Bộ Trưởng Quan hệ Lao tư Úc, Tony Burke, sau khi thông qua Dự Luật Quan hệ Lao tư (Fair Work Legislation Amendment Bill). Nguồn: AAP / LUKAS COCH/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Dự luật về quan hệ lao tư của Chính phủ Liên bang đã được thông qua Hạ viện và hiện được chuyển tới Thượng viện, nơi sẽ cần sự hỗ trợ của nhiều người. Thế nhưng chỉ còn 2 tuần ngồi họp theo lịch của Quốc hội năm nay, kế hoạch của Lao động để thiết lập một cơ quan giám sát chống tham nhũng trong năm nay có vẻ khả thi hơn.

Dự luật của chính phủ có tên là ‘An Toàn Công Việc, Lương Bổng Tốt Hơn’, đã được Hạ viện thông qua.

Dù chỉ mới qua giai đoạn đầu tại Hạ Viện, dự luật vẫn là nguyên nhân để ăn mừng.

Trong khi đó Tổng trưởng về Nhân dụng và Quan hệ Lao Tư, ông Tony Burke phát biểu trước các nhân viên chăm sóc trẻ em bên ngoài Quốc hội, sau khi dự luật được thông qua.

Ông Tony Burke nói “Việc nầy phần lớn bắt đầu do công sức từ chính các bạn, vốn đã bị bỏ lại bên ngoài trong việc mặc cả".

"Các bạn đã đưa ra ví dụ cụ thể ở Victoria khi cho rằng, các ngành công nghiệp mà phụ nữ chiếm ưu thế, vẫn có thể hoạt động tốt nếu mọi người làm việc cùng nhau, tìm cách để được trả lương tốt hơn và gia tăng mức lương hợp lý”.

Tuy nhiên phe đối lập vẫn kiên quyết chống lại.

Ông Paul Fletcher của Liên đảng nói với Quốc hội rằng, dự luật có nguy cơ đưa nước Úc trở lại những năm 1970, với các cuộc đình công lan rộng do nghiệp đoàn tổ chức và một nền kinh tế yếu kém.

Ông Paul Fletcher nói "Đây là một dự luật rất tệ hại khi đưa nền kinh tế Úc và cộng đồng của chúng ta tụt hậu".

"Bạn sẽ nghĩ rằng các điều khoản là khó đạt được, nhưng các sửa đổi đặc biệt lại khiến tình hình tồi tệ hơn và phe đối lập sẽ phản đối các sửa đổi của chính phủ, khi chúng tôi phản đối dự luật này”.

Trong khi đó các dân biểu độc lập cố gắng đưa ra các sửa đổi, về một trong những khía cạnh gây tranh cãi nhất của dự luật, đó là thương lượng giữa nhiều chủ nhân sử dụng lao động.

Cụ thể là tùy chọn, với các doanh nghiệp nhỏ từ 15 công nhân trở xuống chọn không tham gia, nếu người lao động có thể thỏa thuận với chủ nhân của họ.

Trong khi đó các dân biểu độc lập bao gồm bà Zali Steggall, dân biểu tại Sydney tranh cãi định nghĩa về một doanh nghiệp nhỏ, với 15 nhân viên là quá hạn hẹp.

Bà nói “Dự luật miễn trừ cho các doanh nghiệp có ít hơn 15 nhân viên, do bị buộc phải trở thành người sử dụng lao động vì lợi ích duy nhất và con số đó thật nực cười".

"Nhiều doanh nghiệp có tới 50 nhân viên sẽ không thể cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn, vì không có khả năng chi trả thêm nổi".

"Mọi người đến với cộng đồng của họ và nói rằng, họ ủng hộ doanh nghiệp nhỏ, thế nhưng ở đây chúng tôi có những luật pháp sẽ gây khó khăn vô cùng cho các chủ doanh nghiệp nhỏ”.

Dân biểu độc lập Đài Lê cũng đồng ý.

Bà Đài Lê nói “Trong hiện tại, doanh nghiệp nhỏ được định nghĩa là có 15 nhân viên, bao gồm cả những người làm việc bán thời hưởng lương theo Đạo luật Công bằng Lao động".

"Điều đó có nghĩa là , nếu nhà hàng phở Việt Nam địa phương của tôi ở khu vực bầu cử của tôi sử dụng 16 người, họ có thể bị buộc ở vào tư thế người sử dụng nhiều lao động, khi họ thiếu nguồn thời gian và ngân quỹ để làm như vậy".

"Chúng ta nên giải quyết vấn đề này, bằng cách sửa đổi định nghĩa về doanh nghiệp nhỏ".

