Bác sỹ cần được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo vệ khi tiếp xúc với bệnh nhân nhiễm coronavirus Covid-19. Ảnh: Sitthixay Ditthavong.

 Dịch bệnh coronavirus Covid-19 đang tạo ra thay đổi chưa từng có trên thế giới về cách sinh hoạt của người dân và cả về cách điều hành đất nước.

Tại Úc, coronavirus Covid-19 cũng đảo lộn nhiều khía cạnh của đời sống từ chuyện chính trường tới chuyện gia đình. Dịch bệnh này cũng đang đặt ra vấn đề sự thay đổi chiến lược an ninh quốc gia để đối phó với những thách thức toàn cầu mới.

Tờ Người Úc (The Australian) ngày 3/4 cho biết, một số thượng nghị sỹ thuộc đảng Tự Do  và cựu tướng về hưu, Jim Molan, đang tìm kiếm sự ủng hộ về việc xây dựng chiến lược mới cho an ninh quốc gia, tập trung vào khả năng hồi phục của đất nước cũng như những mối đe dọa đối với quân đội.

Báo này cũng thông tin, hiện tại nghị sỹ Andrew Hastie, Chủ tịch Ủy Ban Liên Tịch Tình Báo và An Ninh Quốc hội (Parliamentary Joint Committee on Intelligence and Security) cùng với một số nghị sỹ thuộc đảng Tự do như Anthony Byrne và Mike Kelly đang ủng hộ sự thay đổi này.

Phó nguyên soái không quân đã nghỉ hưu, John Blackburn, một trong những người ủng hộ cho một kế hoạch toàn diện hơn về an ninh quốc gia dựa trên “chủ quyền thông minh” và chuỗi cung ứng đáng tin cậy khẳng định, “chúng ta cần chấp nhận rằng cái giá của việc không làm gì sẽ cao hơn nhiều so với việc chúng ta bỏ ra chi phí thấp để mua thứ rẻ nhất”.

Ông John Blackburn cho rằng, chính quyền Úc cần phải làm thế nào để “khi có có khủng hoảng xảy ra, chính phủ và cộng đồng cùng có thể đối mặt và quản lý khủng hoảng”.

Dịch coronavirus Covid-19 lan rộng trên toàn thế giới đã bộc lộ nhiều vấn đề, trong đó có mặt trái của chuỗi giá trị toàn cầu. Khi một mắt xích bị gián đoạn sẽ ảnh hưởng tới toàn hệ thống.

Cũng giống như nhiều quốc gia khác, dịch coronavirus Covid-19 đã cho thấy sự phụ thuộc của Úc vào nguồn cung đối với nhiều sản phẩm trong đó có các mặt hàng quan trọng trong giai đoạn này như các thiết bị, vật tư y tế.

Theo nghiên cứu mới công bố của Viện nghiên cứu kinh tế tổng hợp, mà ông John Blackburne làm chủ tịch, khẳng định việc có tới 90% nguồn thuốc men của Úc phụ thuộc vào nhập khẩu là một rủi ro về an ninh quốc gia. Báo cáo này cũng cảnh báo, việc phụ thuộc về thuốc và các dược phẩm vào chuỗi cung ứng sẽ khiến cho nước Úc bị tổn thương nếu nguồn cung bị gián đoạn.

Không chỉ thiết bị, vật tư y tế, nguồn xăng dầu của Úc cũng đang phụ thuộc vào bên ngoài. Theo Bộ Năng Lượng Úc Đại Lợi, nguồn dự trữ xăng dầu của nước này đủ cung cấp cho nhu cầu trong vòng 29 ngày.

Mặc dù Úc và Mỹ đã đạt được thỏa thuận về việc hỗ trợ nguồn cung xăng dầu khi có khủng hoảng, song với khoảng cách xa, nguồn tiếp viện này có thể mất từ 20 đến 40 ngày mới có thể đến được Úc.

Trong bối cảnh như hiện nay, Tướng John Blakburn cho rằng, việc Úc phụ thuộc nguồn xăng dầu, cũng như các thiết bị y tế, vào bên ngoài là “không thể chấp nhận được”.

Giáo sư Rory Medcalf của Trường Đại học Quốc gia Úc nhận định, đảm bảo “an ninh quốc gia giờ đây không chỉ còn là công việc của những nhân viên làm trong lĩnh vực này mà nó là trách nhiệm của tất cả mọi người, tất cả mọi người đều phải đóng góp”.

Giáo sư Rory Medcalf cũng cho rằng, chiến lược an ninh sẽ toàn diện hơn khi “tất cả mọi người, thuộc mọi tầng lớp, từ chính quyền, doanh nghiệp đến những người dân thường phải cùng tham gia góp sức”.

Giáo sư Rory Medcalf khẳng định, những gì đang diễn ra cho thấy, “các ngành dịch vụ phi quân sự không nên bị lãng quên”, người dân nước này cần đóng góp kỹ năng cũng như công sức vào việc “đảm bảo sự bền vững và phục hồi của xã hội Úc”.

Giáo sư Medcalf cũng cho rằng, những hoạt động như đối phó với thiên tai, cháy rừng cần phải được chuyển sang khu vực dân sự để lực lượng quân đội có thể tập trung vào nhiệm vụ chính là chuẩn bị đối phó với chiến tranh”.

Thế giới sẽ không trở về như thời kỳ trước khi có dịch coronavirus Covid-19 do dịch bệnh đã bộc lộ rõ điểm yếu của sự liên kết toàn cầu, của chuỗi giá trị. Tuy vậy, sự thay đổi sẽ diễn ra như thế nào thì vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ.

Song có một điều chắc chắn rằng, nhiều quốc gia, trong đó có Úc Đại Lợi, đã rút ra được bài học lớn về sự tự chủ, đặc biệt đối với những mặt hàng thiết yếu. Tự chủ không chỉ còn là khả năng tự cung cấp hàng hóa mà còn là sự đảm bảo an ninh ninh quốc gia, đảm bảo cho một đất nước có thể vận hành một cách liên tục trong thời kỳ khủng hoảng.