kết nối với khí đốt, và lĩnh vực này đóng góp khoảng 17 phần trăm lượng khí thải của tiểu bang.

Một chương trình trợ cấp điện hóa mới trị giá 10 triệu đô-la sẽ được thiết lập, cho phép các nhà xây dựng cung cấp các khoản chiết khấu cho các sản phẩm năng lượng mặt trời cho người mua nhà mới.

Chính phủ cũng đang cập nhật lộ trình thay thế khí đốt, dự kiến công bố vào cuối năm nay.

Đã có những phản ứng ra sao trước lệnh cấm gas?

Hiệp hội Đường ống và Khí đốt Úc đã chỉ trích lệnh cấm này, nói rằng thay vào đó, chính phủ nên đưa khí có thể tái tạo như hydro vào hệ thống.

Giám đốc điều hành Hiệp hội Steve Davies nói rằng: “Việc ngăn chặn các ngôi nhà mới kết nối với khí đốt sẽ không làm giảm lượng khí thải, không làm giảm chi phí và sẽ khiến mọi người không có cơ hội trong tương lai”.

Người phát ngôn phe đối lập phụ trách Ngân khố Victoria Brad Rowswell nói rằng khí đốt là một phần quan trọng trong cơ cấu năng lượng của Victoria và chính phủ đang thông qua lệnh cấm một cách quá gấp gáp.

Daniel Wild, phó giám đốc điều hành của Cơ quan nghiên cứu chính sách Institute of Public Affairs, mô tả lệnh cấm là "về căn bản không phù hợp với kỳ vọng của cộng đồng".

Trong khi các nhóm khác đang ủng hộ những thay đổi này, với Tổ chức Môi trường Victoria mô tả đây là một bước quan trọng để chấm dứt tình trạng nghiện khí đốt của tiểu bang.

Hội đồng Năng lượng Sạch cho biết các ngôi nhà chạy bằng điện hiệu quả hơn, tốt hơn cho môi trường và chi phí vận hành rẻ hơn, nhưng nỗ lực của Victoria không nên dừng lại ở các tòa nhà mới.

Giám đốc Anna Freeman nói: “Tất cả các hộ gia đình và doanh nghiệp ở Victoria cuối cùng sẽ cần phải chuyển từ khí đốt sang điện tái tạo.

"Lộ trình thay thế khí đốt được cập nhật phải đưa ra một chiến lược rõ ràng để quản lý quá trình chuyển đổi này một cách có trật tự nhưng nhanh chóng."

Tiến sĩ Kate Charlesworth của Hội đồng Khí hậu cũng hoan nghênh động thái này, nói rằng: "Úc không cần khí đốt. Việc biến nhà ở chạy hoàn toàn bằng điện thành điều mặc định là một bước tiến lớn hướng tới những ngôi nhà sạch sẽ, an toàn và giá cả phải chăng cho tất cả người dân Victoria."

-- -

Master Builders Victoria cũng hoan nghênh việc chuyển đổi từ khí đốt, nhưng cho biết điều quan trọng là người tiêu dùng có quyền tự do đưa ra những lựa chọn sáng suốt.

Giám đốc điều hành Michaela Lihou cho biết: “Chính phủ tiểu bang và liên bang phải tiếp tục hợp tác với các bên liên quan trong ngành để phát triển các chính sách toàn diện có xem xét các yêu cầu năng lượng đa dạng của những người tiêu dùng và loại tòa nhà khác nhau”.

Đại học Bác sĩ Hoàng gia Úc cho biết các ngôi nhà chạy hoàn toàn bằng điện cũng cải thiện kết quả sức khỏe của cư dân vì bếp gas có thể gây tiếp xúc với các tác nhân hại về hô hấp.

Các nhóm lĩnh vực xây dựng bao gồm Frasers Property Australia và Cbus Property cũng đã cam kết loại bỏ dần bếp gas.

Đảng Xanh Victoria hoan nghênh những thay đổi của chính phủ nhưng nói rằng chính quyền tiểu bang đang thất bại bằng việc phê duyệt các dự án khoan khí đốt mới.

Victoria không phải là khu vực tài phán đầu tiên của Úc có hành động đối với khí đốt, với ACT đã cấm kết nối gas ở các vùng ngoại ô mới hoặc các dự án phát triển vào cuối năm nay.