Bà Đài Lê nói rằng, bất kỳ thay đổi nào đối với đạo luật cần được tham vấn kỹ hơn từ cộng đồng doanh nghiệp nhỏ.

Bà nói “Tôi không cần phải nhắc những người trong tòa nhà Nghị viện này rằng, doanh nghiệp nhỏ là trụ cột của nền kinh tế Úc".

"Cộng đồng của tôi được xây dựng trên vai của những người di cư và hãy đoán xem ai đến đất nước này, để tìm kiếm cơ hội tốt hơn cho bản thân và gia đình của họ".

"Cộng đồng chúng tôi có hơn 130 quốc tịch, với nhiều người trong số những người này, đang điều hành một số loại hình kinh doanh, từ lò bánh mì, tiệm phở hay quán trà sữa trân châu".

"Họ là những chủ doanh nghiệp nhỏ, chịu thương chịu khó khi làm việc chăm chỉ”.

Thế nhưng đảng Lao động đã không quan ngại và dự luật cuối cùng đã được thông qua, với 80 phiếu thuận và 56 phiếu chống.

Được biết dự luật giờ đây sẽ được chuyển lên Thượng viện, nơi Thượng nghị sĩ độc lập thuộc Lãnh thổ Thủ Đô ACT là ông David Pocock, sẽ là một nhân vật chủ chốt.

Các Thượng nghị sĩ độc lập hy vọng rằng, chính phủ sau đó sẽ buộc phải đàm phán.

Trong khi đó ông Tony Burke thừa nhận rằng, có thể ông cần phải thỏa hiệp.

Ông nói “Tôi rất thực tế và biết rằng, chúng ta phải thương lượng tại Thượng viện, nhưng tôi đang làm mọi cách để thông qua dự luật này, với càng nhiều sự bảo vệ cho người lao động càng tốt”.

Được biết sau khi có những gợi ý về những nhượng bộ nhiều hơn, Chính phủ liên bang đang thúc đẩy kế hoạch thông qua dự luật vào dịp Giáng sinh, thế nhưng mọi chuyện có thể sẽ không dễ dàng như hôm nay.

Trong khi đó dự luật thành lập cơ quan giám sát chống tham nhũng, có nhiều khả năng được thông qua trong năm nay.

Một cuộc điều tra của quốc hội về Ủy ban Chống Tham nhũng Quốc gia, đã đưa ra một báo cáo với đa số đồng ý, Tổng trưởng Tư pháp Mark Dreyfus cho biết.

Ông Mark Dreyfus nói “Tôi rất vui vì dự luật này đã được đồng thanh thông qua, bởi vì đó là căn bản tốt nhất có thể để tiến tới, với đạo luật thực sự quan trọng này".

"Lý do có thể tiến hành là nó mang lại niềm tin cho người dân Úc, khi họ nhìn thấy một dự luật được đồng thanh thông qua từ một Ủy ban gồm cả hai viện, với phe đối lập và các dân biểu độc lập đều khen ngợi, để Quốc hội thông qua”.

Được biết Ủy ban Chống Tham nhũng Quốc gia đưa ra một số khuyến cáo về khả năng tổ chức các phiên điều trần công khai của cơ quan này, vốn chỉ diễn ra trong những trường hợp ngoại lệ.

Thế nhưng Ủy ban không khuyến nghị rằng, điều khoản đó được loại bỏ.

Trong khi đó dân biểu độc lập, là Helen Haines cho biết bà muốn điều đó được thay đổi.

Bà nói “Tôi chắc chắn sẽ soạn thảo một bản sửa đổi, để loại bỏ các trường hợp ngoại lệ, khỏi các cuộc điều trần công khai".

"Tôi tin rằng điều khoản trường hợp ngoại lệ, không cần thiết phải có ở đó".

"Tôi nghĩ trên thực tế đã có một số nhân chứng chỉ ra rằng, có nó ở đó khi cần được xác định".

"Tôi sẽ soạn thảo các tu chính, cho khía cạnh cụ thể đó của dự luật”.

Còn Thượng nghị sĩ David Shoebridge của đảng Xanh cho biết, ông tin rằng các phiên điều trần công khai hiện chiếm đa số.

Ông nói “Chúng tôi đã nghe ý kiến từ các cựu thẩm phán, từ các ủy viên bài trừ tham nhũng ICAC hiện tại và trước đây, từ một số học giả và chuyên gia cao cấp nhất trong nước, tất cả họ đều nói rằng nên loại bỏ cuộc kiểm tra các trường hợp ngoại lệ".

"Chúng ta nên cho phép nhiều phiên điều trần công khai hơn, vì những lý do rất rõ ràng rằng, ánh sáng mặt trời là một chất khử trùng tốt cho máu, khi nói đến nạn tham nhũng”.