Mo Nabaie, đang làm việc tại nhà kho của tổ chức CERES. Ảnh: CERES Fair Food
Trốn chạy khỏi Iran sau biến cố cuộc nổi dậy năm 2009, Mo đã liều mạng đến Úc bằng thuyền và trải qua 3 năm ở trại tạm giam. Không visa, không tiếng Anh, không việc làm, nhờ sự giúp đỡ của các doanh nghiệp xã hội, Mo bắt đầu xây dựng cuộc sống mới ở Úc.
Công việc đóng gói đang diễn ra sôi nổi tại kho cung cấp thực phẩm tươi sống cho khách hàng trên khắp Melbourne. Và người trông coi cẩn thận dây chuyền sản xuất tại đây là Mo Nabaei - một người tị nạn đến từ Iran.
“Vai trò của tôi là người giám sát nhưng thực ra tôi làm công việc kiểm tra chất lượng sản phẩm và kiểm tra mặt hàng.”
Đây là công việc khó khăn nhưng Mo rất biết ơn vai trò của mình tại một doanh nghiệp xã hội mang lại khởi đầu cho người tị nạn.
Đó là công việc đầu tiên của người đàn ông 38 tuổi này ở Úc.
Anh Mo đã thăng tiến qua các cấp bậc và hiện đang lãnh đạo một nhóm, dạy những người khác giống mình.
“Hầu hết những người đang làm việc ở đây đều là người tị nạn và sinh viên, mọi người hiểu nhau. Làm việc theo nhóm là rất quan trọng. Và chúng tôi luôn nói rằng chúng tôi là một đội.”
Giám đốc điều hành Cinnamon Evans cũng nhận xét Mo là một hình mẫu tuyệt vời.
“Anh ấy luôn lạc quan và mỉm cười, năng động, nhiệt tình, và cực kỳ chăm chỉ. Và với sự lãnh đạo của anh ấy đối với nhóm tại CERES Fair Food Warehouse, anh ấy có thể truyền những đặc tính đó cho những người khác.”
Trở thành thành viên của CERES trong gần 9 năm đã giúp Mo mua được một chiếc xe hơi và xây dựng cuộc sống mới ở Melbourne.
Hành trình tầm trú đến Úc
Nhưng đó là một hành trình dài đối với người thợ điện và người biểu tình ủng hộ dân chủ đã trốn khỏi nhà ở Iran sau cuộc nổi dậy năm 2009.
“Họ bắt những người bạn của tôi, chúng tôi đã cùng nhau tham gia cuộc biểu tình đó. Có người đeo khẩu trang nên mặt họ không rõ lắm, nhưng chúng tôi lại không đeo khẩu trang, và họ có một bức ảnh và video về chúng tôi. Cha và các anh trai đã giúp tôi chạy trốn. Tôi đến một trong những trang trại của người chú ở rất xa Tehran. Ba tuần đó đối với tôi là khoảng thời gian vô cùng khó khăn trong cuộc đời. Tôi chưa bao giờ quên điều này. Và gia đình tôi cũng không bao giờ quên, mẹ tôi lúc đó chỉ biết khóc, vì nếu họ bắt được tôi thì có lẽ bây giờ tôi đã không còn ở đây.”
Mo sau đó bay tới thủ đô Jakarta của Indonesia và từ đó lên thuyền đến Úc.
Mặc dù được bảo đảm rằng đó sẽ là một con tàu lớn, nhưng thực tế không phải vậy!
“55 người ngồi trên một chiếc thuyền đánh cả nhỏ. Mọi người đều bị bệnh. Bạn không thể nhìn thấy bất cứ thứ gì trong đại dương to lớn trên một chiếc thuyền nhỏ và chúng tôi không biết liệu mình có sống sót hay không. Nó rất nguy hiểm.”
Mo nhớ lại rằng sau 5 ngày khó khăn, nhóm từ Iran, Afghanistan và Sri Lanka đã bị chặn lại khi đến gần Christmas Island.
“Cảnh sát đã bắt chúng tôi và đưa chúng tôi đến trại tạm giam. Bạn không thể ra ngoài, vì vậy nhiều người dần trở nên chán nản.”
Sau khi được chuyển đến Darwin, Mo bị giam thêm một năm nữa.
Gần 3 năm sau khi trốn khỏi Iran, anh nhận được thị thực bắc cầu và sau đó chuyển đến Melbourne.
Tuy nhiên, những thách thức mới đang chờ đợi.
“Thật khó để tôi kết nối với mọi người hoặc nói chuyện với mọi người vì tôi không biết quá nhiều tiếng Anh. Không có visa, không có việc làm, tình hình lúc đó rất tồi tệ.”
Mo vẫn còn xúc động khi nhớ lại công việc đầu tiên ở CERES đã làm thay đổi cuộc đời anh.
“Tôi suýt khóc vì có việc làm ở Úc. Wow, tôi có việc, tôi đi làm đây. Vào cuối tuần đó, tôi không thể ngủ được vì điều đó đối với tôi thật tuyệt vời. Công việc này chính xác đã thay đổi cuộc đời tôi!”
Và năm nay Mo thậm chí còn có nhiều điều hơn để ăn mừng - anh ấy vừa trở thành thường trú nhân tại Úc.
“Tôi đã chờ đợi điều này rất lâu rồi, thực ra là 15 năm. Cuộc sống của tôi đã thay đổi và nó thật tuyệt vời!”
Hỗ trợ từ các doanh nghiệp xã hội
Với kho cung cấp thực phẩm hữu cơ và tươi sống ở Preston có nguồn cung từ 200 nhà trồng trọt ở Victoria để đáp ứng các đơn đặt hàng trực tuyến, sứ mệnh của doanh nghiệp xã hội CERES FINE FOOD rộng hơn nhiều.
Giám đốc điều hành Cinnamon Evans - CERES Fair Food - nói “Chúng tôi muốn mang đến cơ hội cho mọi người. Mọi người thường có rất nhiều kỹ năng, sự sẵn lòng làm việc và niềm đam mê thực sự với đất nước mới cũng như mong muốn thiết lập một cuộc sống mới. Chúng tôi thực sự vui mừng khi có thể mang lại những cơ hội đó”.
Từ những khởi đầu khiêm tốn vào cuối những năm 1970, CERES đã phát triển thành một công ty thực phẩm có đạo đức từng đạt nhiều giải thưởng.
Cô Evans vô cùng tự hào khi được góp phần vào thành công của công ty.
“Hơn 40 năm công ty đã phát triển. Trong những ngày đầu, các dự án là vườn cộng đồng và nuôi gà, sau đó hệ thống giáo dục được thành lập. Và sau nhiều năm, chúng tôi đã phát triển thành một nhóm doanh nghiệp xã hội. Hiện tại, chúng tôi là một tổ chức khá lớn trải rộng trên 4 địa điểm ở phía bắc Melbourne. Khoảng nửa triệu khách hàng đã đến với CERES ở Brunswick East mỗi năm và chúng tôi cũng tiếp cận thêm một triệu người khác trực tuyến.”
Công nhân làm việc tại CERES đến từ 25 quốc gia, một đội ngũ đa dạng phát triển nhờ nguồn tài trợ từ White Box Enterprises.
Theo Giám đốc điều hành White Box Mark Daniels, số tiền đó đã chi trả cho một trụ sở chính mới, giải phóng không gian cộng đồng cho các sự kiện khác.
“Họ cần 1,85 triệu để mua tòa nhà đó và họ không thể huy động tài chính vì bảng cân đối kế toán không đủ mạnh. Vì vậy, những gì chúng tôi đã làm là mua tòa nhà, thu hút tài chính từ các nhà đầu tư tác động, những người đang tìm kiếm lợi nhuận tài chính và xã hội. Và sau đó chúng tôi đã ký hợp đồng thuê với CERES. Bởi vì chúng tôi biết rằng các doanh nghiệp xã hội tạo việc làm là tổ chức tốt nhất trong việc tuyển dụng những người có hoàn cảnh khó khăn.”